Regionalliga 1963/64

sportseizoen van een voetbalcompetitie

De Regionalliga 1963/64 was het eerste seizoen van de Regionalliga als tweede hoogste klasse in het Duits voetbal.

Van 1945 tot 1963 was de Oberliga de hoogste klasse van Duitsland onderverdeeld in vijf regionale reeksen. In 1963 werd de Bundesliga ingevoerd als hoogste klasse voor het hele land, hiermee was Duitsland een van de laatste landen ter wereld om een hoogste klasse te krijgen uit één reeks. De Oberliga werd opgedoekt en de Regionalliga werd de nieuwe tweede klasse. Hierin waren vijf reeksen die wel overeenkwamen met de grenzen van de vroegere Oberliga.

De beste zestien clubs hadden zich geplaatst voor de Bundesliga, de overige clubs en de beste uit de II. Oberliga (in het noorden de Amateurliga) plaatsten zich voor de Regionalliga.

Eindstand

bewerken
 
Gebied Regionalliga Nord

De Regionalliga Nord begon met de dertien overblijvers uit de Oberliga Nord (VfR Neumünster, Holstein Kiel, St. Pauli, VfL Osnabrück, VfV Hildesheim, Hannover 96, Arminia Hannover, Bergedorf 85, VfB Oldenburg, Bremerhaven 93, SC Concordia, FC Altona 93, VfB Lübeck) aangevuld met vijf clubs uit de Amateurliga's (SC Victoria Hamburg, VfL Wolfsburg, SV Friedrichsort, VfL Oldenburg, Barmbek-Uhlenhorst). Op 11 augustus ging de competitie van start met de stadsderby St. Pauli tegen Altona 93 dat voor 7.000 toeschouwers op een 4:1 uitdraaide in het voordeel van St. Pauli. Hannover 96 won met zijn nieuwe middenaanvaller Walter Rodekamp met 4:0 tegen Victoria Hamburg, terwijl stadsrivaal Arminia met spelers als Lothar Ulsaß, Gerhard Elfert en Helmut Kafka thuis voor 7500 toeschouwers niet verder kwam dan een 0:0 tegen promovendus VfL Oldenburg.

Na de 17de speeldag stond Altona 93 verrassend aan de leiding met 27 punten, maar door een zwakke terugronde, waar ze slechts 17 punten sprokkelden eindigde de club uiteindelijk vierde. St. Pauli won met 26 punten uit de heenronde en 25 uit de terugronde verdiend de titel. Hannover verspeelde de titel door een slechte uitreputatie, de club verloor er zes wedstrijden, tegenover slechts drie van St. Pauli.

De topschutterslijst werd aangevoerd door Horst Haecks (FC St. Pauli) met 36, Walter Rodekamp (Hannover 96) met 33 en Lothar Ulsaß (Arminia Hannover) met 30 doelpunten. Onderstaande spelers kregen een contract voor de Bundesliga 1964/65:

Plaats Club Wed. W G V Saldo Ptn.
1. FC St. Pauli 34 21 9 4 87:35 51:17
2. Hannover 96 34 22 5 7 78:27 49:19
3. Arminia Hannover 34 18 9 7 73:44 45:23
4. FC Altona 93 34 21 2 11 82:46 44:24
5. Holstein Kiel 34 18 7 9 72:48 43:25
6. VfL Osnabrück 34 16 7 11 56:52 39:29
7. VfB Oldenburg 34 16 6 12 63:50 38:30
8. ASV Bergedorf 85 34 13 9 12 65:65 35:33
9. VfL Wolfsburg (N) 34 14 6 14 50:61 34:34
10. VfR Neumünster 34 12 9 13 56:61 33:35
11. SC Victoria Hamburg (N) 34 9 11 14 49:71 29:39
12. TuS Bremerhaven 93 34 9 10 15 48:48 28:40
13. VfV Hildesheim 34 10 8 16 40:53 28:40
14. VfB Lübeck 34 11 5 18 59:78 27:41
15. SV Friedrichsort (N) 34 7 10 17 46:85 24:44
16. SC Concordia Hamburg 34 8 7 19 39:62 23:45
17. VfL Oldenburg (N) 34 6 11 17 36:69 23:45
18. HSV Barmbek-Uhlenhorst 34 5 9 20 40:84 19:49
 
