Theodor Schwann

Theodor Schwann (7 december 1810, Neuss - 11 januari 1882, Keulen) was een Duitse bioloog uit de 19e eeuw, die bekend is geworden door de celtheorie, die hij samen met Matthias Jacob Schleiden (1804-1881) in 1839 presenteerde.

Theodor Schwann
Allemande
Algemene informatie
Land	Koninkrijk Pruisen
Geboortedatum	7 december 1810
Geboorteplaats	Santiago
Overlijdensdatum	11 januari 1882
Overlijdensplaats	Keulen
Werk
Beroep	bioloog, arts, fysioloog, academisch docent, botanicus
Werkveld	zoölogie
Werkgever(s)	Humboldtuniversiteit, Universiteit van Luik
Werkplaats	Berlijn, Bonn, Leuven
Functies	professor
Studie
School/universiteit	Rheinische Friedrich-Wilhelms-Universiteit, Universiteit van Luik, Humboldtuniversiteit, Julius Maximilians-Universiteit, Dreikönigsgymnasium
Leerling van	Johannes Peter Müller
Kunst
Beïnvloed door	Johannes Peter Müller
Familie
Broers en zussen	Leonard Schwann
Persoonlijk
Etniciteit	Duitsers
Talen	Duits
Schrijftaal	Duits
Diversen
Lid van	Royal Society, Kungliga Vetenskapsakademien, American Academy of Arts and Sciences, Pruisische Academie van Wetenschappen, Académie Nationale de Médecine, Beierse Academie van Wetenschappen en Geesteswetenschappen, Koninklijke Academie voor Geneeskunde van België, Accademia delle Scienze di Torino, Germania zu Würzburg
Prijzen en onderscheidingen	Copley Medal (1845), Orde van Verdienste voor Kunst en Wetenschap, Foreign Member of the Royal Society (3 april 1879)
De informatie in deze infobox is afkomstig van Wikidata. U kunt die informatie hier bewerken.

Schwann volgde school in het progymnasium van Neuss en het gymnasium van Keulen (tot 1829). Hij studeerde medicijnen in Bonn, Würzburg en in Berlijn, waar hij afstudeerde. In het begin gaf Schwann lessen in Berlijn, en vanaf 1839 was hij hoogleraar in de anatomie te Leuven. Dit was hij ook van 1848 tot 1882 in Luik. Schwann werd bekend door zijn theorie van de cel. Hij was, met Schleiden, de eerste die stelde dat al het plantaardig en dierlijk leven zich afspeelt in cellen, die tot op zekere hoogte een eigen leven leiden, naast hun functie in het organisme. Hij introduceerde de begrippen cytoblastema en metabolisme. Cytoblastema wordt tegenwoordig protoplasma genoemd. Ook deelde hij weefsels, op grond van de verschillende soorten cellen, in 5 fundamentele soorten in. Hiermee is hij de grondlegger van de moderne weefselleer. Tevens ontdekte hij onder meer het enzym pepsine in maagsap, en de naar hem genoemde cellen die de mergscheden vormen. Niet alles wat hij bedacht werd door zijn Duitse collega's goed ontvangen. Toen Schwann in 1836 aantoonde dat gist een rol speelt bij fermentatie, werd hij door andere Duitse hoogleraren zo scherp bekritiseerd dat hij gedwongen was in ballingschap te gaan naar België.

In 1845 kreeg hij de Copley Medal. In 1868, tijdens zijn hoogleraarschap in Luik, kozen de leden van de vooraanstaande en exclusieve Orde Pour le Mérite Theodor Schwann als medelid.

Celtheorie

Schwann en Schleiden bestudeerden verschillende soorten cellen, en kwamen door hun bevindingen tot het formuleren van hun celtheorie. Deze theorie stelt dat een cel drie functies heeft:

• De cel is de bouwsteen van al het leven. De meeste organismen zijn meercellig, dat betekent dat ze opgebouwd zijn uit grote hoeveelheden cellen. Andere, primitieve wezens, hebben één cel, de eencelligen.
• De cel is de functionele eenheid van leven. Alle functies die nodig zijn om te overleven vinden plaats in een cel. Meercellige organismen zijn meer dan alleen een massa cellen. De cellen tonen een grote samenhang omdat ze samenwerken.
• De cel is het oorspronkelijke deel, alle cellen waar een wezen uit bestaat zijn zelf ook uit cellen geboren. Cellen blijven zich delen en vormen zo steeds nieuwe cellen (celcyclus).