Pietje Puk

personage uit boek

Pietje Puk is een jeugdboekenserie geschreven door Henri Arnoldus, rondom de gelijknamige hoofdpersoon. De tekeningen zijn van Carol Voges.

Het eerste boek over Pietje Puk verscheen in 1958. De 47 titels werden allemaal uitgegeven door Uitgeverij De Eekhoorn. Het leesniveau van de boekjes is AVI 8 of leesindex A 83. Van de boeken zijn er ook luister-cd's verschenen. Op deze cd's is Hellen Huisman de verteller van de verhalen en deed zij tevens de stemmen van de vrouwelijke personages. Hans Pauwels deed de stemmen van de mannelijke personages, waaronder de stem van Pietje Puk.

Pietje Puk

bewerken

Pietje Puk is de postbode van Keteldorp, een klein dorpje in Nederland met slechts 10 straten en zo'n 400 inwoners. Hij is de vriend van alle kinderen. Hij staat altijd voor anderen klaar en helpt bijvoorbeeld het zilveren huwelijksfeest van agent Langdraad te organiseren. Daarnaast haalt hij ook dolle streken uit.

Hij woont in een post- en telegraafkantoortje met slechts één loket. Het heeft groene ruitjes en een rode deur. Hij doet steeds geheimzinnig over zijn echte leeftijd, maar in boek 20, Pietje Puk en zijn vrienden, wordt Pietje 50 jaar en 25 jaar postbode op dezelfde vrijdag.

Pietje Puk is een dierenvriend en houdt er in de loop van de tijd een aantal dieren op na:

Dubbeldik
kat, vanaf deel 1
Krikkie
papegaai, vanaf deel 3
Spitsoor
herdershond, vanaf deel 8
Jokkie
renpaard, van deel 13 tot en met deel 15
Kokkie
aap, van deel 19 tot en met deel 21

Personages

bewerken
Pietje Puk
Postbode
Bartje Suikerbal
Kruidenier
Basje Spattebord
Fietsenmaker
Bazeman
Burgemeester
Bertus Kromspijker
Timmerman
Bobbel
Notaris
Bram Bom
Slager en dirigent
Dun van Naald
Kleermaker
Fijnebol
Bakker
Heintje Reutelfleut
Eigenaar manege in Vorsdorp
Henkie Tentzeil
Uitbater van een camping
Flipse
Crimineel (Amsterdam)
Guusje Scherpeschaar
Kapper
Jaapje Tierelier
Voddenman
Jan de Knalpot
Garagehouder
Jan Knar
Muzikant (grote trom), vanaf deel 14 met pensioen
Jan Stoppel
Crimineel en stroper, vanaf deel 18 tuinman tot deel 25
Jantje Parfum
Drogist
Jantje Veldsla
Tuinder
Janus Daklood
Loodgieter
Katertje Bles
Crimineel
Kortebes
Ko de Bel
Buurman
Krijn
Boer (Molendorp)
Langdraad
Agent
Leunes Boeboe
Frietkramer
Manus Peperzak
Zakkenroller (Rotterdam)
Penneveer
Bibliotheekjuffrouw
Pillebaas
Dokter
Prik
Dierenarts
Rientje Slop
Postbode uit de stad
Rinus Geelfilter
Fotograaf
Rossini
Directeur in circus Rossini
Sikkepit
Clown in circus Rossini
Snabbelduif
Tinus Tussengas
Tuinman en boswachter vanaf deel 25
Toontje Ratelvink
Boswachter, vanaf deel 24 met pensioen
Van Tielt
Crimineel (Amsterdam)
Willem Klopsteen
Beeldhouwer uit Noorddorp
Willem Ruig
tv-presentator (deel 31)
Vriends
Boer
Zilverboor
Tandarts
  1. Pietje Puk (1958)
  2. Pietje Puk wordt agent (1958)
  3. Pietje Puk gaat op reis
  4. Pietje Puk wordt kleermaker
  5. Pietje Puk gaat vissen
  6. Pietje Puk viert feest (1959)
  7. Pietje Puk wordt boswachter (1959)
  8. Pietje Puk en zijn hond (1959)
  9. Pietje Puk weet raad (1959)
  10. Pietje Puk is de baas
  11. Pietje Puk gaat zwerven
  12. Pietje Puk in gevaar
  13. Pietje Puk op jacht
  14. Pietje Puk wordt muzikant
  15. Pietje Puk gaat kamperen
  16. Pietje Puk gaat filmen
  17. Pietje Puk heeft geluk
  18. Pietje Puk wordt schaatskampioen
  19. Pietje Puk aan zee
  20. Pietje Puk en zijn vrienden
  21. Pietje Puk helpt de voetbalclub
  22. Pietje Puk wordt toerist
  23. Pietje Puk knapt het op (1973)
  24. Pietje Puk en de winkeldief (1973)
  25. Pietje Puk gaat varen
  26. Pietje Puk op de rommelmarkt
  27. Pietje Puk wordt clown
  28. Pietje Puk wordt parachutist
  29. Pietje Puk wordt brandweerman
  30. Pietje Puk wordt Pietje Antiek
  31. Pietje Puk op televisie (1978)
  32. Pietje Puk bouwt een zwembad
  33. Pietje Puk gaat paardrijden
  34. Pietje Puk gaat skiën
  35. Pietje Puk en de P.P. groep
  36. Pietje Puk in ponypark
  37. Pietje Puk op de surfplank
  38. Pietje Puk redt Keteldorp
  39. Pietje Puk postbode van het jaar
  40. Pietje Puk in paniek
  41. Pietje Puk in de knel (1992)
  42. Pietje Puk fopt Keteldorp (1993)
  43. Pietje Puk en het witte spook (1994)
  44. Pietje Puk en het grote geheim (1995)
  45. Pietje Puk gaat nooit verloren (1996)
  46. Pietje Puk maakt zich boos / Pietje Puk de lucht in (2000) ISBN 90-6056-679-3