Gebied Regionalliga Berlin

De Regionalliga Berlin ging van start met zeven clubs uit de Berliner Stadtliga (Tasmania Berlin, Tennis Borussia, Spandauer SV, Hertha Zehlendorf, Wacker 04, BFC Südring, Berliner SV 92) en drie clubs uit de Amateurliga (Blau-Weiß 90, SC Union 06, Reinickendorfer Füchse). Tasmania, de Berlijnse kampioen van 1959, 1960 en 1962, startte als duidelijke favoriet aan het begin van de competitie op 18 augustus 1963. De competitie werd gespeeld over drie rondes van telkens negen wedstrijden. Tasmania en Tennis Borussia scoorden exact evenveel doelpunten en lieten er ook evenveel binnen, maar Tasmania telde zes punten meer. Tennis Borussia verloor evenwel geen enkele keer van Tasmania. Buiten een nederlaag tegen Tennis Borussia verloor Tasmania ook thuis tegen Wacker 04. Met een duidelijke achterstand degradeerde SC Union 06 uit de Regionalliga.

De topschuuterslijst werd door Heinz Fischer (Tasmania) met 24 doelpunten aangevoerd voor Helmut Beekmann (Tennis Borussia) en Siegfried Zacher (Spandauer SV) met telkens 17 treffers. Michael Krampitz wisselde voor het volgende seizoen 1964/65 Hertha Zehlendorf voor Bundesligaclub Hertha BSC. Het beste toeschouwers aantal was Tasmania 1900 tegen Hertha Zehlendorf met 2.170 toeschouwers.

Plaats Club Wed. W G V Saldo Ptn.
1. SC Tasmania 1900 Berlin 27 21 4 2 73:22 46:8
2. Tennis Borussia Berlin 27 19 4 4 73:22 42:12
3. SC Wacker 04 Berlin 27 15 4 8 52:45 34:20
4. Spandauer SV 27 13 7 7 63:41 33:21
5. SpVgg Blau-Weiß 90 Berlin 27 9 5 13 37:55 23:31
6. FC Hertha 03 Zehlendorf 27 11 2 14 46:47 22:30
7. Reinickendorfer Füchse 27 8 5 14 31:46 21:33
8. Berliner SV 92 27 6 7 14 28:49 19:35
9. BFC Südring 27 7 3 17 36:64 17:37
10. SC Union 06 Berlin 27 4 3 20 23:71 11:43

FC Hertha 03 Zehlendorf kreeg twee strafpunten

 
Gebied Regionalliga West

Alemannia Aachen was van meet af aan favoriet. De club eindigde in de Oberliga West 1962/63 vijfde, waardoor de club zich voor de Bundesliga geplaatst zou hebben, ware het niet dat ook resultaten uit voorgaande jaren een rol speelden, waardoor FC Schalke 04 de voorkeur kreeg op Aachen. Al na de heenronde stond Aachen duidelijk op kop met 31 punten. Enkel tegen Viktoria Köln en Sportfreunde Siegen werd verloren. In de terugronde was de club wat zwakker maar behaalde de titel toch met vlag en wimpel. Wuppertaler SV, dat een jaar ervoor slechts vijftiende eindigde in de Oberliga werd dankzij trainer Robert Gebhart knap tweede. Wuppertal speelde een jaar eerder wel de halve finale van de DFB-Pokal in het Stadion am Zoo voor 38.000 toeschouwers tegen HSV en verloor met 0:1. Aan de competitie begon de club met 19 punten uit twaalf wedstrijden. Na een 0:1 nederlaag tegen Bottrop op 20 oktober 1963 verloor de club pas de leiding aan Aachen. Concurrent voor de tweede plaats, Fortuna Düsseldorf, werd op 19 april 1964 voor 40.000 toeschouwers verslagen.

