Jim Crow-wetten: verschil tussen versies
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
k Wijziging van 145.120.29.36 (Overleg) teruggedraaid naar de laatste versie van Jodocus Adorp |
Geen bewerkingssamenvatting Labels: Ongedaan gemaakt Visuele tekstverwerker |
||
Regel 1:
<!--♦♦♦ S.v.p. het gebruik van 'wit' en 'blank' niet wijzigen, vooralsnog zijn op Wikipedia beide varianten toegestaan. Zie ook de overlegpagina. ♦♦♦-->
[[Bestand:ColoredDrinking.jpg|thumb|Zwarte Amerikanen dienden ergens anders te gaan drinken dan blanke Amerikanen.]]
De '''Jim Crow-wetten''', ook wel segregatiewetten genoemd, waren wetten tussen 1880 en 1965 in de [[Verenigde Staten|Verenigde Staten van Amerika]] die [[rassenscheiding]] oplegden op lokaal en deelstaatniveau. De wetgeving was erop gericht [[Afro-Amerikanen|zwarte Amerikanen]] gescheiden te houden van de [[Blanken|
== Voorgeschiedenis ==
Na de beëindiging van de [[Amerikaanse Burgeroorlog]] in 1865 kondigde de federale overheid een periode van [[Reconstructie (Verenigde Staten)|Reconstructie]] af. Een aantal [[Zuidelijke Staten]] introduceerde hierop wetten, die te boek staan als de [[Black Codes]]. Deze wetgeving beperkte de [[burgerrechten]] van Afro-Amerikanen, met name van voormalige [[slavernij|slaven]]. Tijdens deze periode probeerde de federale overheid de rechten van Afro-Amerikanen, die werden vastgelegd in het 13e, 14e en 15e amendement van de [[Grondwet van de Verenigde Staten|Amerikaanse Grondwet]] te waarborgen. Deze amendementen verboden [[slavernij]] en [[discriminatie]] en verplichtten deelstaten om zwarten als de gelijken van
== Invoering Jim Crow-wetten ==
Na de terugtrekking van de bezettingstroepen bracht een [[Revanchisme|revanchistische]] [[Elite|
Alhoewel de federale grondwet geen discriminatie meer toestond, dekte het [[Federale Hooggerechtshof van de Verenigde Staten|Federale Hooggerechtshof]] in [[Washington D.C.]] in 1896 formeel deze ontwikkeling in de uitspraak ''Plessy v. Ferguson'', zolang de staten maar zorgden voor gelijkwaardige faciliteiten onder de noemer ''separate but equal'' (''gescheiden maar gelijk'').<ref>https://www.law.cornell.edu/supremecourt/text/163/537. [https://web.archive.org/web/20230705125345/https://www.law.cornell.edu/supremecourt/text/163/537 Gearchiveerd] op 5 juli 2023.</ref> Voorzieningen voor zwarte Amerikanen waren in de praktijk duidelijk van een lagere kwaliteit en meestal ondergefinancierd, vergeleken met die voor hun
[[Openbaar onderwijs]] was in de Zuidelijke Staten al gescheiden sinds de burgeroorlog. Dit werd later uitgebreid naar diverse [[Overheidsinstelling|overheidsvoorzieningen]] en naar transport, eerst in [[treinen]], later in [[autobus|bussen]]. Jim Crow-wetten, die in [[Florida (staat)|Florida]] zelfs deel uitmaakten van de grondwet van deze staat, regelden segregatie in [[openbare scholen]], [[Publieke ruimte|publieke ruimten]] en [[openbaar vervoer]]. Er kwamen ook gescheiden [[Toilet|toiletten]], [[restaurants]] en [[Fontein|drinkwaterfonteinen]] voor [[blanken]] en [[zwarten]]. In [[Louisiana (staat)|Louisiana]] werd door de verschillende ''[[County's van de Verenigde Staten|parishes]]'' in de jaren 1870-1880 wetgeving uitgevaardigd vergelijkbaar met de ''[[Black Codes]]'' die waren ingevoerd in de 18e eeuw in [[Louisiana (Nieuw-Frankrijk)|Louisiana]]. Er werd opgelegd welke handelszaken zwarten mochten openen, op welke tijdstippen ze zich in het stadscentrum mochten begeven, er kwamen algemene samenscholingsverboden voor zwarten en
Deze wetgeving [[Institutionalisering|institutionaliseerde]] de economische, opleidings- en sociale ongelijkheid op basis van [[huidskleur]]. Segregatie door wetgeving bestond vooral in het zuiden van de Verenigde Staten, de discriminatie in het noorden was in zijn algemeenheid niet zo formeel, maar evenzeer reëel: segregatie op de [[woningmarkt]] door privé-afspraken in [[Woonwijk|woonwijken]], praktijken bij het toestaan van [[Lening|leningen]] door de [[Bank (financiële instelling)|bankwereld]], discriminatie in het [[uitgaan]]sleven, op en rond de [[werkvloer]], waarbij ook racistische [[Begrip|opvattingen]] van bepaalde [[vakbonden]] bepalend waren.
|