Slag bij Bulskamp

veldslag in België

De Slag bij Bulskamp vond plaats in Bulskamp op 20 augustus 1297 tussen de Vlaamse troepen onder bevel van Willem van Gulik de Oudere en Franse troepen onder leiding van Robert II van Artesië. Het gevecht was een aanloop naar de Guldensporenslag in 1302. In de slag werden de Vlamingen verslagen.

Slag bij Bulskamp
Onderdeel van de Vlaamse Opstand
Datum 20 augustus 1297
Locatie Bulskamp
Resultaat Franse overwinning
Strijdende partijen
Frankrijk Vlaamse opstandelingen
Leiders en commandanten
Robert II van Artesië Walram van Gulik
Willem van Gulik
Troepensterkte
onbekend onbekend
Verliezen
onbekend onbekend
Vlaamse Opstand (1297-1305)

Bulskamp · 1e Rijsel · Brugse Metten · Guldensporenslag · 2e Rijsel · Arke · Zierikzee · Pevelenberg · 3e Rijsel

Aanleiding

bewerken

Filips IV van Frankrijk had de alliantie en het huwelijk tussen Filippa van Vlaanderen, dochter van Gwijde van Dampierre en Eduard I van Engeland tegenhouden en Gwijde en Filipa gevangen gezet in 1294. Gwijde kwam in 1295 vrij met als voorwaarde dat Franse officieren Vlaamse steden bezetten: Gent , Brugge , Ieper , Lille en Douai.

Eduard I kwam 22 november 1296 naar Kortrijk en riep zijn bondgenoten op om met hem een conferentie te houden. De conferentie vond plaats in Geraardsbergen 25 december bijgewoond rond Gwijde de Dampierre, Keizer Adolf van Nassau , Albert, hertog van Oostenrijk, hertog Hendrik III van Bar, Jan II van Brabant, Walram van Gulik, Jan I van Holland. Oorlog werd onvermijdelijk.

In januari 1297 lijfde Filips het graafschap Vlaanderen in.

De slag

bewerken

In juni 1297 kwam Filips aan het hoofd van een machtig leger Vlaanderen binnen en belegerde Lille. Gwijde gaf bevel om de Fransen niet in open landschap te confronteren en zich te verschansen in zijn versterkte steden, wachtend op versterkingen van zijn bondgenoten. De versterkingen zouden niet of niet in voldoende aantal aankomen.

Het beleg van Lille duurde twee maanden en eindigde met de inname van de stad op 1 september.

De koning splitste zijn leger en vertrouwde een deel toe aan Robert II van Artois met de opdracht zich richting Vlaanderen te bewegen. De plaats Bethune gaf zich snel over, waarna Robert op weg ging naar Saint-Omer , Kassel en Sint-Winoksbergen. Hij ontdekte vervolgens een Duits contingent onder leiding van Willem van Gullik met onder andere graaf Walram van Gullik en graaf Diederik VIII van Kleef, die Veurne wilde versterken. Robert stuurde zijn leger naar Veurne.

De slag vond plaats in Bulskamp in augustus 1297. Robert van Artois werd vergezeld door de schildknaap van Sint-Winoksbergen die samen met andere Vlaamse edelen tot de Leliaardsbeweging behoorde. Veurnse autoriteiten (de burggraaf, de magistraat van de stad, de deurwaarder) steunde ook deze politieke pro-Franse beweging. Tijdens de slag, nam de baljuw van Veurne, die het bevel voerde over de militairen van de stad, zijn plaats in onder de vlag van de schildknaap van Sint-Winoksbergen. Dit verraad destabiliseerde het Duitse leger en Robert van Artois won de strijd. Volgens een andere bron was de verrader de burggraaf van Veurne.

Gevolgen

bewerken

Edelen werden volgens de toenmalige oorlogscode gevangengenomen en kwamen tegen losgeld weer vrij. Walram, graaf van Gulik, oom van Willem werd echter gedood. Later bleek dit feit een van de redenen te zijn waarom de Vlamingen tijdens de Guldensporenslag de levens van de Franse edellieden evenmin spaarden. Walram was de oom van Willem van Gulik de Jongere, een van de aanvoerders van de Vlaamse strijdmacht in de Guldensporenslag.

Willem de Oudere bezweek na de slag bij Bulskamp aan zijn verwondingen. Willem van Gulik de Oudere was de broer van Willem de Jongere.

Ook de zoon van Robert, Filips van Artesië, zijn opvolger, bezweek een jaar later aan zijn verwondingen. Kleinzoon Robert III van Artesië in erfensigevecht over het graafschap vluchtte naar Engeland en Eduard III van Engeland en was een directe aanleiding voor het begin van de honderdjarige oorlog.[1]

Zie ook

bewerken

Bronnen

bewerken
  • Extraits de la Chronique attribuée a Jean Desnouelles, abbé de Saint-Vincent de Laon (= Recueil des historiens des Gaules et de la France, XXI, Parijs, 1840, p. 185).
  • Extraits d'une chronique anonyme intitulée anciennes chroniques de Flandre (= Recueil des historiens des Gaules et de la France, XXII, Parijs, 1860, pp. 363365).
  1. Dit artikel of een eerdere versie ervan is een (gedeeltelijke) vertaling van het artikel Bataille de Furnes (1297) op de Franstalige Wikipedia, dat onder de licentie Creative Commons Naamsvermelding/Gelijk delen valt. Zie de bewerkingsgeschiedenis aldaar.