Overleg:Prijsdifferentiatie

Beste Frederik, ik zag dat je op de overlegpagina van Bessel de vraag stelt wat het verschil is tussen prijsdifferentiatie en prijsdiscriminatie. Welnu, wat ik ooit in een grijs verleden aan m'n leerlingen vertelde is het volgende onderscheid:

• Prijsdifferentiatie: prijsbenadering waarbij verschillende prijzen worden gevraagd voor verschillende producten. De prijsverschillen zijn gebaseerd op kostenverschillen.
• Prijsdiscriminatie: aanbieden van een product tegen verschillende prijzen. Bijvoorbeeld de NS-reizen die voor kortingskaarthouders goedkoper zijn. De prijsverschillen zijn niet afgeleid van kostenverschillen.
  

En dan ook nog:

• Prijsbeleid = prijsdifferentiatie en prijsdiscriminatie.

Dit is uit een ouderwets SPD-leerboek. Volgens mij is het soms handig om "onafhankelijke vakliteratuur" te raadplegen. Daarmee voorkomt men dat wiki-kennis een soort gesloten systeem wordt, waarbij fouten worden gereproduceerd en hiaten niet worden opgevuld.

Ik ben het helemaal met je eens; mijn verwijzing naar de andere wiki's moet ook vooral gezien worden als argument waarom ik twijfelde en niet waarom ik denk dat alles wat anders beweert (zoals jouw SPD-leerboek) onjuist zou zijn. Zou jij een referentie naar dat SPD boek kunnen toevoegen? Beter een oud boek dan geen boek is mijn idee hieromtrent... Frederik Beuk 27 aug 2007 14:28 (CEST)

Ik vraag me af of er onderscheid gemaakt kan worden tussen "gerechtvaardigde" en "ongerechtvaardigde" prijsstrategieën. Welk soort prijsbeleid zou jij dan "ongerechtvaardigd" noemen? Hartelijke groet - Paul-MD 27 aug 2007 13:30 (CEST)

Dat maakt het erg normatief c.q. subjectief denk ik en vertoont waarschijnlijk grote overlap met het verschil tussen differentiatie en discriminatie. Voorbeeld van een grijs gebied zijn verschillende prijzen in supermarkten in arme/zwarte buurten in de VS. Is het rechtvaardig dat de armste mensen de hoogste prijs betalen? Misschien niet als je stelt dat het prijsverschil is omdat een groot aantal geen auto heeft en dus wel bij hun 'eigen' dure supermarkt moet kopen. Misschien al iets meer als je stelt dat het prijsverschil komt omdat er in die buurt meer gestolen wordt waardoor de retailer wel hogere prijzen moet vragen omdat hij anders verlies maakt. En wellicht al helemaal als je stelt dat het gewoon een amoreel marktmechanisme is en dat het iedereen vrij staat om de bus te pakken naar een andere buurt. Mensen die dat niet doen, waarderen hun tijd blijkbaar meer dan de paar procent opslag in hun supermarkt. Frederik Beuk 27 aug 2007 14:28 (CEST)

• Eerst even dit: ik heb wat fouten gerevert: de verbogen vorm van het betrekkelijk voornaamwoord is wel degelijk wie, niet die. En ten onrechte is gewist dat hardcovers als doelgroep met name wat oudere kopers hebben; wie de literatuur over het boekenvak kent, weet dat de doelgroep kortweg wordt aangeduid als "the elderly rich" (men leze Publishers Weekly). Er is dus sprake van een partiële doelgroep, waarop wel degelijk wordt gemarket. Dus dat heb ik teruggezet.
• Nu prijsdifferentiatie en prijsdiscriminatie. Het moet maar met een citaat, waarachter ik me dan meteen verschuil:
  De op basis van de vraag vastgestelde prijs komt het dichtst bij de prijsbepalingstheorie, die bekend is uit de theoretische economie. De belangrijkste vorm is die van de prijsdifferentiatie, hetgeen inhoudt: het aanbieden van hetzelfde produkt op een verschillende tijd of plaats of in een verschillende uitvoering tegen een variërende prijs. (...)De verschillen in prijs zijn gebaseerd op kostenverschillen. ... bij prijsdiscriminatie kunnen de verschillen in prijs voor verschillende consumenten niet verklaard worden uit kostenverschillen. (Leeflang en Beukenkamp pp. 600-01).
  Als voorbeeld van prijsdiscriminatie wordt gegeven: standwerker op markt verkoopt horloge nu voor NLG 5, even later voor NLG 7,50. Ik maak hieruit wel op dat er inderdaad geen (noodzakelijk) verband is met discriminatie in politieke zin; je zou kunnen zeggen dat -discriminatie eigenlijk gelijk is aan -differentiatie, maar dan niet gebaseerd op onderliggende kosten, en in zoverre willekeurig. Bessel Dekker 27 aug 2007 14:56 (CEST)

