Gebruiker:Paul Hermans/Kladblok/Houppelande

Een houppelande of houpelande is een bovenkleed met een lang, vol lijf en uitwaaierende mouwen dat in de late middeleeuwen in Europa door zowel mannen als vrouwen werd gedragen. Soms was de houppelande gevoerd met bont. Het kledingstuk werd later gedragen door professionele klassen en is in de westerse beschaving gebleven als de bekende academische en juridische gewaden van vandaag. In die tijd werd het door mannen echter altijd over een wambuis gedragen.

Isabella van Beieren, gekleed in een houppelande, en Christine de Pisan

De houppelande verscheen rond 1360 en zou tot ver in de volgende eeuw in de mode blijven. Het vond zijn oorsprong in de herigaut, een soortgelijk 13e-eeuws kledingstuk met hangende mouwen. De randen van de houppelande waren vaak gekarteld, of gesneden in decoratieve patronen zoals sint-jakobsschelpen, "embattled" tabs of zelfs bladvormen.

Geschiedenis

De term houppelande is van Franse oorsprong; in Engeland werd het een goun genoemd, een spotnaam, en in Italië een pellanda.[4] Het wordt voor het eerst genoemd in Franse koninklijke inventarissen in 1359 en men denkt dat het is ontstaan als een mannenhuisjas die over de pourpoint werd gedragen.

De houppelande voor vrouwen en mannen leken op elkaar door de uitlopende mouwen, hoge kragen en volumineuze rokken. Er waren echter een paar belangrijke verschillen. De houppelande van de man had een ceintuur in de taille, terwijl die van de vrouw onder de buste zat.[6] In tegenstelling tot de houppelande van de vrouw, die altijd op de grond viel, kon de houppelande van de man elke lengte hebben. Sommige mannen droegen houppelandes die maar tot de billen reikten, waardoor critici beweerden dat ze van achteren op vrouwen leken. Langere versies werden meestal gedragen bij ceremoniële gelegenheden. Een versie halverwege de kuit, bekend als de houppelande à mi-jambe, werd populair in de jaren 1400.