Portaal:Filosofie/Uitgelicht 29

Karl Heinrich Marx (1818–1883) was een Duitse denker die belangrijke invloed heeft gehad op de (politieke) filosofie, de economie, de geschiedfilosofie en de sociologie en die samen met Friedrich Engels een centrale rol in de 19e eeuwse arbeidersbeweging is geweest. Op het werk en de denkbeelden van Marx en Engels is het marxisme gebaseerd.

Marx heeft bij de ontwikkeling van zijn denken invloed ondergaan van de dialectiek van Georg Hegel, de economische inzichten van Smith en Ricardo, het atheïsme en materialisme van de jong-Hegelianen en de ideeën van de Franse socialisten van de eerste helft van de 19e eeuw, zoals Proudhon en Saint-Simon. Deze laatsten werden door Marx, die weinig respect had voor mensen die met hem van mening verschilden, overigens geringschattend utopische socialisten genoemd.

Marx' denken, een synthese van deze diverse invloeden, culmineert in Das Kapital, een kritische analyse van de tegenstelling tussen arbeid en kapitaal binnen het kapitalisme. Marx' denken is altijd gericht op de politieke praktijk: de vestiging van het socialisme door klassenstrijd en revolutie.