Graafschap Wittgenstein

Wittgenstein was een tot de Boven-Rijnse Kreits behorend graafschap binnen het Heilige Roomse Rijk.

In 1174 wordt de burcht Wittgenstein vermeld; deze ligt nu in het plaatsje Bad Laasphe. De graven ontlenen hun naam aan deze burcht. In 1258 wordt een deel van Berleburg, in 1322 de rest verworven. In 1295 moet de graaf de leenheerschappij van de keurvorst van Keulen erkennen. In 1357 sterven de graven van Wittgenstein uit. Ten gevolge van het huwelijk van Elizabeth van Wittgenstein met Salentijn van Sayn-Homburg uit het huis Sponheim wordt het grootste deel van het graafschap Wittgenstein met Sayn-Homburg verenigd. Voortaan wordt de titel gevoerd: graaf van Sayn en Wittgenstein. Het graafschap wordt in 1478/79 voor het eerst verdeeld tussen twee broers, maar dat is van korte duur: na de dood van Jan VI in 1480 wordt de eenheid hersteld. In 1535 wordt de reformatie ingevoerd. In 1581 gaat het ambt Erndtebrück verloren. In 1511 wordt het graafschap voor het eerst verdeeld in een Berleburger deel en een Wittgensteiner deel. De oudste broer Willem I in Wittgenstein en zijn jongere broer Jan VII (geboren 7-1-1488, overleden 2-4-1551 in Berleburg). Na de dood van Jan vindt er een hereniging plaats.

Alle bezittingen van het huis Sayn hadden verenigd kunnen worden na het uitsterven van Sayn-Sayn in 1606. Het tegendeel gebeurt, de versplintering wordt vergroot door een deling van het graafschap Wittgenstein. Het noordelijk deel met de residentie Berleburg en het zuidelijk deel met de residentie Laasphe.

Willem krijgt het graafschap Sayn, dat na zijn dood wordt verdeeld in Sayn-Hachenburg en Sayn-Altenkirchen
Georg krijgt het graafschap Wittgenstein-Berleburg
Lodewijk krijgt het graafschap Wittgenstein-Wittgenstein met de heerlijkheid Homburg

Van 1631 tot 1743 regeert er in de heerlijkheid Homburg een zijlinie van Wittgenstein-Wittgenstein.

Op 4 september 1792 wordt de graaf van Sayn-Wittgenstein-Berleburg en op 20 juni 1801 de graaf van Sayn-Wittgenstein-Hohenstein tot rijksvorst verheven.

In de Reichsdeputationshauptschluss van 25 februari 1803 krijgt in paragraaf 23 de vorst van Wittgenstein-Berleburg voor het verlies van de heerlijkheden Neumagen en Hemsbach een eeuwigdurende rente. In artikel 24 van de Rijnbondakte van 12 juli 1806 wordt het graafschap Homburg onder de soevereiniteit van het groothertogdom Berg en de graafschappen Wittgenstein en Berleburg onder de soevereiniteit van het groothertogdom Hessen-Darmstadt gesteld: de mediatisering. van 1631 tot Na de nederlagen van Napoleon deelt het Congres van Wenen in 1815 de gebieden toe aan het koninkrijk Pruisen.

Bezit graafschap Wittgenstein-Berleburg bewerken

twee-vijfde deel van het graafschap Wittgenstein
het ambt Berleburg
heerlijkheid Homburg
heerlijkheid Neumagen

Bezit graafschap Wittgenstein-Wittgenstein bewerken

drie vijfde deel van het graafschap Wittgenstein
de stad Laasphe
de vier kwartieren Banf, Faidingen, Altfelden en de voogdij Elhoff
heerlijkheid Vallendar (maakt deel uit van het keurvorstdendom Trier)
van 1649 tot 1699 de heerlijkheden Lohra en Klettenberg (=graafschap Hohenstein) als leen van het keurvorstendom Brandenburg

Regenten van het graafschap tot de deling in 1623 bewerken

regering	naam	geboren	overleden	familie
1384-1422/27	Jan IV	voor 1386	1423/36	zoon van Salentijn van Sayn-Homburg
1422/27-1469/72	Georg I	voor 1391	7-5-1472	zoon
1465-1480	Jan VI	voor 1465	voor 1492	zoon
1469-1494	Eberhard	voor 1469	1494/9	broer
1494-1568/70	Willem I	24-8-1485	18-4-1570	zoon
1570-1605/07/23	Lodewijk I	7-12-1532	2-7-1605	zoon
1605/07-1623	Willem II	14-3-1569	29-10-1623	zoon

Regenten van het graafschap Wittgenstein-Berleburg (1623-1806) bewerken

regering	naam	geboren	overleden	familie
1623-1631	Georg II	30-4-1565	16-12-1631	zoon van Lodewijk I
1631-1643	Lodewijk Casimir	20-4-1598	6-6-1643	zoon
1643-1684	Georg Willem	28-9-1636	6-5-1684	zoon
1684-1694	Lodewijk Frans	17-4-1660	25-11-1694	zoon
1694-1741	Casimir	31-1-1687	5-6-1741	zoon
1741-1773	Lodewijk Ferdinand	1-1-1712	12-2-1773	zoon
1773-1800	Christiaan Hendrik	12-12-1753	4-10-1800	zoon
1800-1806	Albrecht	12-5-1771	11-11-1851	zoon

Regenten van het graafschap Wittgenstein-Witgenstein (Wittgenstein-Hohenstein) (1623-1806) bewerken

regering	naam	geboren	overleden	familie
(1607)/1623-1634	Lodewijk II	15-3-1571	14-9-1634	zoon van Lodewijk I
1634-1657	Jan	14-10-1601	2-4-1657	zoon
1657-1701	Gustaaf	14-4-1633	15-10-1701	zoon
1701-1723	Hendrik Albrecht	6-12-1658	23-11-1723	zoon
1723-1735	August	22-4-1663	27-8-1735	broer
1735-1756	Frederik I	19-1-1708	9-6-1756	zoon
1756-1796	Johan Lodewijk	3-8-1740	27-3-1797	zoon
1796-1806	Frederik II	23-2-1766	8-4-1837	zoon