Het feit dat de marketingdoelgroep voor hardcover boeken wat ouder is, leek mij meer betrekking hebben op doelgroepmarketing dat op prijsdifferentiatie. Misschien moeten we toevoegen dat prijsdifferentiatie vaak wordt toegespitst op marketing doelgroepen. Ik wil uberhaupt niet op lange tenen gaan staan, Bessel!

Leeflang is de Nederlandse autoriteit op het gebied van marketing, dus daar kunnen we zeker op vertrouwen. JacobH 27 aug 2007 15:29 (CEST)

Als link naar definities van de twee begrippen zou je [1] kunnen gebruiken. Dan krijg je gratis een overzicht van een heleboel andere termen.

Het voorbeeld van Bessel over die standwerker vind ik niet zo duidelijk. Klassieke voorbeelden zijn

• de NS-kortingskaart (voor dezelfde treinreis betaalt de NS-kortingskaarthouder minder dan de gewone treinreiziger),
• de Museumjaarkaart (voor dezelfde tentoonstelling betaalt de Museumjaarkaarthouder minder dan de gewone museumbezoeker)
• en de afnemerskorting (de vaste afnemer krijgt een grotere percentuele korting dan de incidentele afnemer).
  

En, heren, nog een maandje slapen en dan behoor ik tot de groep die maar liefst 2 euro korting krijgt bij de Efteling, terwijl mij daar dezelfde attracties wordt aangeboden als mijn kleinzoon die wél in allerlei enge dingen durft.

De meeste auteurs benadrukken inderdaad dat de twee begrippen wel wat op elkaar lijken, omdat je voor verschillende groepen/producten verschillende prijzen berekent, maar binnen het prijsbeleid (de prijspolitiek) zijn het twee componenten die je kunt hanteren: Voor een verre treinreis betaal je meer dan voor een kortere treinreis (= prijsdifferentiatie), maar in beide gevallen wordt aan de kortingskaarklant een korting gegeven en aan de gewone treinreiziger niet (= prijsdiscriminatie).
De uiteindelijke prijs wordt dus door twee te onderscheiden factoren bepaald. En die twee factoren worden nou eenmaal gedekt door de termen ‘prijsdifferentiatie’ en ‘prijsdiscriminatie’. Dus als ik mag adviseren: hou gewoon het onderscheid tussen die twee termen aan. Hartelijke groet - Paul-MD 27 aug 2007 15:33 (CEST)

@Jacob, Ach, hoewel elderly, koop ik ook wel hardcovers in de kringloopwinkel hoor, en dan voor 2 euro, dus die tenen kunnen wel een stootje hebben! Maar wat ik wilde suggereren (en dat deed ik misschien niet expliciet genoeg), was dat prijsdifferentiatie ook een kwestie is van marktsegmentatie (L&B zeggen dit ook). Ook zeggen ze, terecht dunkt mij, dat -differentiatie niet mogelijk is als daardoor grote (ten onrechte rode) prijsconcurrentie zou ontstaan. Vandaar dus! Als het niet klopt, doe het dan maar weer weg.

