Mangosuthu Buthelezi

Zoeloe-leider, Zoeloe-prins en Zuid-Afrikaans politicus (1928–2023)

Mangosuthu "Gatsha" Buthelezi (Mahlabathini, 27 augustus 1928Ulundi, 9 september 2023) was een Zoeloe-leider, een prins en een Zuid-Afrikaans politicus.

Mangosuthu Buthelezi
Mangosuthu Buthelezi in 1983
Mangosuthu Buthelezi in 1983
Algemeen
Geboren 27 augustus 1928
Geboorteplaats Mahlabathini
Overleden 9 september 2023
Overlijdensplaats Ulundi
Land Vlag van Zuid-Afrika Zuid-Afrika
Partij Inkatha Vrijheidspartij
Functies
1975–2019 Leider van de Inkatha Vrijheidspartij
1994–2004 Minister van Binnenlandse Zaken
1994-2023 Lid van de Nationale Vergadering
Portaal  Portaalicoon   Politiek

Loopbaan

bewerken

Aan het eind van de jaren veertig sloot Buthelezi zich aan bij de ANC-Jeugdliga (ANCYL), maar in de loop der tijd verwijderde hij zich als anticommunist steeds meer van het ANC. In de jaren zeventig werd hij leider van het voormalige thuisland Kwazoeloe en zou dat tot aan de verkiezingen in 1994 blijven. Het feit dat Buthelezi in de jaren zeventig en tachtig met de toenmalige Zuid-Afrikaanse regeringen samenwerkte werd door het ANC fel bekritiseerd.

In 1975 richtte Buthelezi de Inkatha Vrijheidspartij op, die hij tot 2019 zo'n 44 jaar lang zou leiden.

Bij de Zuid-Afrikaanse parlementsverkiezingen van 1994, de eerste verkiezingen na de apartheid, werd Buthelezi verkozen in de Nationale Vergadering. Zijn partij vormde aansluitend met het ANC een regering onder leiding van president Nelson Mandela. In dit kabinet-Mandela diende Buthelezi als minister van Binnenlandse Zaken, een functie die hij ook bekleedde in het eerste kabinet van diens opvolger Thabo Mbeki (1999–2004).

Buthelezi was gehuwd met Irene Mzila en kreeg met haar drie zonen en vijf dochters. Zijn vrouw overleed in 2019. In 1964 speelde hij als acteur de rol van zijn overgrootvader koning Cetshwayo in de film Zulu.

Buthelezi overleed op 95-jarige leeftijd na een lange tijd in het ziekenhuis te hebben gelegen.[1][2]