Portaal:Geografie/Uitgelicht/37

Strijd om ruimte. Geografen interesseren zich in het bijzonder voor ruimtelijke veranderingen. Veel ruimtelijke veranderingen gaan gepaard met strijd om de vaak schaars beschikbare hoeveelheid ruimte. De NRC van 8 september 2006 berichtte onder de kop ‘Venetië sterft aan het toerisme’ over een specifieke vorm van strijd om ruimte.

Venetië wordt letterlijk onder de voet gelopen

Venetië geldt al jaren als het voorbeeld waar de grote vloed van toeristen niet alleen (economische) voordelen, maar ook steeds groter wordende nadelen oplevert. Jaarlijks bezoeken meer dan 18 miljoen toeristen de stad, dat is gemiddeld 50.000 per dag. Wie de afgelopen maanden de stad bezocht, moest meestal letterlijk met de ellebogen de loopplank van de vaparetto af om daarna moeizaam een weg te zoeken naar de toeristische hotspots. De locale bevolking lijkt de verliezer te zijn in deze strijd om ruimte: jaarlijks verlaten duizenden inwoners de stad voorgoed. Telde de stad in 1951 nog 175.000 inwoners, inmiddels is hun aantal gezakt tot onder de 62.000. Daarmee is ook het draagvlak voor de alledaagse voorzieningen bijzonder zwak geworden.

In het algemeen kunnen de negatieve effecten van een overmatig aantal toeristen in drie categorieën worden verdeeld:

• Hoge kosten voor openbare voorzieningen, die niet direct verhaald kunnen worden op de toeristen zoals bijvoorbeeld kosten voor het handhaven van de openbare veiligheid en het afvoeren van afval
• Congestieverschijnselen en luchtverontreiniging maken dat de aantrekkelijkheid en de kwaliteit van het gebied achteruit gaat.
• Het stedelijk gebied krijgt te maken met een grote afhankelijkheid van slechts één economische functie. Op de lange duur verschraalt het aanbod aan voorzieningen voor de locale bevolking. Dit laatste leidt in combinatie met stijgende prijzen voor onroerend goed tot een versnelde migratie van de locale bevolking naar omliggende gebieden.
• Op den duur is er ook sprake van een boemerang-effect voor het toerisme zelf. Lange wachtrijen en hoge prijzen zullen op den duur potentiële toeristen afschrikken.