Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Gebruiker heeft tekst die al met bronnen waren voorzien verwijdert, bij deze teruggezet + extra bronnen toegevoegd. Laat je niet gek maken door deze gebruiker, hij staat al op de nominatielijst om geblokkeerd te worden.
Labels: Bewerking via mobiel Bewerking via mobiele website
LeonBrink (overleg | bijdragen)
k Versie 67669809 van 81.204.130.222 (overleg) ongedaan gemaakt.
Label: Ongedaan maken
Regel 5:
| bevolking = 1.5 miljoen <ref> "Population légale des régions, provinces, préfectures, municipalités, arrondissements et communes du Royaume d'après les résultats du RGPH 2014" (Xls). Morocco. Haut Commissariat au Plan. Retrieved 15 February 2016.</ref>
| verspreiding =
| taal = Arabisch en Riffijns
| taal = | taal = [[Berbertalen|Berbers]] ([[Riffijns]])<ref name="encycbrit">{{en}} [https://www.britannica.com/topic/Rif-people Rif] in de ''Encyclopædia Britannica'' online</ref>
| geloof = [[Islam (hoofdbetekenis)|Islam]]<ref name="encycbrit" />
}}
Regel 11:
[[Bestand:NadorPaseo.jpg |thumb|Nador in de Rif]]
[[Bestand:Flag of the Republic of the Rif.svg|miniatuur|[[Vlag van de Rif-Republiek]]]]
'''Riffijnen''' zijn de bewoners van de [[Rifstreek]] in het noorden van [[Marokko (hoofdbetekenis)|Marokko]] en behoren tot de [[Zenata]] [[Berbers]] (Imazighen). HetDe RifgebergteRifstreek meetbevind 34.631zich km²tussen en[[Targuist]] isin wathet betreftNoord-westen oppervlakteen vergelijkbaar[[Zaio|Zaoi]] metin een Europeeshet land als BelgiëNoord-oosten. De Riffijnen spreken voornamelijk het [[Marokkaans-Arabisch]] en het [[Riffijns]] (Tarifit), een variant van het [[Berbertalen|Tamazight]], enkele kleine stammen zijn in de 20ste eeuw voornamelijk. ArabischDe gaan spreken vanwege de arabiseringspolitiek. ZijRiffijnen stichttestreefde onder leiding van vrijheidsstrijder [[Mohammed Abdelkrim El Khattabi]] denaar een eigen [[Rif-republiek]] ten tijde van de [[Rifoorlog (1920)|Rifoorlog]] (1921-1926).<ref>https://historiek.net/rifoorlog-1920-abdelkrim-el-khattabi/107333/</ref>
 
== Geschiedenis ==
===Emiraat Nekor===
{{Zie hoofdartikel|Emiraat Nekor}}
De Riffijnen behoorden 309 jaar lang tot het [[Arabieren|Arabische]] [[emiraat Nekor]] (710-1019) en later van het Arabische [[Emiraat van Aaras]] (1636-1666).<ref>https://moorishtimes.com/en/articles/nekor-emirate</ref>
 
=== Rifoorlog (1920-1926) ===
{{Zie hoofdartikel|Rifoorlog (1920)}}
De ''Rifoorlog'', ook wel de ''TweedeNoord-Marokkaanse oorlog'', werd uitgevochten tussen [[Koninkrijk Spanje (1874-1931)|Spanje]] (later bijgestaan door [[Frankrijk (hoofdbetekenis)|Frankrijk]]) en dealle RiffijnenMarokkanen in Noord-Marokko. Deze oorlog was een [[guerrilla]]oorlog, gericht tegen de onafhankelijkheid van hetSpaanse gebiedbezetting. [[Mohammed Abdelkrim El Khattabi]] wist de stammen vanin de RifNoord-Marokko te verenigen en leidde de strijd in de Spaanse Zone van Noord-Marokko. In de strijd tegen de RiffijnenSpanjaarden vonden volgens officiële cijfers 13.192 Spaanse soldaten de dood. Andere bronnen spreken over 19.000 doden onder de Spaanse gelederen.<ref>{{Citeer web|url=http://www.stichting-metalsa.nl/rifoorlog.htm|titel=De Riffijnse oorlog (1920-1927)|website= Stichting Metalsa}}</ref> Uiteindelijk werd er, op grote schaal per vliegtuig [[mosterdgas]] ingezet door de Spanjaarden en Fransen. De Riffijnen verloren de oorlog nadat het gas ze grote verliezen had toegebracht.<ref>[https://historiek.net/rifoorlog-1920-abdelkrim-el-khattabi/107333/ Historiek.net, Rifoorlog, bezocht 4 maart 2021]</ref>
 
