Mbiresaurus
Mbiresaurus raathi is een dinosauriër, behorende tot de Sauropodomorpha, die tijdens het late Trias leefde in het gebied van het huidige Zimbabwe.
Vondst en naamgeving bewerken
In 2017 zag Christopher Griffin bij een opgraving op het land van de Dande in Mashonaland Central een dijbeen uit de grond steken. Een vrijwel volledig skelet bleek aanwezig van een kleine sauropodomorf. Een tweede expeditie in 2019 leverde nog meer botten op.
In 2022 werd de typesoort Mbiresaurus raathi benoemd door Christopher T. Griffin, Brenen M. Wynd, Darlington Munyikwa, Tim J. Broderick, Michel Zondo, Stephen Tolan, Max C. Langer, Sterling J. Nesbitt en Hazel R. Taruvinga. De geslachtsnaam verwijst naar Mbiredistrict. De soortaanduiding eert Michael Raath, een van de deelnmers aan de expedities.
Het holotype NHMZ 2222, is gevonden in een laag van de Pebbly Arkose Formation die dateert uit het late Carnien. Het bestaat uit een skelet met schedel. Daaraan ontbreken wat wervels en het traanbeen en jukbeen van de schedel; en verder delen van de hand.
Een tweede skelet, specimen NHMZ 2547, is aan de soort toegewezen. De botten ervan lagen in de buurt van het holotype.
Beschrijving bewerken
Mbiresaurus is een vrij klein dier, ruwweg twee meter lang. Het gewicht is geschat tussen de acht en vijfentwintig kilogram.
Mbiresaurus is een tweevoeter. Het scheenbeen is langer dan het dijbeen, wat duidt op een goed vermogen tot rennen. Het darmbeen is kort. Het heeft een goed ontwikkelde uitholling in de onderrand van het achterblad voor de aanhechting van de musculus caudofemoralis brevis, een zeer basaal kenmerk en mogelijke autapomorfie. De neusgaten zijn groot. De kaken dragen kleine driehoekige tanden met gekartelde snijranden. Die zouden zowel voor het eten van planten als vlees geschikt zijn geweest.
De schedel is langwerpig. De onderkaak is laag.
Fylogenie bewerken
Mbiresaurus staat basaal in de Sauropodomorpha, vermoedelijk nog onder Saturnalia in de stamboom en slechts boven de meest absale vormen als Guaibasaurus. Die positie past goed bij de hoge ouderdom; Mbiresaurus was in 2022 de oudste dinosauriër die uit Afrika bekend is.
Het volgende kladogram toont de positie van Mbiresaurus in de evolutionaire stamboom volgens het benoemende artikel.
| Saurischia |
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Levenswijze bewerken
Mbiresaurus maakt deel uit van een kenmerkende fauna waarvan werd aangenomen dat die in het Trias door klimaatomstandigheden werd beperkt tot een bepaalde breedtegraad.
Literatuur bewerken
- Griffin, Christopher T.; Wynd, Brenen M.; Munyikwa, Darlington; Broderick, Tim J.; Zondo, Michel; Tolan, Stephen; Langer, Max C.; Nesbitt, Sterling J. & Taruvinga, Hazel R. 2022. "Africa's oldest dinosaurs reveal early suppression of dinosaur distribution". Nature