Gebruiker:Mhchair/Shikasta

Shikasta was een in 1981 opgerichte vrouwenboekhandel in het Nederlandse Wageningen. Ook in veel andere plaatsen in Nederland werden in de jaren 1970 vrouwenboekhandels opgericht. Dit was een onderdeel van de internationale Women in print-beweging, waartoe ook vrouwencafé's, -documentatiecentra, -uitgeverijen en -drukkerijen gerekend worden. De behoefte aan plekken waar vrouwen bij elkaar konden komen om actieplannen voor te bereiden, kennis te vergaren en elkaar te ontmoeten, ontstond tijdens de tweede feministische golf in de jaren 1970.

De Wageningse vereniging ter bevordering van vrouwencultuur - met als verkorte naam Vrouwenboekhandel Shikasta - werd opgericht op 3 maart 1981. De doelstelling van de vereniging was: het bevorderen van het bewustwordingsproces dat uiteindelijk zal leiden tot emancipatie van vrouwen en mannen, en het in stand houden en stimuleren van Vrouwencultuur. [bron: Shikasta Vrouwenboekhandel nummer 2 augustus 1982, gestencild boekje]. De belangrijkste activiteit van de vereniging was de exploitatie en het beheer van de boekhandel Shikasta. De boekhandel opende haar deuren op 21 november 1981 en sloot voorgoed op 15 januari 2009. De vereniging is opgeheven per 1 februari 2009.

Een groep van ongeveer 10 vrouwen runde de boekhandel door minimaal 8 uur per week onbetaald te werken. Van deze vrouwen hadden er 5 tevens een beleidstaak, zij waren de leden van de Vereniging en vormden het bestuur. De leden hadden stemrecht en bepaalden het beleid.[bron: Shikasta Vrouwenboekhandel nummer 2 augustus 1982, gestencild boekje].


Shikasta organiseerde ook literaire avonden met schrijfsters en culturele activiteiten, zoals een voorleesmiddag of een internationale vrouwenavond. In de winkel werden exposities van kunstvoorwerpen gehouden. Shikasta draaide tot het eind van haar bestaan geheel op vrijwilligers [Publiciteitsmateriaal Shikasta februari/maart 2000; Dolores Brouwer, 25 jaar Shikasta: veelzijdige boekhandel, Weekkrant Wageningen, november 2006]. Later/De laatste jaren werd het strikte van alleen vrouwelijke auteurs losgelaten en de naam werd veranderd in Shikasta Boekhandel.

De naam Shikasta is ontleend aan een citaat uit het gelijknamige boek van Doris Lessing uit 1979 over de vrouwvriendelijke planeet Shikasta: "Op de planeet Shikasta waren mannen en vrouwen gelijk en geen van tweeën buitte de ander uit." Het aanbod bestond uit boeken van en over vrouwen, met name op het gebied van gezondheid, seksualiteit, werk en Derde Wereld. Aanvankelijk werden alleen boeken van feministische uitgeverij Sara verkocht. De klanten vormden een doorsnede van de Wageningse bevolking. Studentes die op stage gingen in de Derde Wereld kwamen gaat voor specifieke informatie over de positie van vrouwen ter plekke. Onderwerpen o.a. lesbische onderwerpen, meidenboeken, kunstenaressen, moederschap,, theorievorming, psychologie, kinderopvang, affiches, t-shirts, folders, vrouwenlp's. De boekhandel diende ook als vraagbaak voor vrouwen. Ook folders van de NVSH, homobeweging en RUtgershuizen, scripties en dergelijke, vaak uitgegeven en/of geschreven door groepen vrouwen die zich inzetten voor veranderingen in de maatschappij op bepaalde gebieden, zoals seksueel geweld, vrouwen in de bijstand, vrouwen in technische beroepen, vrouwen in de AOW/AAW.

Begon en bleef gevestigd in een voormalige opslagplaats aan de Junusstraat 17 [bronnen hele alinea: Assia Vermeulen, Is emancipatie trendy of tijdloos? Gelders Dagblad 18 mei 1994; Vrouwenboekhandel Shikasta, nummer 1 maart 1982, gestencild boekje]

De opslagplaats verkeerde in zeer slechte staat en werd gezamenlijk verbouwd door een groep vrijwilligsters [bron: Vrouwenboekhandel Shikasta, nummer 1 maart 1982, nieuwsbrief, p.3].

Vanaf ca. 2005 werd het aanbod verbreed naar onder meer reis- en kookboeken en boeken over spiritualiteit en filosofie en poëzie. Shikasta organiseerde in samenwerking met de openbare bibliotheek Wageningen regelmatig auteurslezingen, van onder andere Antje Krog, Stella Braam, Hella Haasse en Judith Herzberg. [bron: Rijnstreek Totaal, juni 2007, p. 27]. Ook Studium Generale-avonden i.s.m. Vrouwenstudies van de Landbouwhogeschool/universiteit Wageningen.

In een kleinere plaats als Wageningen overleefden vrouwenboekhandels langer dan in de grote steden. Aangezien alle boekhandels vlak bij elkaar lagen, bleven vrouwen vaker uit solidariteit hun boeken bij de vrouwenboekhandel kopen, ook toen het aanbod in algemene boekhandels allang verbreed was.[bron: Marjo van Soest, Wie gaat er nog naar de vrouwenboekwinkel? Opzjj maart 1997, pp. 20-25].