=== Na de onafhankelijkheid van Marokko in 1956 ===
Regel 29:
 
=== Arbeidsmigratie naar Europa ===
Eind [[1960-1969|jaren zestig]] begonnen Europese landen arbeiders te werven uit Zuid-Europa en Noord-Afrika. Vanwege hun slechte economische positie, moegestreden in hun geboortestreek, stonden de Riffijnen wel open voor [[arbeidsmigrant|arbeidsmigratie]] en namen hun geschiedenis van onderdrukking mee. De Marokkaanse overheid moedigde hun vertrek actief aan. Hierdoor is ongeveer 70% van de Marokkanen in Nederland en België van Riffijnse afkomst. Daarnaast kan je ook veel Riffijnen vinden in [[Vlaanderen]] en [[Duitsland]].
 
=== Opstand van 1984 ===
Regel 41:
De opstand van 1958 had grote gevolgen voor de Rif: het gebied werd sociaal-economisch achtergesteld en verloor al haar eigen lokale bestuurders. Marokko heeft nauwelijks geïnvesteerd in de regio; de [[infrastructuur]], scholen en ziekenhuizen dateren vaak nog uit de Spaanse tijd (1912-1956). Veel dorpjes hebben daardoor geen verharde wegen. Hier en daar hebben de bewoners de infrastructuur, het onderwijs en de gezondheidszorg zelf aangepakt, veelal met geld van migranten. De [[werkloosheid]] in de Rif is hoog, het gebied kent geen industrie.
 
Op 23 juli 1999 stierf [[Hassan II van Marokko|Hassan II]], die de Riffijnen jarenlang had achtergesteld, en werd zijn zoon [[Mohammed VI van Marokko|Mohammed VI]] de koning van Marokko. Die brak met het beleid van zijn vader en wilde de relatie met het noorden verbeteren. Er zijn tweebaanswegen aangelegd in de Rif evenals een spoorlijn die het in het Rifgebergte gelegen [[Nador]] verbindt met het hoofdnet, alsook een [[snelweg]] van [[Fez (stad)|Fez]] naar [[Oujda]] die in 2011 is geopend voor het verkeer. Niettemin zijn er nog steeds tekenen van achterstelling van het Rifgebied. Sommige dorpen zijn slecht te bereiken en hebben nauwelijks elektriciteit of stromend water. Tevens heerst er een zeer hoge werkloosheid in het Rifgebied. Veel Riffijnen leven van het geld dat familieleden in het buitenland jaarlijks overmaken. Begin 2013 werd bekend dat volgens een schatting van [[De Nederlandsche Bank]] Nederlandse Marokkanen jaarlijks 120 miljoen euro overmaken naar Marokko.<ref>{{Citeer web|url=http://www.volkskrant.nl/vk/nl/2680/Economie/article/detail/3378227/2013/01/16/Buitenlanders-sturen-1-5-miljard-euro-terug.dhtml|titel=Buitenlanders sturen 1,5 miljard euro terug|werk=de Volkskrant|datum= 16 januari 2013}}</ref>
 
== AbdelkrimRif El Khattabinu ==
Onder koning Mohammed VI wordt meer aandacht geschonken aan de Rif.<ref>H.M. King Mohammed VI Lays First Stone for Oncology Hospital in Al Hoceima wafin.com</ref>
 
Regel 53:
 
== Mohammed Abdelkrim El Khattabi ==
[[Mohammed Abdelkrim El Khattabi]], de vrijheidsstrijder en grote voorstander van het [[Arabisch nationalisme|Arabische Nationalisme]] uit de jaren 1920 is nog een bekende figuur onder BerberseMarokkaanse jongeren. In 2013 maakt Aicha El Khattabi haar wens kenbaar om het graf van haar vader, die nu in de Al Abbassia-begraafplaats in Caïro te [[Egypte (land)|Egypte]] ligt begraven, naar Marokko te repatriëren. De kleinzoon van El Khattabi is tegen repatriëring, omdat volgens hem zijn grootvader niet de wens had om in Marokko begraven te worden. In hetzelfde jaar werden plannen bekendgemaakt om een museum te bouwen in [[Al Hoceima (stad)|Al Hoceima]] dat gewijd zal zijn aan de geschiedenis van het Rifgebied en aan Abdelkrim El Khattabi.<ref>{{Citeer web|url=http://www.bladna.nl/abdelkrim-el-khattabi-marokko,05411.html|titel=Abdelkrim El Khattabi binnenkort terug in Marokko?|werk=Bladna.nl}}</ref>
 
