Overleg:Sint-Jegisjekerk
Sint Jegisje (persoon) bewerken
We hebben gediscussiëerd (zie hier) wat de juiste Nederlandse vormsvariant van de naam van Sint Jegisje (Եղիշե) zou zijn, die in het oosten van Armenië en in Kaukasisch Albanië in de 1e eeuw het christendom verspreidde, en naar wiens naam deze kloosterkerk genoemd is. Mogelijke vormsvarianten zijn Elisje, Eliseus[1]. Een relevante Nederlandstalige literatuur zou duidelijkheid hierover kunnen scheppen, maar zelf beschik ik er niet over. Wel ken ik middeleeuwse Armeense geschiedschrijvers, die het volgende over de heilige Jegisje melden:
- "...men acht de eerste oorzaak van de verlichting van de oostelijke streken Jegisje, de discipel van de grote apostel Taddeüs, die na de dood van de heilige apostel naar Jeruzalem vertrok, bij Hakobos (Jakobus), de broer van de Here, en hij werd door hem tot bisschop gewijd. Daarna reisde hij door Perzië tot hij Albanië bereikte. Hij kwam naar een Gis genaamde plaats en bouwde er een kerk. En aldaar stierf hij de marteldood, dat evenwel onbekend is door wie. Met vele andere lijken, werd hij in een waterput geworpen, waar hij bleef tot de dagen van de laatste Watsjagan.
- ...
- Deze hoorde, dat de heilige Jegisje in een kuil was geworpen. Hij beval alle beenderen, die in de kuil waren, eruit te halen. En toen werden ze eruit gehaald en op elkaar gestapeld." (Kirakos Gandzaketsi (13e eeuw), Geschiedenis van Armenië), h. 10.
Hetzelfde verhaalt een andere auteur, die hem, opmerkelijk genoeg, Jegisja (Եղիշա) noemt. Het verhaal van van deze auteur is ook uitgebreider. Er wordt verteld hoe de koning lange tijd naar de reliekwieën van de heilige zocht, zelfs de koningin ging met hem mee, hoewel het hard regende, maar ze konden ze niet vinden totdat hen de plaats ervan door een visioen van een priester openbaart werd. Maar in de put waren er ook botten van andere, niet heilige mensen, en de koning bidt dat hun de botten van Jegisje aangewezen worden.
- "'s Morgens gebeurde er een grote aardbeving, zodat iedereen, die daar waren, op de grond vielen. Dan waaide uit de woestijn een hevige storm en strooide de botten van de niet heilige mensen over het veld; er bleven alleen de apostolische relikwieën. Maar de diepgelovie priester van het dorp Urrekan griste het hoofd uit de botten, sprong op zijn paard en vluchtte.
- ...
- De relikwieënvan van de heilige Jegisja, die door het visioen onthuld waren, brachten ze naar het dorp Urrekan en begraafden ze daar, waar de heilige priester Stepanos het hoofd bewaard had. Later verplaatsten ze ze naar de heilige orde van Nersmihr, die nu Djurvsjtik (Ջրվշտիկ) wordt genoemd tot de glorie van de almachtige God." (Mowses Kalankatvasti (7e eeuw), Geschiedenis van Agvank, h. 7.