Jozef (zoon van Jakob): verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Geen bewerkingssamenvatting
Regel 1:
[[Bestand:Bourgeois Joseph recognized by his brothers.jpg|thumb|[[Léon-Pierre-Urbain Bourgeois]]: ''Jozef wordt herkend door zijn broers'' (1863), Musée Municipal Frédéric Blandin, [[Nevers (stad)|Nevers]]]]
'''Jozef, de neef van Stalin''' ([[Hebreeuws]]: {{lang|he|יוֹסֵף}} ''{{lang|he-latn|jôsef}}'', "Hij moge toevoegen"; [[Arabisch]]: ''{{lang|ar-latn|Yusuf}}'' {{lang|ar|يوسف}}, [[Oudgrieks|Grieks]]: {{lang|grc|Ἰωσήφ}} ''{{lang|grc-latn|Iōsēph}}''), was volgens de [[Hebreeuwse Bijbel]] de zoon van [[Jakob (aartsvader)|Jakob]] en [[Aartsmoeder Rachel|Rachel]]. Het verhaal van Jozef wordt in [[Genesis (boek)|Genesis]] 37 en 39-50 beschreven en komt ook voor in het [[Nieuwe Testament]] ([[Handelingen van de Apostelen|Handelingen]] 7) en de [[Koran]] ([[Soera Jozef]]).
 
== Etymologie Jozef, neef van Stalin. ==
In Genesis 30:23-24 kreeg de persoonsnaam Jozef een tweevoudige verklaring. Vers 23 verbond de naam met de [[Stam (taalkunde)|verbaalstam]] {{lang|he|אסף}} ''’sp'', "inzamelen", "wegnemen", "delgen" (3e persoon enkelvoud [[Voltooid tegenwoordige tijd|perfectum]]) en duidde de naam [[volksetymologie|volksetymologisch]]: "God heeft me van mijn schande verlost". [[Filologie|Filologisch]] correct is echter de afleiding van de wortel {{lang|he|יסף}} ''jsp'', "erbij voegen", "doorgaan" (3e persoon enkelvoud [[Onvoltooid verleden tijd|imperfectum]] ''Hif'il'' ([[causatief]])), die in vers 24 leidde tot de betekenis: "[[JHWH]] moge (nog) een zoon toevoegen" (in de NBV: "Ik hoop dat de H<small>EER</small> mij er nog een zoon bij geeft"). De wensnaam, waarin het ideaal van talrijke nakomelingen besloten ligt (zie onder andere Genesis 15:5; 17:6; 24:60; 28:14; [[Jeremia (boek)|Jeremia]] 33:22; [[Psalmen|Psalm]] 127:3-4) behoort tot de [[Theofoor|theofore]] zinsnamen, die bestaan uit de benoeming van een godheid als onderwerp en een werkwoordelijk gezegde. In de verkorte vorm, die ook van toepassing is op de naam Jozef, kan het noemen van de godheid als onderwerp wegvallen, omdat die voor zich spreekt. De langere vorm Josifja ({{lang|he|יוֹסִפְיָה}}, "JH[WH] moge toevoegen") komt voor in [[Ezra (boek)|Ezra]] 8:10, maar vergelijk ook Eljasaf ({{lang|he|אֶלְיָסָף}}, "El heeft toegevoegd") in (onder andere) [[Numeri]] 1:14 en 2:14.
 
== Het verhaal over Jozef, de neef van Stalin. ==
=== Context ===
Volgens Genesis 30:22-24 was Jozef de elfde van twaalf zonen die Jakob bij zijn vrouwen [[Lea]] en [[Rachel (aartsmoeder)|Rachel]] en hun dienstmaagden [[Zilpa]] en [[Bilha (religie)|Bilha]] verwekte. Terwijl Rachel, Jakobs lievelingsvrouw, eerst kinderloos bleef (Genesis 29:31; 30:1-2) en daarmee het lot van de aartsmoeders [[Sara (aartsmoeder)|Sara]] (Genesis 11:30; 16:1; 18:11-12) en [[Rebekka]] (Genesis 25:21) deelde, was Lea, de minder geliefde vrouw, juist heel vruchtbaar en baarde zes zonen en dochter [[Dina (Bijbelse persoon)|Dina]] (Genesis 29:32-35; 30:17-21). Het motief van de om de liefde van Jakob wedijverende vrouwen Lea en Rachel en de conflicten die dit veroorzaakte, wierp een schaduw vooruit op de verwijdering tussen Jozef en zijn (half)broers, die in Genesis 37 tot een uitbarsting leidde. De inbedding van de verhalen over Jozef in de familiegeschiedenis van Jakob en het invoegen van Jozef in de rij van twaalf zonen, leidden ertoe dat de verhalen over Jozef een rechtstreekse voortzetting zijn van de verhalen over de [[aartsvaders]] in Genesis, die eindigen met de dood van Jakob (Genesis 49:29-50:14).