Gereedschap

hulpmiddel voor het uitvoeren van bewerkingen

Onder gereedschap verstaat men hulpmiddelen die worden gebruikt om taken uit te voeren en die deze vaak eenvoudiger maken.[1] Zo kent men bijvoorbeeld keukengereedschap of schrijfgereedschap. Het kan zijn dat gereedschp bestaat uit hulpmiddelen voor de handwerksman (hamer, nijptang, schroevendraaier, beitel enz.), waartoe ook de toestellen voor meten, spannen en vasthouden gerekend worden. Ook hulpstukken in de machinale bewerking (beitels, frezen enz.) noemt men gereedschap. Afhankelijk van de complexiteit van het apparaat spreekt men soms van gereedschap, en in andere gevallen van werktuigen of machines; naarmate het hulpmiddel geavanceerder of mechanischer is, worden deze termen vaker gebruikt.[2]

Handgereedschap

Mensen kunnen gereedschap gebruiken, maar ook bij mensapen, kraaiachtigen, Goffins kaketoes, zeeotters en dolfijnen neemt men het gebruik van gereedschap waar.

Andere termen die gebruikt worden voor bepaalde typen gereedschap zijn gerei (meervoud van zachter gereedschap) en instrument (over het algemeen een meer geavanceerd of erg specialistisch stuk gereedschap). Er zijn stukken gereedschap die in verschillende velden worden gebruikt, maar vaak is gereedschap zeer gespecialiseerd voor een bepaalde toepassing, bijvoorbeeld voor houtbewerking.

Soorten gereedschap

bewerken

Gereedschap kan onderverdeeld worden in verscheidene categorieën:

Handgereedschap

bewerken

Hulpmiddelen bij gereedschappen

bewerken

Machinegereedschap

bewerken

Machinale equivalenten van handgereedschap:

Overig machinaal gereedschap:

Meetgereedschap

bewerken
  Zie meetgereedschap voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

Tekengereedschap

bewerken

Schildersgereedschap

bewerken

Tuingereedschap

bewerken
  Zie tuingereedschap voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

Huishoudelijk gereedschap

bewerken

Elektrische huishoudelijke gereedschappen worden meestal met de term huishoudelijke apparatuur aangeduid.

Gereedschap voor zelfverzorging

bewerken

Kook- en eetgereedschap

bewerken

Naaigereedschap

bewerken
  Zie Naaigerei voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

Overig gereedschap

bewerken

Werkplaatsgereedschap

bewerken
 
Vandiktebank

Op een werkplaats worden verschillende gereedschappen en werktuigen gebruikt, zoals:

Landbouwgereedschap

bewerken

Smeedgereedschap

bewerken

De smid gebruikt in de smederij onder andere:

Redgereedschap

bewerken

Militair gereedschap

bewerken

Boordgereedschap

bewerken

Boordgereedschap is het bij een voer- of vaartuig aan boord meegenomen gereedschap. Meestal wordt standaard bij een nieuw voertuig boordgereedschap meegeleverd. Dat gereedschap heeft zelden de kwaliteit van gereedschap waarmee een monteur werkt.

Overige

bewerken

Referenties

bewerken
  1. Woordenboek der Nederlandsche taal (1500-heden): Gereedschap. Instituut voor de Nederlandse Taal (1887). Geraadpleegd op 26 april 2025.
  2. Oosthoeks Encyclopedie Deel 6, 6de druk. A. Oosthoek's Uitgeversmaatschappij N.V., Utrecht (1968), "Gereedschap", p. 145.
Zie de categorie Tools van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.