Kwik(II)fulminaat

Kwik(II)fulminaat, knalkwik of slagkwik Hg(CNO)₂ is een zeer instabiele, explosieve stof die gebruikt wordt als detonator in penvuurpatronen en randvuurpatronen om de hoofdlading te ontsteken. De stof is giftig en explodeert gemakkelijk bij mechanische en thermische belasting, zoals schokken, wrijven en verhitting.

Kwik(II)fulminaat
Structuurformule en molecuulmodel
Structuurformule van kwik(II)fulminaat
Kwik(II)fulminaat-poeder
Algemeen
Molecuulformule	Hg(CNO)2
IUPAC-naam	kwik(II)fulminaat
Andere namen	knalkwik, slagkwik
Molmassa	284,62 g/mol
SMILES	[C-]#[N+][O-].[C-]#[N+][O-].[Hg+2]
InChI	1S/2CNO.Hg/c2*1-2-3;/q2*-1;+2
CAS-nummer	628-86-4
PubChem	12359
Beschrijving	Wit kristallijn poeder
Vergelijkbaar met	lood(II)fulminaat
Waarschuwingen en veiligheidsmaatregelen
Gevaar
H-zinnen	H200 - H331 - H311 - H301 - H373 - H400 - H410
EUH-zinnen	geen
P-zinnen	geen
VN-nummer	125
Fysische eigenschappen
Aggregatietoestand	vast
Kleur	wit-grijs
Dichtheid	4,42 g/cm³
Kookpunt	(ontleedt) 168-180 °C
Slecht oplosbaar in	water
Tenzij anders vermeld zijn standaardomstandigheden gebruikt (298,15 K of 25 °C, 1 bar).
Portaal    Scheikunde

Knalkwik vindt ook toepassingen in slaghoedjes en vroeger in trekbommetjes (is nu vervangen door een ander pyrotechnisch mengsel). De explosieve ontleding van de stof volgt de reactie:

${\ce {Hg{(CNO)}2 -> Hg + N2 + 2 CO}}$

Synthese

Kwik(II)fulminaat wordt bereid door reactie van kwik en salpeterzuur, met toevoeging van ethanol na de reactie:

${\ce {Hg +4 HNO3 -> Hg{(NO3)}2 + 2 NO + 2 H2O}}$

${\ce {Hg{(NO3)}2 + C2H5OH -> Hg{(CNO)}2 + 3H2O + O2}}$

Bronnen, noten en/of referenties