Overleg:Dam (toponiem)
(Dit overleg is op 12 juli verplaatst van Overleg:Dam (waterkering))
Appingedam bevat behalve een waternaam en dam nog een element -ing, en dat duidt op de bewoners van de oevers van de "Appe". Daarmee is die naam meer dan een constructie waternaam + dam. Ik zou gewoon volstaan met een (compleet?) lijstje van plaatsnamen op -dam, de uiteenrafeling van die namen voert voor deze pagina misschien wat te ver. Fransvannes 18 dec 2003 23:42 (CET)
Ehm, was het niet Aemstelredam ipv Amestelredam? Puc conDoin 7 nov 2004 12:33 (CET)
Damme in Nedersaksen is weliswaar etymologisch verwant aan de term dam, maar de oorspronkelijke woordstam "d*m" zal een ruimere betekenis hebben gehad. De duiding is hier wat moeilijker te geven dan in dit artikel wordt gedefinieerd. Want Damme is geen kunstmatig aangelegde dam, nog iets natuurlijks wat er op zou kunnen lijken. Bovendien ligt de kernnederzetting Damme niet direct aan een waterloop van enige betekenis, afgezien van de "Mühlbach" = molenbeek. Deze beek bood echter geen aanleiding om de boel af te dammen. In ieder geval niet om land te winnen of te beschermen. Er zijn geen landschappelijke/archeologische aanwijzingen voor een verhoogd talud dat met de term dam aangeduid zou kunnen worden. In ieder geval niet in de kernnederzetting Damme. In het zuiden pakweg 10-15km, door het Campemoor, waren veenwegen aangelegd, maar ik kan mij niet voorstellen dat dit tot de naam heeft geleid. Een belangrijke heerweg/verbinding van Osnabrück naar Bremen verliep via Damme. Maar of dit voldoende reden is geweest om de plek om die reden Damme te noemen is voor discussie vatbaar. Mogelijk gaat het hier om een algemene vloernaam van het gebied Damme die later alleen door de centrale plaats van het Dersigouw en latere parochie werd gevoerd. Waarschijnlijk werd met Damme bedoelt, de zandgrond strook/corridor die ingeklemd is tussen de stuwwal in het noorden, het Dümmer-meer in oosten en het veengebied in het zuiden . Met andere woorden: een opeengepakte/verdichte leefzone die aan "onbebouwbare" gebieden grensde. Dat dit invloed heeft op de ruimtelijke indeling gehad zou kunnen en tot de benaming heeft geleid is niet uit te sluiten, zeker als men kijkt naar etymologische oorsprong van het woord dam.[[1]] Ter illustratie noem ik de aan het woord dam verwante woorden bijvoorbeeld dempen (dichten, tegenhouden) of dimmen (licht tegenhouden). Een dam "dempt" water, brengt het water dicht bijeen, of houdt het tegen als een dijk. Ietsje anders maar wel met de zelfde woordstam zou je ook het nabijgelegen meer "Dümmer" kunnen verklaren: Düm- =schimmig, mist, nevel; -mer =meer. Düm is hier een nedersaksisch woord voor mist verwant aan het ons nog bekende woorden damp(NL) /Dampf(DUI) - ofwel verdichte/dikke lucht.
Een ruimere betekenis zie je ook met de quasi synoniemen van deze woorden namelijk "dijk" en "dicht" Ook hier heeft de gemeenschappelijke woordstam, de zelfde strekking: "compact", "veel bij elkaar" Kortom: Damme (Landkreis Vechta) betekent vermoedelijk iets in de geest van "het ingeperkte/opeengepakte" hoewel de betekenis van weg/traject niet helemaal uit te sluiten is.
P.S. Damme ligt overigens oostelijk van de Eems en de Hase wat een relatie tot een veengebied dat aan Nederland onwaarschijnlijk. Als ik mij niet vergis maakt het gebied onderdeel uit van de Diepholzer Moorniederung dat zich naar het oosten uitstrekt en niet zoals het Bourtangerveen langs de Eems naar het westen en daarmee de Nederlandse grens. Christiaan HvV 12 maart 2009 0:47 (CET)
Oh geen dank, het is dat ik Damme ken en prehistorie studeer, waardoor ik wel met deze onderwerpen in aanraking ben gekomen - ben dus ben meer een geïnteresseerde leek. Heb nog wel even mijn eerder verhaal kritisch bekeken, waarin mogelijk fouten zaten. Heb daarbij een etymologische definitie gegeven die wel algemeen aanvaard wordt. Als men verder terug wil gaan naar mogelijk verwante woorden naar dempen of dimmen, dan wordt al heel snel speculatief dus dat heb ik vermeden. Omdat Damme qua duiding op zichzelf staat, heb ik die duiding niet in het kopje opgenomen, maar daarin slechts naar verwezen. Heb wel eraan toegevoegd dat de naam dijk/dam oorspronkelijk zowel het dijklichaam als de uitgegraven sloot aanduidde. Verder heb ik geen mening/kennis over Vol-edam of het wel of niet etymologisch dan wel volksetymologisch van aard is. Dus ga je gang zou ik zeggen. Christiaan HvV 14 juli 2009 15:04 (CET)
Dam (Li) bewerken
Wat wordt er bedoeld met "Dam (Li)" ? - Erik Baas 30 aug 2010 15:42 (CEST)
Dam bewerken
Ik heb jullie definities van dam, dijk en stuw verbeterd in die van www.rijkswaterstaat.nl. Groet, Piet Smulders – De voorgaande bijdrage werd geplaatst door 85.148.253.133 (overleg · bijdragen) 6 jan 2020 09:59