TSV Marl-Hüls, de zestiende van de Oberliga 1963 scoorde slechts 56 keer, maar legde wel beslag op de vierde plaats. De club moest het hebben van een goede defensie. Lüner SV die in 1963 nog West-Duits amateurkampioen geworden was was kansloos in de Regionalliga. Ook voor TuS Duisburg was de strijd om het behoud al snel bezegeld. Siegen, Bottrop, Herten en Horst-Emscher leverden echter tot op de laatste speeldag een bittere strijd om het behoud. Herten verloor op de laatste speeldag in de 89ste minuut van Bottrop, met een iets beter doelsaldo bleef Horst-Emscher zo in de Regionalliga.

De topschutterslijst werd aangevoerd door Josef Martinelli (Aachen; 33 goals), Peter Meyer (Düsseldorf; 30 goals), Ulrich Kohn (Mönchengladbach; 23 goals), Albert Kühn (Siegen; 21 goals) en Eckehard Feigenspan (RWE), Gerd Roggensack (Bielefeld) en Hans-Otto Peters (Leverkusen) met telkes 20 treffers.

De volgende spelers speelden in 1964/65 in de Bundesliga.

Plaats Club Wed. W G V Saldo Ptn.
1. Alemannia Aachen 38 27 5 6 105:37 59:17
2. Wuppertaler SV 38 19 14 5 66:36 52:24
3. Fortuna Düsseldorf 38 21 8 9 85:50 50:26
4. TSV Marl-Hüls 38 20 8 10 56:41 48:28
5. SC Viktoria Köln 38 19 7 12 77:53 45:31
6. SC Westfalia 04 Herne 38 17 10 11 69:63 44:32
7. Rot-Weiß Oberhausen 38 16 10 12 68:58 42:34
8. Borussia Mönchengladbach 38 17 7 14 71:47 41:35
9. Duisburger SpV (N) 38 13 13 12 54:55 39:37
10. Rot-Weiss Essen (N) 38 13 12 13 70:64 38:38
11. DSC Arminia Bielefeld (N) 38 14 10 14 65:74 38:38
12. Bayer 04 Leverkusen 38 13 9 16 62:62 35:41
13. Schwarz-Weiß Essen 38 13 8 17 60:71 34:42
14. Sportfreunde Hamborn 07 38 12 10 16 49:71 34:42
15. STV Horst-Emscher (N) 38 11 9 18 56:75 31:45
16. SpVgg Herten (N) 38 12 7 19 55:79 31:45
17. VfB Bottrop (N) 38 11 8 19 53:68 30:46
18. Sportfreunde Siegen (N) 38 9 11 18 69:85 29:47
19. TuS Duisburg 48/99 (N) 38 9 4 25 47:88 22:54
20. Lüner SV (N) 38 5 8 25 41:101 18:58

Südwest

bewerken
 
Gebied Regionalliga Südwest

De 20 deelnemers aan de Regionalliga West kwamen uit de voormalige Oberliga (Borussia Neunkirchen, FK Pirmasens, Wormatia Worms, Sportfreunde Saarbrücken, SC Ludwigshafen, Tura Ludwigshafen, SV Saar 05, TuS Neuendorf, VfR Frankenthal, Mainz 05, BSC Oppau, VfR Kaiserslautern, SV Niederlahnstein) en promovendi uit de 2. Liga Südwest (Phönix Bellheim, ASV Landau, Phönix Ludwigshafen, Eintracht Trier, SV Völklingen, SV Weisenau, TSC Zweibrücken). Neunkirchen, Worms en Pirmasens, die in de Oberliga ook al goede resultaten behaalden, streden om de titel. Neunkirchen verloor slechts drie wedstrijden en beschikte over de beste verdediging. Pirmasens had dan weer de beste aanval en scoorde 128 keer. Op 19 april 1964 verloor Worms thuis tegen Neunkirchen voor 12.500 toeschouwers en moest zo de leiding aan die club afstaan, Pirmasens had ook de leiding kunnen nemen maar verloor verrassend zwaar met 1:4 van Sportfreunde Saarbrücken. Er waren nog drie speeldagen en alle drie de club wonnen hun wedstrijden waardoor er niets aan de stand meer veranderde. De topschutterslijst werd aangevoerd door Kapitulski (31 goals), Löhr (30 goals) en Dieter Kraft (27 goals; Worms).

