Orbiton
Het orbiton is een van de quasideeltjes, waaruit een elektron in een vast stof is samengesteld. Gebonden aan een holon en een spinon vormt het orbiton een elektron. Het orbiton draagt de orbitaal vrijheidsgraad van het elektron. Wanneer een elektron in een materiaal opgesloten zit in een 1 dimensionale structuur, kan het in verschillende de quasideeltjes opgeslitst worden[1] [2] [3] [4].
In 1997-1998 werd het orbiton theoretisch voorspeld door van den Brink, Khomskii and Sawatzky [5] [6]. In 2012 werd het orbiton experimenteel gevonden, door röntgenstralen af te vuren op strontium koper-oxide, een materiaal waarin elektronen zich in 1 dimensie voortbewegen [3] [4]. In het experiment wordt een elektron in het materiaal door de invallende röntgenstralen naar een hogere orbitaal gebracht. Het aangeslagen elektron vervalt daarna in een spinon en een orbiton. Dit veroorzaakt een karakteristiek energie- en impulsverlies van de röntgenstraling, die in het experiment gemeten worden.
Referenties bewerken
- ↑ Discovery About Behavior Of Building Block Of Nature Could Lead To Computer Revolution. ScienceDaily (31 July 2009). Geraadpleegd op 1 augustus 2009.
- ↑ Y. Jompol et al. (2009). Probing Spin-Charge Separation in a Tomonaga-Luttinger Liquid. Science 325 (5940): 597–601. PMID 19644117. DOI: 10.1126/science.1171769.
- ↑ a b Schlappa, J., Wohlfeld, K., Zhou, K. J., Mourigal, M., Haverkort, M. W. (18 april 2012). Spin–orbital separation in the quasi-one-dimensional Mott insulator Sr2CuO3. Nature. DOI: 10.1038/nature10974.
- ↑ a b (18 april 2012). Not-quite-so elementary, my dear electron. Nature News.
- ↑ H.F. Pen, J. van den Brink, D. I. Khomskii and G.A. Sawatzky (1997). Orbitally ordered, triangular spin singlet phase in LiVO2.. Physical Review Letters 78: 1323. DOI: 10.1103/PhysRevLett.78.1323.
- ↑ J. van den Brink, W. Stekelenburg, D.I. Khomskii, G.A. Sawatzky and K.I. Kugel (1998). Spin and orbital excitations in magnetic insulators with Jahn-Teller ions.. Physical Review B 58: 10276. DOI: 10.1103/PhysRevB.58.10276.