Antinoüs Mondragone

Antinoüs Mondragone
Jaar	circa 130 na Chr.
Materiaal	Marmer
Locatie	Louvre, Parijs
Hoogte	95 cm
Portaal	Kunst & Cultuur

De Antinoüs Mondragone is een kolossaal hoofd waarvan in het algemeen aangenomen wordt dat het een weergave is van Antinoüs. Het marmeren beeld bevindt zich in de collectie van het Louvre.

Voorstelling en herkomst bewerken

De familie Borghese bezat in Frascati een landhuis, de Villa Mondragone, waar zij haar kunstcollectie bewaarde. In deze omgeving zou de Antinoüs Mondragone tussen 1713 en 1729 gevonden zijn en vervolgens opgenomen in de verzameling. In 1807 kocht Napoleon een groot deel van de collectie van Camillo Borghese, waarna het beeld in het Louvre terecht kwam.

Het beeld kreeg bekendheid door Johann Winckelmann, de grondlegger van de archeologie. Hij schreef er zeer positief over in zijn Geschichte der Kunst des Altertums^[1] en aan Freiherr Von Riedesel liet hij weten:

Nach dem Apollo und dem Laocoon ist dieser Kopf gewiß das schönste unter der Sonne.

(Na de Apollo en de Laocoon is dit hoofd zeker het mooiste onder de zon.)

— Johann Winckelmann^[2]

Na het overlijden van zijn geliefde Antinoüs in 130 verklaarde Hadrianus hem goddelijk en liet hem overal in het rijk vereren. Dit hoofd maakte waarschijnlijk deel uit van een akroliet. In het beeld zijn 31 gaten van verschillende groottes geboord om een haarversiering - waarschijnlijk een lotusbloem of uraeus - aan te brengen. De ogen waren ooit ingelegd met metaal, ivoor of gekleurde stenen.

De gestreepte wenkbrauwen, volle lippen, sombere uitdrukking en de buiging van het hoofd naar rechts zijn de belangrijkste eigenschappen die in de richting van Antinoüs wijzen. De haardracht met lange haren en een scheiding in het midden doet eerder denken aan beelden van Dionysos en Apollo, wat de identificatie bemoeilijkt. De onzekerheid rond de vindplaats en de perfecte staat van conservatie leidden sommige deskundigen er zelfs toe de Antinoüs Mondragone als een vervalsing te beschouwen.^[3]

Afbeeldingen bewerken

detail
detail

Literatuur bewerken

Caroline Vout, Power and Eroticism in Imperial Rome, Cambridge University Press, 2007
Johann Joachim Winckelmann, The History of Ancient Art, Volume 2, Sampson, Row, Marston, Searle & Rivington, 1881
Theodor Kraus, Das Bildnis des Antinoos, in: Heidelberger Jahrbücher, Volume 3, Springer-Verlag, 2013

Externe link bewerken

(fr) Informatie over het beeld op de website van het Louvre. Geraadpleegd op 02-05-2021.
(en) Caroline Vout, Power and Eroticism in Imperial Rome, Cambridge University Press, 2007. Geraadpleegd op 26-12-2020.
(en) Johann Joachim Winckelmann, The History of Ancient Art, Volume 2, Sampson, Row, Marston, Searle & Rivington, 1881. Geraadpleegd op 26-12-2020.
(de) Heidelberger Jahrbücher, Volume 3, Springer-Verlag, 2013. Geraadpleegd op 26-12-2020.

Bronnen, noten en/of referenties

Dit artikel of een eerdere versie ervan is een (gedeeltelijke) vertaling van het artikel Antinous Mondragone op de Engelstalige Wikipedia, dat onder de licentie Creative Commons Naamsvermelding/Gelijk delen valt. Zie de bewerkingsgeschiedenis aldaar.

↑ Vgl. Johann Joachim Winckelmann, The History of Ancient Art, Volume 2, Sampson, Row, Marston, Searle & Rivington, 1881 pp. 335-336
↑ Vgl. Theodor Kraus, Bas Bildnis des Antinoos, in: Heidelberger Jahrbücher, Volume 3, Springer-Verlag, 2013 p. 66
↑ Vgl. Caroline Vout, Power and Eroticism in Imperial Rome pp. 94-95

Zie de categorie Mondragone Antinous van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.

[1] Vgl. Johann Joachim Winckelmann, The History of Ancient Art, Volume 2, Sampson, Row, Marston, Searle & Rivington, 1881 pp. 335-336

[2] Vgl. Theodor Kraus, Bas Bildnis des Antinoos, in: Heidelberger Jahrbücher, Volume 3, Springer-Verlag, 2013 p. 66

[3] Vgl. Caroline Vout, Power and Eroticism in Imperial Rome pp. 94-95

[1]

[2]

[3]