Jan van Oostervant

13e-eeuws edelman uit de Nederlanden

Jan van Oostervant (overleden: 11 juli 1302), ook bekend als Jan zonder Genade, was graaf van het Henegouwse leen Oostervant. Hij was de oudste zoon van Jan II van Avesnes en Filippa van Luxemburg.

In 1299 werd zijn vader de nieuwe graaf van Holland. Er ontbrandde een strijd met de tegenstanders van het nieuwe bewind, en Jan werd in 1300 door zijn vader naar Zeeland gezonden om dat gebied onder zijn gezag te brengen. Jan wist Walcheren te bezetten, verwoestte onder andere het kasteel van Baarsdorp en veroverde het kasteel Troijen.

Tijdens de strijd in Zuid-Beveland kwam het bericht dat 500 soldaten uit het vijandelijke leger van Jan van Renesse vanuit Bergen op Zoom aan aanval op Zeeland wilden ondernemen. Jan van Oostervant trok hierop met zijn leger richting Reimerswaal. Het vijandelijke legertje kende echter Jans geduchte reputatie als krijgsheer en besloot om de strijd niet aan te gaan, maar uit te wijken naar Vlaanderen.

Jan kreeg nu van zijn vader voor korte tijd het bewind over Zeeland toegekend. Door zijn hardhandige, gewelddadige optreden in Zeeland kreeg Jan de bijnaam Jan zonder Genade.

Van Renesse wist in Vlaanderen inmiddels zijn troepen weer op sterkte te brengen en veroverde zelfs een deel van Zuid-Beveland. Het kwam op 1 januari 1301 tot een veldslag bij Lodijke, waar Jan van Oostervant het leger van Jan van Renesse en Floris van Borssele versloeg.

Jan van Oostervant sneuvelde in 1302 tijdens de Guldensporenslag bij Kortrijk, toen hij daar vocht aan de zijde van de Franse koning.