Catharina Parr
Catharina Parr (Londen, 1512 — Sudeley Castle, 5 september 1548) was koningin van Engeland van 1543 tot 1547 als zesde en laatste echtgenote van Hendrik VIII. Ook was zij de koningin van Engeland die het vaakst getrouwd is (vier keer) en de eerste die zich ook 'koningin van Ierland' mocht noemen.
| Catharina Parr | ||
|---|---|---|
| 1512-1548 | ||
| ||
| Koningin van Engeland | ||
| Periode | 1543-1547 | |
| Voorganger | Catharina Howard | |
| Opvolger | Guilford Dudley | |
| Vader | Thomas Parr | |
| Moeder | Maud Green | |
Koningin Catharina had een nauwe relatie met de drie kinderen uit de eerdere huwelijken van Hendrik VIII, die alle drie de Engelse troon zouden bestijgen. De opvoeding van Hendriks troonopvolger Eduard VI en van de latere koningin Elizabeth I werd door haar persoonlijk ter hand genomen. Zij was gematigd protestants en haar vroomheid wordt geroemd.
Achtergrond bewerken
Catharina was een dochter van Sir Thomas Parr, kasteelheer van Kendal in het Engelse Lake District, en van Maud Green, hofdame van Catharina van Aragon, Hendriks eerste vrouw. Op 17-jarige leeftijd trouwde Catharina met Edward Borough, die in 1533 overleed. In de zomer van 1534 trouwde ze met John Neville, 3rd Baron Latimer, die overleed in 1543. Na zijn dood begon zij als rijke weduwe een verhouding met Thomas Seymour, de schurkachtige broer van koningin Jane Seymour, maar Hendrik VIII vatte sympathie voor haar op en zij voelde zich gedwongen op zijn huwelijksaanzoek in te gaan. Zij huwde Hendrik op 12 juli 1543. De koning stond sterk onder haar invloed en liet bij zijn reis naar Frankrijk in 1544 enige maanden het bestuur aan haar over.
Men vermoedt dat haar sterke karakter, haar waardigheid en godsdienstige overtuigingen van grote invloed zijn geweest op haar stiefdochter Elizabeth I. Hierin ligt dan ook haar grootste historische betekenis.
Levensbeschouwing bewerken
Als koningin was Catharina verantwoordelijk voor de verzoening tussen Hendrik en zijn dochters uit zijn eerste twee huwelijken, de latere Maria I en Elizabeth I. Hoewel katholiek geboren, had zij vermoedelijk wel krachtige protestantse opvattingen; er zijn ook aanwijzingen voor een erasmiaans piëtisme. Zij trok humanisten aan bij het hof, waaronder de leraren van prinses Elizabeth en prins Eduard. Zij redetwistte over godsdienstige kwesties met Hendrik, die weliswaar verantwoordelijk was geweest voor de scheuring tussen de Rooms-Katholieke Kerk en de Anglicaanse Kerk, maar in zijn godsdienstige opvattingen nauwelijks protestants te noemen was. Catharina verpleegde Hendrik tijdens zijn laatste ziekte. In 1546 kreeg zij het voogdijschap over Jane Grey, die als kleindochter van Maria Tudor een claim had op de Engelse troon.
Bijna onmiddellijk na de dood van Hendrik in 1547 trouwde zij met haar oude liefde (nu baron Seymour van Sudeley en admiraal) Thomas Seymour. Het geluk was kortstondig, want hij zou zich vrijheden hebben veroorloofd met de jonge prinses Elizabeth en haar hebben willen trouwen.
In hetzelfde jaar werd haar boek, Lamentations of a Sinner, gepubliceerd. Daarin wordt haar zoektocht naar goddelijke waarheid beschreven; het heeft een lutheraanse ondertoon.
Uit haar eerste drie huwelijken had Catharina geen kinderen. Toen zij 35 was raakte zij alsnog zwanger van Seymour. Op 30 augustus 1548 werd haar dochter Mary Seymour geboren, maar Catharina overleed aan complicaties bij de bevalling op 5 september op Sudeley Castle in Gloucestershire, waar zij ook werd begraven. Jane Grey was de belangrijkste rouwdrager.
Catherines dochtertje werd onder de hoede genomen van de hertogin van Suffolk, maar heeft vermoedelijk niet langer dan twee jaar geleefd. Catharina Parr heeft een speciaal plaatsje in de geschiedenis van de Engelse vorstenhuizen als degene die als vrouw de meeste echtgenoten had: vier in totaal. Wat betreft Thomas Seymour: zijn intriges leidden tot niets. Vanwege zijn vrijheden ten opzichte van prinses Elizabeth en zijn reputatie van onbetrouwbaarheid (hij deed een poging om zijn neef, de jonge Eduard VI te kidnappen) werd hij geëxecuteerd in 1549.