A Fistful of Dynamite

film uit 1971 van Sergio Leone
(Doorverwezen vanaf Giù la testa)

Giù la testa (Engels: A Fistful of Dynamite) is een Italiaanse speelfilm uit 1971, geregisseerd door Sergio Leone. De film wordt meestal beschouwd als spaghettiwestern, ook al speelt hij zich af tegen de achtergrond van de Mexicaanse Revolutie. De film gaat over de vriendschap tussen een Mexicaanse bandietenleider (Rod Steiger) en een Ierse oud-IRA-explosievenexpert (James Coburn). Het is de vijfde film van Sergio Leone.

A Fistful of Dynamite
Giù la testa (originele titel)
(Filmposter op en.wikipedia.org)
Tagline Rod Steiger and James Coburn will blow you apart in "A Fistful of Dynamite" ("Duck, You Sucker") by the master of adventure Sergio Leone
Alternatieve titel(s) Duck, You Sucker, Once Upon a Time... the Revolution
Regie Sergio Leone
Producent Fulvio Morsella
Scenario Sergio Leone
Sergio Donati
Luciano Vincenzoni
Roberto De Leonardis (dialoog)
Carlo Tritto (dialoog)
Hoofdrollen James Coburn
Rod Steiger
Romolo Valli
Maria Monti
Muziek Ennio Morricone
Montage Nino Baragli
Cinematografie Giuseppe Ruzzolini
Productie­bedrijf Rafran Cinematografica
Euro International Film (EIA)
United Artists (onvermeld)
San Miura (onvermeld)
Distributie Euro International Film (EIA)
United Artists
Première 29 oktober 1971 (Italië)
Genre Spaghettiwestern, actie, oorlogsfilm
Speelduur 157 minuten / 138 minuten (Amerikaanse versie)
Taal Italiaans, Spaans, Engels
Land Vlag van Italië Italië
Vlag van Spanje Spanje
Vlag van Verenigde Staten Verenigde Staten
Gewonnen prijzen 1
Voorloper Once Upon a Time in the West
Vervolg Once Upon a Time in America
(en) IMDb-profiel
MovieMeter-profiel
(mul) TMDb-profiel
(en) AllMovie-profiel
Portaal  Portaalicoon   Film

Met deze film won Sergio Leone in 1972 een David di Donatello (de nationale Italiaanse filmprijs) voor beste regisseur. De film is de middelste uit Leones Amerika-trilogie, die begon met Once Upon a Time in the West en eindigde met Once Upon a Time in America.

Verhaal

bewerken
Leeswaarschuwing: Onderstaande tekst bevat details over de inhoud of de afloop van het verhaal.

Mexico anno 1913. Het land is verscheurd door de Mexicaanse Revolutie, een hevige burgeroorlog tussen de regeringstroepen van generaal Victoriano Huerta en de rebellen van Pancho Villa. Deze laatsten komen op voor rechten van de arme bevolking. Juan, een Mexicaanse bandiet, heeft geen enkele interesse in politiek en gebruikt de oorlog als ideale gelegenheid om zijn eigen zakken te vullen. Wanneer Juan een postkoets overvalt, komt hij de laconieke Ierse explosievenexpert John Mallory tegen. Juan beseft al snel dat John hem van nut kan zijn en hij besluit de Ier te gebruiken om samen de federale bank van Mesa Verde te overvallen. Tot ieders verbazing blijkt de bank geen geld maar politieke gevangenen te bevatten. Juan wordt door de bevolking als een held gezien omdat hij de rebellen bevrijd heeft. Al snel zit Juan tot over z'n oren in een politieke strijd want de rebellen hebben hoge verwachtingen van hem.

Rolverdeling

bewerken
Acteur Personage
Rod Steiger Juan Miranda
James Coburn John H. Mallory
Romolo Valli Dr. Villega
Maria Monti Adelita, koetspassagier
Rik Battaglia Santerna (als Rick Battaglia)
Franco Graziosi Gouverneur Huerta
Antoine Saint-John Gutierez / Kolonel Günther Reza (als Domingo Antoine) (als Jean Michel Antoine)
Vivienne Maya Coleen, John's vriendin (als Vivienne Chandler)
David Warbeck Nolan, John's vriend
Giulio Battiferri Miguel

Verschillende titels

bewerken

De oorspronkelijke Italiaanse titel was Giù la testa, en de oorspronkelijke Engelse titel was Duck, You Sucker, waarvan Leone dacht dat het ook in Amerika een uitdrukking was. Het is namelijk de letterlijke vertaling van de Italiaanse uitdrukking Giù la testa, coglione! ("Bukken jij sukkel, Ballen).

In Engeland bracht men de film uit onder de naam A Fistful of Dynamite. Deze refereerde aan de films uit de Dollarstrilogie van Leone. De Fransen veranderden de titel in Once Upon a Time a Revolution. Dat was naar aanleiding van het succes van de film Once Upon a Time in the West. In deze twee Europese landen was de film dan ook erg succesvol. In de Verenigde Staten haalde men de film uit de bioscoop om hem opnieuw uit te brengen als A Fistful of Dynamite naar Engels voorbeeld, maar het mocht niet baten. De film werd er geen succes.

Productie

bewerken

Leone wilde Jason Robards en Eli Wallach in de hoofdrollen, maar de geldschieters zagen liever James Coburn en Rod Steiger.

Aanvankelijk wilde Leone de film zelf niet regisseren en had hij Sam Peckinpah op het oog. Peter Bogdanovich was op een gegeven moment verbonden en zou de film regisseren, maar zag er uiteindelijk toch van af. Leone wilde zijn gebruikelijke assistent Giancarlo Santi de film laten regisseren, maar Coburn en Steiger eisten Leone zelf als regisseur.

De film was geen groot succes en werd door de pers gezien als een teleurstelling.

Verschillende versies

bewerken

De Italiaanse versie was langer dan de internationaal uitgebrachte versie. De tekst The revolution is not a social dinner, a literary event, a drawing or an embroidery; It cannot be done with elegance and courtesy. The revolution is an act of violence... Mao Tse-Tung staat aan het begin van de film. In vrijwel alle versies is deze tekst eruit geknipt, zoals ook veel scènes zijn ingekort of zelfs verwijderd. De executie op het station die een kleine drie minuten duurt werd ingekort tot een minuut. De scène waarin Juan zijn neergeschoten zonen ziet was ook ingekort. Deze scène verwees naar het Rome van de Tweede Wereldoorlog. De Via Ardeatine is de plek geweest waar 335 gijzelaars zijn neergeschoten door de SS. Dit alles gebeurde in een grot, net zoals wij een grot zien in de film. Leone was zeer gekant tegen de mythologisering van de revolutie. Na de studentenrellen in Parijs (1968) werden er veel politieke films gemaakt in Europa. Er was hoop dat alles anders zou worden. Leone geloofde daar niet in en het is ook niet voor niets dat hij begint met een tekst van Mao. Hij wilde alle salonsocialisten erop wijzen dat de revolutie geen fijne bezigheid was, maar simpelweg gewelddadig.

Sinds 2005 is de volledige versie van de film te verkrijgen. Wel draagt hij de titel A Fistful of Dynamite. Het is de complete versie die ook op de première in Rome te zien was.

Zie ook

bewerken
bewerken