Melopee
Melopee is een gedicht van de Antwerpse schrijver Paul van Ostaijen. Het verscheen in de bundel Nagelaten Gedichten (1928), die postuum uitgebracht werd. Het gedicht werd opgedragen aan Gaston Burssens.
Genre bewerken
Een ‘melopee’ is een ritmische zangspraak, een droevige melodie, een soort recitatief ter begeleiding van een voordracht. Melopee is een typisch voorbeeld van het organisch expressionisme. De vorm volgt de inhoud.
Betekenis bewerken
Het gedicht ademt een bijna-stilstand, "een uiterst trage beweging", met "een hoofdrol voor de witregel"[1], die er als het ware een syncope in vormt. Het is symbolisch op te vatten, en is dan "een verslag van Paul van Ostaijens leven."[2] Alles lijkt in elkaar te schuiven, maar het zo vloeiende gedicht eindigt in mineur, met "als filosofische gedachte: wat heeft alles voor zin?"[3]
Vorm bewerken
Van Ostaijen zelf noemde Melopee in 1925 een voorbeeld van een "zuiver formeel-thematiese ontwikkeling".[4] Hij wilde een melopee schrijven op een thema: "een stelling als het ware: 'Onder de maan schuift de lange rivier'. Die zin wordt vervolgens 'uitgerekt' door er telkens een nieuw element aan toe te voegen."[5] Het gedicht nadert zo dicht tot een muziekstuk.
Tekst bewerken
- .
- Melopee
- Voor Gaston Burssens
- Onder de maan schuift de lange rivier
- Over de lange rivier schuift moede de maan
- Onder de maan op de lange rivier schuift de kano naar zee
- Langs het hoogriet
- langs de laagwei
- schuift de kano naar zee
- schuift met de schuivende maan de kano naar zee
- Zo zijn ze gezellen naar zee de kano de maan en de man
- Waarom schuiven de maan en de man getweeën gedwee naar de zee
- .
Bron bewerken
- Paul van Ostaijen, Verzamelde gedichten. Tekstverzorging en verantwoording Gerrit Borgers. Amsterdam: Prometheus/Bert Bakker, 11e druk 1996.