==Media==
Regel 60:
 
== Lijst van Riffijnse stammen ==
De oudste geschiedenis van Noord-Marokko is neergeschreven door de Arabische historicus Ibn Khaldun (1332-1406). De Amerikaanse antropoloog Carleton S. Coon (1904-1981) noemde achttienzestien min of meer verschillende stammen in de eigenlijke Rif. Gaat men uit van een geografische indeling in drie delen, oostelijk, centraal en westelijk, dan zou het oostelijke deel de '''Ait Bouyahyi''', '''Ibdarsen''' en '''Ikebdanen''' omvatten. In het centrale deel wonen de '''Ait Ourisch''', '''Ait Said''', '''Ait Tafersite''', '''Ait Temsamane''', '''Ait Touzine''', '''Igzenayen''' en '''Iqer'iyen'''. Het westelijk deel huisvest de zogenoemde maritieme stammen: '''Ait Ammart''', '''Ait Boufrah''', '''Ait Gmil''', '''Ait Itteft''', '''Ait Targuist''', '''Ait Waryagher''', '''Ibaqouyen''' en '''Mestassa'''. De meeste spreken dehet Riffijnse[[Marokkaans-Arabisch]] taal, een kleine groep stammen is gearabiseerd open het gebied van taal tijdens de Spaanse bezettingRiffijns.<ref>{{Citeer boek| achternaam = Coon| voornaam =Carleton S. | auteurlink = | medeauteurs = | datum =1931 | titel =Tribes of the Rif | hoofdstuk = | uitgever =Peabody Museum of Harvard University | plaats = | ISBN = | NUR = | pagina's = | taal = | URL =https://babel.hathitrust.org/cgi/pt?id=mdp.39015020847656&view=1up&seq=38&q1=eighteen | bezochtdatum=12 november 2021 }}</ref><ref>{{Cite book|url= https://babel.hathitrust.org/cgi/pt?id=mdp.39015020847656&view=1up&seq=38&q1=eighteen|title=Tribes of the Rif|last=Coon|first=Charleton S.|series=Harvard African studies.v. 9|publisher=University of Harvard|year=1931|pages=38|language=en}}</ref><ref>https://balagan.info/geography-of-the-rif-wars</ref>
{{Kolommen lijst | aantal=5 | breedte=15 | inhoud=* [[Ait Ammart]]
* [[Ait Ammart]]
* [[Ait Boufrah]]
* [[Ait Bouyahyi]]
* [[Bni Gmil|Ait Gmil]]
Regel 70 ⟶ 68:
* [[Ait Said]]
* [[Tafersite (stam)|Ait Tafersite]]
* [[Targuist|Ait Targuist]]
* [[Temsamane (stam)|Ait Temsamane]]
* [[Ait Touzine]]
Regel 116 ⟶ 113:
* [[Abdelhali Chaiat]]
* [[Mohamed Choukri]]
* [[Brahim Diaz]]
* [[Anouar Diba]]
* [[Soufian Echcharaf]]
Regel 149 ⟶ 145:
* [[Karim Touzani]]
* [[Soufiane Touzani]]
* [[Hakim Ziyech]]
'''Politiek'''
* [[Mohammed Abdelkrim El Khattabi]]
Regel 166 ⟶ 161:
* [[Abu Azaitar]]
* [[Jamal Ben Saddik]]
* [[Yassine Boughanem]]
* [[Youssef Boughanem]]<ref>{{Lien web |langue=fr-FR |titre=YOUSSEF BOUGHANEM : QUEL BILAN ET QUEL FUTUR APRES SON DERNIER COMBAT ? |url=https://www.youtube.com/watch?v=meENSzZJK-8 |consulté le=2024-01-24}}</ref>
* [[Mohammed Boutasaa]]
* [[Faldir Chahbari]]
Regel 179 ⟶ 172:
 
'''Muzikanten'''
* [[Ali B]]
* [[Ashafar]]
* [[Ismo (rapper)|Ismo]]
* [[KA (rapper)|KA]]
* [[Lijpe]]
* [[Morad (rapper)|Morad]]
* [[Namika]]
* [[Numidia (zangeres)|Numidia]]