Randzel (Eems)

Der Randzel, Nederlands De Randsel, is een wadplaat of zandbank bij het Waddeneiland Borkum, gelegen tussen de Ooster- en de Westereems. De wadplaat maakt deel uit van het Ranzelwatt. Hij bevindt zich naast de vaargeul Randzelgat en wordt doorsneden door het Blindes Ranzelgat. Op de plaat bevinden zich de lichtopstanden Binnenrandzel en Fischerbalje.

De Randzel komt op 16e-eeuwse zeekaarten voor als Ranser, Ransur of Ransondt.^[1] De naam komt tevens voor als riviernaam Rensel.en als benaming voor een 16e-eeuwse vaargeul Ranzerdiep (in de monding van het Vlie). Hij s vermoedelijk afgeleid van een woord *ransil, dat 'stromend water', maar ook 'stagnerend water' kan betekenen. Deze vorm zou ontstaan zijn uit een Oudfries woord rene ('stromen') met de uitgang -ele ('waterloop')^[2] Nauw verwant is 16e-eeuws Hoogduits rinnsel 'rivierbed, stroombed', 15e-eeuws rinsel, rintzel 'stremsel'.^[3]

Randzel was de nieuwe naam voor het door de Duitse bezetter in 1940 in beslag genomen marineschip Hr.Ms. Eilerts de Haan uit 1921.

Literatuur bewerken

Klaas Wiersma, 'Het raadsel van de Randzel', in: Waterkampioen (september 2011)

Bronnen, noten en/of referenties

↑ Arend W. Lang, Untersuchung zum Gestaltwandlung des Emsmündungstrichtervon der Mitte des 16. bis zum Begin des 20. Jahrhunderts, Emden 1954, dl. 1, p. 62, 112, 116, 118.
↑ Wobbe de Vries, ‘Groninger plaatsnamen enz.’, in: Nomina Geographica Neerlandica 9 (1934), p. 22-61, hier 55.
↑ Vgl. het woord ransel 'knapzak', Middelnederduits renzel, rensel, ook ranzen, ranske, waarvan de oorsprong mogelijk verband houdt met een ouder woord voor 'maag'. Zie Etymologiebank: trefwoord ransel. Schiller-Lubben, Mittelniederdeutsches Wörterbuch, dl. 3, p. 420, 462.

[1] Arend W. Lang, Untersuchung zum Gestaltwandlung des Emsmündungstrichtervon der Mitte des 16. bis zum Begin des 20. Jahrhunderts, Emden 1954, dl. 1, p. 62, 112, 116, 118.

[2] Wobbe de Vries, ‘Groninger plaatsnamen enz.’, in: Nomina Geographica Neerlandica 9 (1934), p. 22-61, hier 55.

[3] Vgl. het woord ransel 'knapzak', Middelnederduits renzel, rensel, ook ranzen, ranske, waarvan de oorsprong mogelijk verband houdt met een ouder woord voor 'maag'. Zie Etymologiebank: trefwoord ransel. Schiller-Lubben, Mittelniederdeutsches Wörterbuch, dl. 3, p. 420, 462.

[1]

[2]

[3]