Compensatie (psychologie)

Compensatie (Duits: Kompensation) is een term uit de psychologie die voor het eerst werd gebruikt door Sigmund Freud. Compensatie kan zich uiten in het streven van de mens om zijn zwakheden te overwinnen.

Dat brengt hem soms zelfs tot een topprestatie en daarmee tot overcompensatie van zijn vroegere zwakheid (= directe compensatie). Anderzijds kan de bevrediging van de behoefte van de ene drift op de bevrediging van de behoefte van een andere drift overgaan (= indirecte compensatie).

Decompensatie

Indien een mens langere tijd aan te grote spanningen of andere druk wordt blootgesteld kan hij psychisch decompenseren. Als het evenwicht tussen onze draagkracht en draaglast verstoord raakt dan uit zich deze dysbalans in een psychische decompensatie. Bij ernstige lichamelijke verzwakking, verlies (rouw), traumatisering. De decompensatie kan zich manifesteren in overspannenheid, depressie, angstaanvallen of burn-out. Decompensatie is in bijna alle gevallen tijdelijk. Het is meestal goed te beïnvloeden door de veroorzakende omstandigheden aan te pakken, zodat een nieuw psychisch evenwicht gevonden kan worden.

Zie ook

• Psychoanalyse
• Alfred Adler: compensatiestreven, overcompensatie