De volgende spelers wisselden voor seizoen 1964/65 om naar de Bundesliga:

Plaats Club Wed. W G V Saldo Ptn.
1. Borussia VfB Neunkirchen 38 25 10 3 106:32 60:16
2. FK Pirmasens 38 27 5 6 128:49 59:17
3. VfR Wormatia Worms 38 25 8 5 85:41 58:18
4. 1. FSV Mainz 05 38 20 7 11 82:57 47:29
5. Eintracht Trier 38 16 11 11 72:68 43:33
6. SV Saar 05 Saarbrücken 38 15 12 11 78:52 42:34
7. VfR Kaiserslautern 38 16 10 12 65:54 42:34
8. Sportfreunde 05 Saarbrücken 38 17 6 15 81:62 40:36
9. SV Phönix 03 Ludwigshafen 38 15 10 13 58:56 40:36
10. Ludwigshafener SC 38 17 6 15 66:64 40:36
11. TuS Neuendorf 38 16 7 15 84:73 39:37
12. TuRa 1882 Ludwigshafen 38 14 9 15 64:54 37:39
13. Röchling Völklingen 38 11 13 14 65:74 35:41
14. SpVgg Weisenau 38 11 12 15 60:77 34:42
15. VfR Frankenthal 38 12 8 18 55:77 32:46
16. BSC Oppau 38 13 6 19 49:71 30:48
17. Phönix Bellheim 38 11 5 22 67:99 27:49
18. TSC Zweibrücken 38 8 7 23 50:98 23:53
19. ASV Landau 38 6 5 27 39:110 17:59
20. SV Niederlahnstein 38 6 1 31 37:123 13:63
 
Gebied Regionalliga Süd

In de Regionalliga waren Bayern München en Kickers Offenbach, die niet opgenomen werden in de Bundesliga, de uitgesproken titelfavorieten. Hessen Kassel, dat in de Oberliga Süd 1962/63 slechts tiende eindigde werd de verrassende kampioen. Kassel had zich wel aanzienlijk versterkt terwijl bv München enkele goede spelers zag vertrekken. Op de Bieberer Berg was de ontgoocheling over het mislopen van de Bundesliga nog steeds groot. Voor het eerst sinds 1905/06 speelde de club namelijk niet in de hoogste klasse. Enkele spelers waren nu ook over hun hoogtepunt heen. Na acht speeldagen stond Offenbach weliswaar nog aan de leiding maar na de voorronde was de club weggezakt naar de vierde plaats.

De topschutters lijst werd aangevoerd door Klaus-Peter Jendrosch (Hessen Kassel) met 35 goals, Rainer Ohlhauser (Bayern München) met 33 en Rudolf Bast (VfR Mannheim) met 22 goals.

