Pariteit

Pariteit (uit het Grieks pares, gelijk aan, of uit het Latijn parere, baren) is een begrip dat in verschillende uiteenlopende vakgebieden wordt gebruikt.

Wiskunde

In de wiskunde is pariteit de rest van een geheel getal bij deling door twee. De pariteit is dus 0 bij een even getal en 1 bij een oneven getal. Gebruik van de term pariteit in andere delen van de wiskunde, zoals groepentheorie en functietheorie voeren terug op dit fundamentele onderscheid tussen even en oneven.

Informatica

In de informatica wordt de parititeit van een digitale code bepaald door het aantal bits in de code dat de waarde "1" heeft. Wanneer hier een pariteitsbit voor controle op de integriteit van de gegevens aan toe wordt gevoegd kan hiermee de pariteit van het geheel even of oneven worden gemaakt. Na verzending kan eenvoudig worden nagegaan of de informatie of de code correct werd ontvangen. Een voorbeeld hiervan is te vinden in het artikel over RAID.

Geneeskunde

In de geneeskunde staat het begrip pariteit voor het aantal keren dat een vrouw bevallen is (van een levend dan wel niet-levend kind) na een amenorroeduur van 16 weken of meer. Hier is pariteit afgeleid van het Latijnse parere, baren. Ook in de veehouderij staat pariteit voor bijvoorbeeld het aantal keren dat een zeug heeft gebigd, of een koe heeft gekalfd.

Natuurkunde

In de natuurkunde is pariteit een begrip dat spiegelsymmetrie, een transformatie die links en rechts verwisselt, betekent. Het wordt vaak bij het onderzoek aan elementaire deeltjes gebruikt. Een voorbeeld hiervan is te vinden in het artikel over pariteitsymmetrie.

Economie

Pariteit, ook spilkoers of middenkoers, wordt in de economie gebruikt voor een vastgestelde, officieel overeengekomen koersverhouding tussen valuta's op hetzelfde moment op verschillende beurzen of plaatsen. De werkelijke koers mag hier slechts met een bepaald percentage van afwijken voordat een land of staat een corrigerende interventie dient te plegen.

Politiek

Pariteit duidt in de politiek gelijk gewicht, toegekend aan elke partij aan, bijvoorbeeld:

• De Belgische regering is "paritair samengesteld" uit beide taalgroepen, de premier uitgezonderd.
• Paritair comité, een overlegorgaan in België tussen werkgevers en werknemers, met evenwaardige vertegenwoordiging van elk der partijen, om aan te moedigen dat men tot een consensus komt; geen van beide partijen kan zijn mening doorduwen.

Pariteit kan ook duiden op gelijke vertegenwoordiging van de geslachten. Zo benoemde de Spaanse premier Zapatero in zijn eerste ministerraad, tijdens de achtste legislatuur evenveel vrouwelijke als mannelijke ministers en vervulde zo een verkiezingsbelofte.

Energie

Bij duurzame energie duidt netpariteit aan dat de elektriciteit die door eindgebruikers zelf opgewekt wordt uit duurzame energiebronnen, dezelfde kostprijs heeft als energie uit het stroomnet.