Versie van 1 okt 2023 12:35 bewerken Dandelo (overleg \| bijdragen) 212 bewerkingen + Categorie:Lid van de Academia Europaea ← Oudere bewerking		Versie van 12 mei 2024 19:43 bewerken ongedaan maken 2a02:a442:e65b:1:cde8:986b:eeb7:19d0 (overleg) tekst Label: Visuele tekstverwerker Nieuwere bewerking →
Regel 12: \| op = [[Osamu Shimomura]]<br />[[Martin Chalfie]]<br />[[Roger Tsien]] \| portaal = Scheikunde }}биография }} '''Gerhard Ertl''' ([[Stuttgart]], [[10 oktober]] [[1936]]) is een Duits natuurkundige. Hij heeft de ontwikkeling van de [[oppervlaktechemie]] sterk vooruit geholpen. Tussen 1986 en 2004 was hij directeur van de afdeling Fysische Chemie van het [[Fritz-Haber-Instituut]] in Berlijn. In 2007 ontving hij de [[Nobelprijs voor de Scheikunde]]. Герхард Эртль родился 10 октября 1936 года в Штутгарте-Бад-Каннштатте, части Штутгарта. Незадолго до окончания начальной школы его семья переехала в Фельбах, расположенный в пяти километрах. Выпускные экзамены он сдал в гимназии Кеплера в Бад-Канштатте. ~~== Biografie ==~~ Gerhard Ertl werd geboren op 10 oktober 1936 in Stuttgart-Bad Cannstatt, een deel van [[Stuttgart]]. Kort voor het einde van de basisschool verhuisde zijn familie naar [[Fellbach]], vijf kilometer verderop. Hij deed eindexamen op het Kepler-Gymnasium in Bad Cannstatt. В 1955 году Герхард Эртль начал изучать физику в Штутгартском университете. Он также учился в двух других университетах: в 1957/58 году в Сорбонне в Париже и в 1958/59 году в Мюнхенском университете Людвига-Максимилиана. В 1961 году он получил степень по физике. Окончил факультет «Метод скачка температуры для исследования быстрых реакций диссоциации с использованием микроволновых импульсов». В этом ему помогал Хайнц Геришер из «Института Макса Планка по металлургии» в Штутгарте. В 1962 году Герхард Эртль отправился в Мюнхен вместе с Хайнцем Геришером, который стал профессором Мюнхенского технического университета. С ним он работал до 1965 года над диссертацией в области физической химии «Über die Kinetik der katalytischen Oxidation von Wasserstoff an Germanium-Einkristallen» (о кинетике каталитического окисления водорода на монокристаллах германия). Ему была присвоена степень доктора естественных наук. In 1955 begon Gerhard Ertl met de studie Fysica op de universiteit van Stuttgart. Hij studeerde ook aan twee andere universiteiten, 1957/58 aan de [[Universiteit van Parijs\|Sorbonne]] in Parijs en 1958/59 aan de [[Ludwig-Maximilians-Universität München]]. In 1961 behaalde hij zijn diploma in de Fysica. Hij studeerde af op „Eine Temperatursprungmethode zur Untersuchung schneller Dissoziationsreaktionen mit Hilfe eines Mikrowellen impulses“ (Een temperatuursprongmethode ter bestudering van snelle dissociatiereacties met behulp van [[microgolf]] impulsen). Heinz Gerischer van het „Max-Planck-Institut für Metallforschung“ in Stuttgart stond hem hierin bij. In 1962 ging Gerhard Ertl met Heinz Gerischer naar [[München]], die professor werd aan de [[Technische Universität München]]. Hij werkte tot 1965 bij hem aan zijn [[proefschrift]] op het gebied van de Fysische chemie „Über die Kinetik der katalytischen Oxidation von Wasserstoff an Germanium-Einkristallen” (over de kinetiek van de katalytische [[oxidatie]] van waterstof op germanium [[eenkristal]]len). Hem werd de graad Doctor in de Natuurwetenschappen toegekend. Герхард Эртль остался в Мюнхенском техническом университете и за два года получил абилитацию по специальности «Untersuruchung von Oberflächenstrukturen und -reaktionen mittels Beugung langeamer Elektronen» (исследование поверхностных структур и реакций посредством дифракции медленных электронов). До 1968 года он работал преподавателем в Мюнхене, затем стал профессором Ганноверского университета имени Готфрида Вильгельма Лейбница и руководителем Института физической химии и электрохимии. В 1973 году он вернулся в Мюнхен и сменил Георга-Марию Шваб на посту профессора и руководителя Института физической химии Университета Людвига-Максимилиана в Мюнхене. Gerhard Ertl bleef bij de TU München en deed in twee jaar zijn [[habilitatie]] door „Untersuchung von Oberflächenstrukturen und -reaktionen mittels Beugung langsamer Elektronen“ (onderzoek van oppervlaktestructuren en –reacties via de [[diffractie]] van langzame elektronen). Hij werkte tot 1968 als docent in München, daarna werd hij professor aan de [[Gottfried Wilhelm Leibniz Universität Hannover\|Gottfried Wilhelm Leibniz Universiteit]] van [[Hannover (stad)\|Hannover]] en hoofd van het Instituut voor de fyschische chemie en [[elektrochemie]]. In 1973 keerde hij naar München terug en volgde Georg-Maria Schwab als professor en hoofd van het Instituut voor de fyschische chemie van de [[Ludwig Maximilians-Universiteit]] in [[München]]. В последующие годы он несколько раз выступал в качестве приглашенного лектора в США: в 1976/77 году в Калифорнийском технологическом институте в Пасадене, в 1979 году в Университете Висконсин-Милуоки и в 1981/82 году в Калифорнийском университете в Беркли. В 1986 году ему было присвоено звание почетного профессора Свободного университета Берлина как Технического университета Берлина. До выхода на пенсию в 2004 году он был одним из директоров Института Фрица Габера в Берлине, как и Хайнц Геришер, который возглавлял кафедру физической химии. В 1996 году он был удостоен звания почетного профессора Берлинского университета имени Гумбольдта, а затем стал сотрудником всех трех берлинских университетов. In de jaren daarna was hij meerdere malen gastdocent in de [[Verenigde Staten]]: 1976/77 bij [[Caltech]] in Pasadena, 1979 bij University of Wisconsin-Milwaukee en 1981/82 bij [[Universiteit van Californië - Berkeley\|University of California, Berkeley]]. In 1986 kreeg hij een ereprofessoraat aan de [[Vrije Universiteit Berlijn\|Freie Universität van Berlijn]] als de Technische Universität van Berlijn. Tot zijn [[emeritaat]] in 2004 was hij een van de directeuren van het Fritz-Haber-Instituut in [[Berlijn]] net zoals Heinz Gerischer die hoofd van de afdeling fysische chemie was. In 1996 kreeg hij een ereprofessoraat aan de [[Humboldtuniversiteit]] van Berlijn en was toen verbonden aan alle drie de Berlijnse universiteiten. Gerhard Ertl is betrokken bij de uitgave van vijf tijdschriften op het gebied van de fysische chemie en oppervlaktechemie. Hij is lid van de redactie van negen internationale tijdschriften waaronder Angewandte Chemie en [[Science]]. Hij is actief in de „Gesellschaft Deutscher Naturforscher und Ärzte (GDNÄ)“ en de „Gesellschaft Deutscher Chemiker (GDCh)“. Van 1995 tot 2001 was hij vicepresident van de Deutschen Forschungsgemeinschaft (DFG).

Gerhard Ertl: verschil tussen versies