Volgende spelers wisselden voor seizoen 1964/65 om naar de Bundesliga:

Plaats Club Wed. W G V Saldo Ptn.
1. KSV Hessen Kassel 38 25 5 8 116:61 55:21
2. FC Bayern München 38 22 8 8 115:61 52:24
3. Kickers Offenbach 38 21 8 9 96:66 50:26
4. TSV Schwaben Augsburg 38 19 11 8 77:56 49:27
5. SSV Reutlingen 05 38 19 9 10 76:61 47:29
6. VfR Mannheim 38 18 9 11 68:50 45:31
7. 1. FC Schweinfurt 05 38 17 9 12 82:55 43:33
8. TSG 1846 Ulm 38 20 2 16 73:74 42:34
9. SpVgg Fürth 38 14 11 13 68:61 39:37
10. Freiburger FC 38 14 9 15 58:61 37:39
11. SV Waldhof Mannheim 38 15 6 17 56:60 36:40
12. ESV Ingolstadt 38 12 11 15 61:81 35:41
13. FC Bayern 1910 Hof 38 12 9 17 61:64 33:43
14. Stuttgarter Kickers 38 12 9 17 54:74 33:43
15. 1. FC Pforzheim 38 12 9 17 51:75 33:43
16. FSV Frankfurt 38 13 5 20 69:85 31:45
17. SpVgg 03 Neu-Isenburg 38 11 5 22 49:80 27:49
18. Borussia Fulda 38 8 10 20 53:77 26:50
19. BC Augsburg 38 10 5 23 48:90 25:51
20. Amicitia Viernheim 38 8 6 24 47:86 22:54

Eindronde

bewerken

Kwalificatie

bewerken
Team 1 Uitslag Team 2
Wuppertaler SV 0:2, 1:2 FK Pirmasens

Groep 1

bewerken

Nadat Bayern St. Pauli met 4:0 verpletterde en Neunkirchen zwaar de boot in ging tegen het zwak geachte Tasmania (1:5), leek niets een promotie in de weg te staan voor de toekomstige Rekordmeister. Na een gelijkspel tegen Tasmania en een overwinning op Neunkirchen lag Bayern helemaal in pole positie. Dan liep het echter mis na een 2:0 nederlaag tegen Neunkirchen en zelfs een 0:3 thuisnederlaag tegen Tasmania. Doordat Neunkirchen tegen St. Pauli won had Bayern het lot niet meer in eigen handen. Op de laatste speeldag won Neunkirchen thuis voor 38.000 toeschouwers tegen Tasmania met 1:0 en promoveerde.

Noemenswaardig is dat Franz Beckenbauer in de eindronde bij München zijn profcarrière begon.

Plaats Club Wed. W G V Saldo Ptn.
1. Borussia Neunkirchen 6 4 0 2 9:7 8:4
2. Bayern München 6 3 1 2 12:7 7:5
3. SC Tasmania 1900 Berlin 6 2 2 2 12:9 6:6
4. FC St. Pauli 6 1 1 4 8:18 3:9
Promotie naar de Bundesliga 1964/65

Groep 2

bewerken

Alemannia begon aan de eindronde als favoriet, maar verloor al op de eerste speeldag mt 0:3 van Pirmasens, dat verrassend Wuppertaler SV had uitgeschakeld in de kwalificatie. Hannover won met 2:0 tegen Kassel en Werner Gräber scoorde daar zelfs twee keer in 60 seconden. Op de tweede speeldag verloor Aachen met 0:2 van Kassel terwijl Hannover voor 55.000 toeschouwers Pirmasens opzij zette met twee goals van Walter Rodekamp. Na een derde opeenvolgende nederlaag, tegen Hannover, was Aachen volledig uitgeteld. De terugwedstrijd kon de club wel winnen, maar dit veranderde niets meer. Hannover won nog tegen Pirmasens en dwong promotie af op 28 juni voor 70.000 toeschouwers met een 3:1 overwinning op Kassel.

Plaats Club Wed. W G V Saldo Ptn.
1. Hannover 96 6 5 0 1 15:6 10:2
2. KSV Hessen Kassel 6 3 0 3 11:12 6:6
3. Alemannia Aachen 6 2 0 4 10:12 4:8
4. FK Pirmasens 6 2 0 4 10:16 4:8
Promotie naar de Bundesliga 1964/65