Madonna met zegenend kind en een franciscaan in aanbidding

De Madonna met zegenend kind en een franciscaan in aanbidding is een schilderij van Antonello da Messina uit het koninkrijk Sicilië ten tijde van het Huis Aragon. Op de achterzijde van het paneel schilderde hij een Ecce Homo. De stijl van Antonella da Messina is renaissance. Het schilderij bevindt zich in het Museo regionale in Messina, een stad op het Italiaanse eiland Sicilië.

Madonna col bambino benedicente e un francescano in adorazione
Madonna met zegenend kind en een franciscaan in aanbidding
Voorzijde
Achterzijde: Ecce Homo
Kunstenaar	Antonello da Messina
Jaar	1465-1470
Stijl	renaissance
Genre	Katholieke devotie
Techniek	tempera-op-paneel
Afmetingen	16,0 × 11,9 cm
Museum	Museo Regionale
Verblijfplaats	Messina, Sicilië
Portaal    Kunst & Cultuur

Beschrijving

De techniek is tempera-op-paneel.

Het gaat ofwel om een paneel voor persoonlijke devotie, bijvoorbeeld door een monnik in zijn cel, ofwel was het ingebouwd als een klein altaarpaneel.

Voorzijde

De opstelling van de figuren is diagonaal van links onder vanaf de biddende handen van de monnik naar rechts boven. Onderaan bevindt zich een balkon, wat een zeker perspectief biedt aan de drie personages. De achtergrond is volledig zwart. Dit contrasteert met de roze mantel van Maria, die een verschillende lichtweerkaatsing oplevert naargelang de vouwen. Maria draagt om het hoofd een witte sluier die doorloopt over het bekken van Jezus. Beide figuren dragen om het hoofd een aureool. De aureolen zijn van hout gemaakt en beschilderd met bladgoud; de ronde is vele malen geperforeerd wat het effect van een stralenbundel geeft. Het kind Jezus zegent de monnik, die gezien zijn typische pij een franciscaan voorstelt. De franciscaan zit geknield voor beiden.

Achterzijde

De achterzijde is minder goed bewaard. Het stelt een Christus voor tijdens de geseling bij Pontius Pilatus. Aan zijn hoofd staat een aureool zoals voorgesteld op de voorzijde van het paneel. De stijl van de Ecco Homo is gemengd renaissance en gotisch-Catalaans.

Historiek

De datering is te situeren in de periode voordat Antonella da Messina afreisde van Messina naar Venetië in het jaar 1674. Theoretisch is de datering 1460-1474 doch omwille van stilistische elementen zoals de aureool schatten kunsthistorici de periode enger in: de jaren 1465-1470. De handtekening van Antonella moet gestaan hebben op de boekrol die op het balkon ligt in de rechter onderhoek. Deze onderhoek is versleten en de handtekening is derhalve niet meer te zien.

Van 1930 tot 2003 hing het schilderij in een privécollectie in Berlijn, meer bepaald in deze van Wilhelm Soldan.

In 2003 verkocht Christie’s het werk, wat de Italiaanse kunstcriticus Vittorio Sgarbi ter ore kwam. Dank zij hem kocht de regio Sicilië het schilderij voor omgerekend Britse pond naar euro’s voor 373.000 euro.

Sinds 2003 is het schilderij te bezichtigen in het Museo Regionale in Messina, de geboortestad van Antonella da Messina.

Bronnen, noten en/of referenties