Portaal:Filosofie/Uitgelicht 35
Arthur Schopenhauer (Danzig, 22 februari 1788 - Frankfurt, 21 september 1860) was een Duits filosoof die een uitgesproken pessimistische wereldbeschouwing formuleerde. Hij staat tevens bekend als een groot stilist. Zijn bekendste werk is Die Welt als Wille und Vorstellung (1818, 1844) waarin hij zijn eigen metafysica uiteenzet: achter de zintuiglijke wereld schuilt een algemene wil waarvan wij mensen slechts fenomenale manifestaties zijn. De mens is in dit wereldbeeld dan ook in de eerste plaats een "willend" wezen waarbij het verlangen centraal staat en niet het redelijk verstand. Door deze filosofie wordt Schopenhauer beschouwd als de voornaamste voorloper van de levensfilosofie.
Levensloop
bewerkenSchopenhauer groeide op in een koopmansfamilie met Hollandse wortels ("Mijn vader, Heinrich Floris, sprak nog heel goed Hollands," schrijft hij in een brief uit 1857, "Ik echter in het geheel niet."). Zijn ouders namen hem op vijftienjarige leeftijd mee op een reis door Europa, om hem kennis te laten maken met andere talen en culturen. Schopenhauer maakte zich het Frans en Engels vlot eigen, maar werd vooral getroffen door het lijden en de menselijke wreedheid die hij overal ontwaarde. In 1805 kwam zijn vader dodelijk ten val in een pakhuis. Mogelijk was het zelfmoord. Zijn moeder, Johanna, behoorde tot de kring rond Goethe in Weimar, en Schopenhauer leek in Goethe een vervangende vaderfiguur te zoeken. Het kwam echter snel tot een breuk tussen de twee zelfbewuste geesten, al is Schopenhauer Goethe zijn leven lang blijven bewonderen.
Na een afgebroken medicijnenstudie aan de universiteit van Göttingen ging Schopenhauer filosofie studeren aan de universiteit van Berlijn ("Het leven is een hachelijke onderneming; ik heb besloten het door te brengen met erover na te denken"). Zijn dissertatie Über die vierfache Wurzel des Satzes vom zureichenden Grunde (Over de viervoudige wortel van het beginsel van voldoende grond) verscheen in 1813; hij promoveerde aan de Universiteit van Jena.