@Paul, van die kortingskaart weet ik meer dan me lief is; maar is die niet deels een voorbeeld van -differentiatie? Je mag immers alleen in de daluren (ja, en de komende vier dagen ook nog daarbuiten, toegegeven), dus is dit niet de tegenhanger van peak-load pricing, tijddifferentiatie indirect bedoeld om de kosten te drukken? Nu doe ik misschien te ingewikkeld, sorry, maar dat komt stellig doordat ik leek ben. Ik begreep uit L&B: aan -differentiatie liggen kostenverschillen ten grondslag, aan -discriminatie niet. En als dat een juiste conclusie is, dan ben ik het geheel met je eens dat het onderscheid moet worden gehandhaafd.

Overigens: die standwerker geven L&B als voorbeeld van -discriminatie; zijn de drie voorbeelden die jij geeft, niet alle gevallen van -differentiatie, namelijk door kostenverschil? Je differentieert immers tussen (aantrekkelijke) vaste klanten en anderen? Ik bedoel "aantrekkelijk" in de mij minder sympathieke betekenis van "financieel voordelig". Vriendelijke groeten, Bessel Dekker 27 aug 2007 15:52 (CEST)

Prijsdifferentiatie is het vragen van verschillende prijzen voor verschillende producten, gebaseerd op kosten- en producteigenschapverschillen. Prijsdifferentiatie komt vaak voort uit productdifferentiatie (assortimentsverbreding).

Prijsdiscriminatie bestaat uit het vragen van verschillende prijzen voor gelijke producten aan verschillende afnemersgroepen.

Laten we gemakshalve uitgaan van deze definities. Die zijn van T. van den Heuvel, J.H.C. Post en A.L.M. Verbeek in hun boek Markt & marketingbeleid.

Ik geef juist drie voorbeelden waarbij hetzelfde product tegen verschillende prijzen aan verschillende afnemersgroepen geleverd wordt. Ja, ik had de officiële term moeten gebruiken: de NS gebruikt de term voordeelurenabonnement. Voordeelurenabonnementshouders reizen gedurende de voordeeluren goedkoper dan niet-Voordeelurenabonnementshouders. Toch leggen ze hetzelfde traject af in dezelfde trein met hetzelfde personeel en het in dezelfde mate ontbreken van comfort. De kosten van dezelfde treinreis onder dezelfde omstandigheden zijn voor beide groepen toch dezelfde?!

Uit de twee definities hierboven kan je afleiden dat er sprake is van discriminatie, omdat je de ene afnemersgroep meer voordeel biedt dan de andere.

Natuurlijk kan je in een dergelijk geval ook spreken van differentiatie tussen afnemersgroepen. Je zou dan twee soorten prijsdifferentiatie kunnen onderscheiden.

Makkelijker lijkt me om de twee verschillende situaties (verschillende prijzen en verschillende kosten versus verschillende prijzen en dezelfde kosten) verschillend te benoemen. Daarom worden twee termen (differentiatie versus discriminatie) gebruikt. Misschien taalkundig niet zo sterk, maar het gaat hier niet om taalkunde. Paul-MD 27 aug 2007 18:01 (CEST)

Hoewel niet elderly, ben ik een hardcore hardcover koper. Enfin, je zin over marktsegmentatie is wat ik bedoel, laten we dat iets verder uitwerken. Groet, JacobH 27 aug 2007 16:21 (CEST)

• Ik heb het geprobeerd; is dat wat? Anders doe je het maar in de ramsj. Vriendelijke groeten, Bessel Dekker 27 aug 2007 16:38 (CEST)

@Paul, ik heb geen weerwoord op je grondige uitleg, waarvoor dank. Alleen dit: zoals inmiddels duidelijk wordt, baseerde ik me op een ander boek, en dat beweert dat ook tijd een differentiërende factor is. Vandaar dan die voordeeluren. Ik heb wel een mening, maar het is een lekenopvatting, die ik niet graag, potsierlijk, tegenover die van jullie wil stellen. Ik hoop dat jij en anderen het artikel willen verbeteren waar daartoe maar aanleiding is. Vriendelijke groeten, Bessel Dekker 27 aug 2007 20:57 (CEST)

Ik heb dit overleg proberen te verwerken in de inleiding van dit artikel en een nieuw artikel prijsdiscriminatie. Gaarne jullie aanvullingen en/of correcties Frederik Beuk 29 aug 2007 06:35 (CEST)