Michael Anderson (regisseur)

Brits filmregisseur (1920–2018)

Michael Joseph Anderson, Sr. (Londen, 30 januari 1920Vancouver 25 april 2018) was een Brits filmregisseur.

Michael Anderson
Michael Anderson, Mike Todd en Frank Sinatra in 1956
Michael Anderson, Mike Todd en Frank Sinatra in 1956
Volledige naam Michael Joseph Anderson, Sr.
Geboren Londen, 30 januari 1920
Overleden Vancouver, 25 april 2018
Geboorteland Vlag van Verenigd Koninkrijk Verenigd Koninkrijk
Jaren actief 1949 - 1999
Beroep Filmregisseur
(en) IMDb-profiel
(nl) Moviemeter-profiel
(mul) TMDB-profiel
Portaal  Portaalicoon   Film

Zijn bekendste films zijn de Tweede Wereldoorlogsfilm The Dam Busters (1955), de komische en avontuurlijke actiefilm Around the World in Eighty Days (1956) en het dystopische sciencefictiondrama Logan's Run (1976).

Leven en werk

bewerken

Afkomst en eerste stappen in de filmwereld

bewerken

Anderson werd in Londen geboren. Zijn ouders waren beiden acteurs. Hij verscheen als acteur in enkele films in 1936. In 1938 werd hij productieassistent in de Elstree Studios waar hij opklom tot regieassistent.

Tijdens de Tweede Wereldoorlog werkte Anderson voor de Royal Corps of Signals, een gevechtsondersteuningseenheid op het gebied van de communicatie. Hij ontmoette er Peter Ustinov. Na de oorlog was hij regieassistent voor School for Secrets (1946) en Vice Versa (1948), Ustinovs twee eerste films. Anderson debuteerde als volwaardig regisseur met de satirische oorlogskomedie Private Angelo (1949). Ustinov was coregisseur en nam tevens de titelrol van de Italiaanse onfortuinlijke soldaat voor zijn rekening. In de eerste helft van de jaren vijftig leverde Anderson vervolgens enkele bescheiden drama's af.

Eerste twee successen

bewerken

Andersons eerste film die op veel bijval kon rekenen was de Tweede Wereldoorlogsfilm The Dam Busters (1955). De film was het grootste Brits commercieel succes van 1955 en vertelde het verhaal van de Britse bombardementspiloot Guy Gibson en zijn squadron Avro Lancaster bommenwerpers. De hoofdrol werd vertolkt door Richard Todd, in de jaren vijftig een van de meest populaire acteurs van het Verenigd Koninkrijk die hier zijn meest bekende rol speelde. Later deed Anderson nog drie keer een beroep op hem.

Hij schreef ook 1984 (1956), de eerste filmadaptatie van George Orwell's dystopische gelijknamige roman, op zijn naam.

Nog in 1956 werd hij op grond van The Dam Busters door de Amerikaanse producent Michael Todd aangetrokken voor de regie van de komische en avontuurlijke actiefilm Around the World in Eighty Days, de verfilming van Jules Verne's gelijknamige roman. De film was een internationaal succes en won talrijke prijzen.

Dramatische thrillers

bewerken

Na zijn Amerikaans debuut keerde Anderson terug naar het Verenigd Koninkrijk om twee films met Richard Todd te draaien, onder meer de thriller Chase a Crooked Shadow (1958) waarin Todd zijn klassieke rol van held inruilde voor de rol van een potentiële schurk. Shake Hands with the Devil (1959) was de eerste van een reeks Brits-Amerikaanse coproducties. In dit in het Dublin van 1921 gesitueerde drama gaf Anderson aan Hollywood beroemdheid James Cagney een van zijn laatste rollen: Cagney, zijn Ierse roots indachtig, speelde met veel overtuiging een professor geneeskunde die commandant van het IRA is en die het opneemt tegen de Black and Tans.