Uitspraken

bewerken

Omdat Pietje zijn leeftijd niet wil verklappen, doet hij enkele uitspraken om het antwoord te omzeilen:

  • "Ik ben net zo oud als m'n handen, maar niet als m'n tanden."
  • "Ik ben net zo oud als de appelboom die in m'n tuin staat."
  • "Ik ben net zo oud als m'n broer in Afrika."
  • "Ik ben net zo oud als m'n kleine teen."
  • In boek 3 valt te lezen dat er maar 200 en niet 400 mensen in het dorp wonen.
  • In boek 9 valt te lezen dat de kleermaker van Keteldorp 'Fijn van Naald' heet, terwijl hij Dun van Naald heet.
  • In boek 15 blijkt dat Langdraad kaal is en dat hij een zwarte pruik draagt.
  • In boek 20 krijgt Pietje de gouden ridderorde omdat hij 25 jaar trouw zijn plicht als postbode heeft gedaan.
  • In boek 21 en in boek 39 wordt de herdershond van Pietje Snuffel in plaats van Spitsoor genoemd.
  • In boek 28 wordt slager Bram Bom ook Jan Bom genoemd.
  • De naam Pietje Puk (of Pietje Puck) werd vóór de jeugdboekenserie ook al gebruikt voor enkele fictieve figuren. De naam werd bekend door de revue Luilekkerland van August Reyding uit 1897 waarin de Jordaanfiguur Pietje Puck werd gespeeld door Jan Grootveld. Enkele jaren later dook de naam Pietje Puk op in de roman Boefje van Marie Joseph Brusse uit 1903. Hierin is Pietje Puk (echte naam: Piet Bongers) het vriendje van de hoofdpersoon Boefje (Jan Grovers). In tegenstelling tot Luilekkerland speelt Boefje zich af in Rotterdam. Ook in het werk van de Nederlandse auteur Nelly Hoekstra-Kapteijn keert Pietje Puck terug. In het Sinterklaasjournaal kwam zowel in 2014 als in 2016 een vrouwelijke Piet voor met de naam Pietje Puk. Behalve de naam hebben de verschillende Pietje Puks verder geen overeenkomsten.
  • In de Dikke Van Dale wordt, bij het lemma 'puk', de spotnaam 'Pietje Puk' vermeld. Hierbij wordt de variant 'Pietje Puck' vermeld, die tot uiting komt bij enkele van de hiervoor vermelde fictieve figuren, o.a. bij Nelly Hoekstra-Kapteijn.
  • Pietje heeft zelf een liedje gemaakt, waardoor hij vrolijk wordt:

Een, twee, drie, vier
Pietje Puk die heeft plezier
Vijf, zes, zeven, acht
't Is Pietje Puk die altijd lacht.