Isabella van Pembroke

Isabella Marshall, gravin van Pembroke (Pembroke Castle, 9 oktober 1200 - Berkhamsted Castle, 17 januari 1240) was een Engelse edelvrouw, gemalin van Gilbert de Clare, 4e graaf van Hertford, en eerste gemalin van de latere rooms-Duitse koning Richard van Cornwall.

Isabella Marshall

Leven bewerken

Afkomst en familie bewerken

Isabella werd op Pembroke Castle geboren als dochter en zevende kind van William Marshal, 1e graaf van Pembroke, en diens vrouw Isabella de Clare. Vijf van haar broers erfden achterelkaar de titel Earl of Pembroke en stierven allen zonder mannelijke erfgenamen na te laten, zodat de titel ten slotte op de nakomelingen van hun jongere zuster Johanna overging.

Eerste huwelijk bewerken

Isabella trouwde op 9 oktober 1217 op 17-jarige leeftijd in de abdij van Tewkesbury met Gilbert de Clare, 4e graaf van Hertford, die twintig jaar ouder was dan haar. Het huwelijk bleek buitengewoon gelukkig te zijn en ze baarde haar man zes kinderen. Via deze was ze onder andere overgrootmoeder van de latere Schotse koning, Robert I de Bruce.[1] Isabella's gemaal Gilbert stierf op 25 oktober 1230 op de terugreis van een veldtocht in Bretagne en werd in Tewkesbury bijgezet. Isabella was nu op haar dertigste weduwe.

Tweede huwelijk bewerken

 
Miniatuur ter illustratie van het huwelijk van Richard en Isabella (Royal 14 C VII f. 117).

Zes maanden na de dood van haar eerste man werd ze op 30 maart 1231 in Fawley met Richard van Cornwall, een zoon van de overleden koning Jan zonder Land en broer van de nieuwe koning Hendrik III, in de echt verbonden. Richards broer, Hendrik III, had op een politiek voordeligere huwelijk gehoopt, doch de kinderrijkdom uit Isabella's eerste huwelijk heeft mogelijk een doorslaggevende rol gespeeld in Richards keuze (al zou Isabella er ook niet onaardig hebben uitgezien.[2]). Het paar kreeg vier kinderen, van wie er echter drie als kind stierven.[3] Het huwelijk was niet echt gelukkig te noemen, aangezien Richard als rokkenjager bekend stond en er enkele maîtresses op nahield.

Dood bewerken

Isabella stierf in 1240 in het kraambed aan leverfalen na de geboorte van een doodgeboren zoon. Ze wenste aan de zijde van haar eerste man in de abdijkerk van Tewkesbury te worden bijgezet, doch Richard liet haar in de abdij van Beaulieu begraven, enkel haar hart werd naar Tewkesbury overgebracht om haar laatste wens te vervullen.[4]

Nalatenschap bewerken

Isabella werd ook vermeld in de Histoire de Guillaume le Maréchal.

Cele qui out nom Ysabel
Eüst non par dreit "vis a bel"
Quer bone est e bele deit estre;
Cele out li quens de Gloecestre.[5]

Nakomelingen bewerken

Uit haar eerste huwelijk met Gilbert de Clare:

Uit haar huwelijk met Richard van Cornwall:

  • Jan van Cornwall (1232-1233)
  • Isabella van Cornwall (1233-1234)
  • Hendrik van Almain (1235-1271)
  • Nicholas van Cornwall (17 januari 1240-17 januari 1240), werd naast zijn moeder begraven.

Noten bewerken

  1. G.E. Cokayne - rev. ed. V. Gibbs, The Complete Peerage of England, Scotland, Ireland, Great Britain and the United Kingdom, Extant, Extinct or Dormant, II, Londen, 1912, p. 359.
  2. Annales Monasterii de Oseneia (a.d. 1016-1347). Chronicon Vulgo Dictum Chronicon Thomae Wykes (a.d. 1066-1289). Annales Prioratus de Wigornia (a.d. 1-1377), IV, Londen, 1869, p. 72. Gearchiveerd op 8 augustus 2023.
  3. N. Denholm-Young, Richard of Cornwall, Oxford, 1947, pp. 18-19.
  4. T.A. Archer, art. Clare, Gilbert de (d.1230), in Dictionary of National Biography 10 (1887), p. 378.
  5. Histoire de Guillaume le Maréchal vv. 14933-14936.

Referenties bewerken

  • Dit artikel of een eerdere versie ervan is een (gedeeltelijke) vertaling van het artikel Isabella von Pembroke op de Duitstalige Wikipedia, dat onder de licentie Creative Commons Naamsvermelding/Gelijk delen valt. Zie de bewerkingsgeschiedenis aldaar.
  • T.A. Archer, art. Clare, Gilbert de (d.1230), in Dictionary of National Biography 10 (1887), p. 378.
  • G.E. Cokayne - rev. ed. V. Gibbs, The Complete Peerage of England, Scotland, Ireland, Great Britain and the United Kingdom, Extant, Extinct or Dormant, II, Londen, 1912, p. 359, III, Londen, 1913, p. 244.
  • N. Denholm-Young, Richard of Cornwall, Oxford, 1947.