Anderson regisseerde ook een andere Hollywood-beroemdheid, Gary Cooper, in zijn twee laatste films. Cooper vertolkte de hoofdrol van een integere koopvaardij-officier in de als een maritiem drama verpakte thriller The Wreck of the Mary Deare (1959) waarvan Anderson de regie overnam van Hitchcock die afhaakte. Ook The Naked Edge (1961) was een spannende thriller waarin Deborah Kerr begint te twijfelen aan de oprechtheid van haar man vertolkt door Gary Cooper.

Met Operation Crossbow (1965) en The Quiller Memorandum (1966) leverde Anderson twee nieuwe thrillers af. Operation Crossbow speelde zich af tijdens de Tweede Wereldoorlog en draaide rond de ontwikkeling van een nieuw soort vliegende bom door de nazi's. The Quiller Memorandum was gesitueerd in West-Berlijn waar een neonazigroep Britse geheim agenten vermoordt. In 1968 realiseerde Anderson het profetische drama The Shoes of the Fisherman, gebaseerd op een van de bekendste werken van Morris West. Anthony Quinn vertolkte een Oekraïense aartsbisschop die in volle Koude Oorlog tot paus werd verkozen, tien jaar voordat de Poolse kardinaal Karol Józef Wojtyła tot Paus Johannes Paulus II hetzelfde overkwam. De heel ambitieus opgezette film met een internationaal getinte reeks acteurs behaalde wel enig kritisch succes maar kwam niet uit de kosten.

Latere carrière

bewerken

In het begin van de jaren zeventig vestigde Anderson zich in Canada en maakte hij films in Hollywood waarvan Logan's Run (1976) het meest bijval kende. Dit dystopische sciencefictiondrama bood een pessimistische blik op de samenleving in de 23ste eeuw en behaalde veel succes aan de filmkassa. Een jaar later maakte Anderson de thriller Orca (1977), een monsterfilm die in het zog van Jaws werd uitgebracht en het net daarom niet deed aan de kassa.

In 1989 verfilmde Anderson The Jeweler's Shop, een toneelstuk dat paus Johannes Paulus II in 1960 had geschreven, onder de titel La bottega dell'orefice. Burt Lancaster vertolkte zijn laatste rol, de titelrol van de juwelier, die huwelijksringen verkoopt en jonge koppels waarheden over liefde en huwelijk meegeeft.

Televisie

bewerken

Na de sciencefictionfilm Millennium (1989) ging Anderson zich bijna uitsluitend wijden aan zijn televisiecarrière die hij al had ingezet met de televisieserie The Martian Chronicles (1980) en de televisiefilm Sword of Gideon, een terroristendrama dat zich afspeelt na het Bloedbad van München.

Privéleven

bewerken

Anderson is drie keer getrouwd geweest. Met zijn eerste vrouw, Betty Jordan, huwde hij in 1939 en samen hadden ze vijf kinderen, onder meer een zoon, David C. Anderson (1941-2013), die filmproducent was, en een andere zoon, Michael Anderson, Jr. (1943), die acteur is. In 1969 hertrouwde hij met Vera Carlisle die hem een kind schonk. Ten slotte huwde hij in 1977 voor de derde keer, met de Canadees-Amerikaanse actrice Adrienne Ellis.

Anderson werd 98 jaar oud.

Filmografie

bewerken

Regisseur

bewerken

Lange speelfilms

bewerken

Televisie

bewerken
  • 1980 - The Martian Chronicles (1980) (serie)
  • 1986 - Sword of Gideon (film)
  • 1991 - Young Catherine (serie)
  • 1993 - The Sea Wolf (film)
  • 1994 - Rugged Gold (film)
  • 1996 - Captains Courageous (film)
  • 1997 - 20,000 Leagues Under the Sea (film)
  • 1998 - Summer of the Monkeys (videofilm)
  • 2012 - oeuvreprijs van de Directors Guild of Canada

Nominaties

bewerken

Bibliografie

bewerken
  • Terence Heelas: Michael Anderson interviewed (een transcriptie van 15 pagina's van een BBC interview uit 1967, British Film Institute library
  • John Ramsden: The Dam Busters, London, I.B. Tauris, 2002