Gebruiker:Hun-Chuen/François Erdely

François Erdely
	Plaats uw zelfgemaakte foto hier
Persoonsgegevens
Geboren	Boedapest, Hongarije, 3 mei 1904
Overleden	Los Angeles, Californië, V.S., 28 november 1959
Geboorteland	Hongarije
Nationaliteit	Hongaars, Amerikaans
Beroep(en)	schilder, beeldhouwer, tekenaar
Oriënterende gegevens
Jaren actief	1916 - 1959
	RKD-profiel
Portaal	Kunst & Cultuur

Ferenc Erdélyi (Boedapest, 3 mei 1904 – Los Angeles, 28 november 1959) was een Hongaarse - en later Amerikaanse (Francis De Erdely) schilder, beeldhouwer en tekenaar.^[1] Deze kunstenaar is onder vele namen bekend waarvan François Erdely de meest gebruikelijke is in eigentijdse bronnen uit zijn Nederlandse periode. Op die periode legt deze pagina de nadruk. Zie voor zijn Amerikaanse tijd bijvoorbeeld de Engelse Wikipedia.

Leven en werk

Erdely begon al jong met schilderen en studeerde tussen 1920 en 1923 aan de Hongaarse Academie voor Beeldende Kunst.^[2] Daarna studeerde hij in Madrid en Parijs en leidde een rondreizend bestaan waarbij hij in diverse steden exposeerde.^[3] Tussen 1931 en 1936 woonde en werkte hij in Nederland, eerst in Den Haag en vanaf 1935 in Amsterdam.^[4]^[5] Hij was mede oprichter van de Eerste Nederlandse Vrije Studio die in 1933 opende.^[3] De eerste twee jaar van het bestaan van deze vrije academie vormde hij samen met Chris de Moor de artistieke leiding en was hij er docent.^[6]^[7]^[8] In die rol heeft hij jonge (Nederlandse) kunstenaars geïnspireerd en ook als schrijver over kunst is hij van belang.^[4] Na zijn tweede huwelijk in Amsterdam^[9] keerde Erdely in 1936 terug naar zijn geboorteland waar, kort daarna, zijn vrouw overleed.^[10] Erdely voorzag waarschijnlijk de mogelijke gevolgen van de Nazi-bezetting voor hemzelf en zijn werk en week in 1939 vanuit Hongarije, via het Verenigd Koninkrijk, uit naar de Verenigde Staten waar hij staatsburger werd en woonde en werkte in New York, Detroit en uiteindelijk tot zijn dood in 1959 in Los Angeles.^[4] Ook was hij de laatste jaren van zijn leven^[4] als kunstdocent verbonden aan de kunstopleiding^[11] van de University of Southern California zodat hij ook in de Verenigde Staten voor een nieuwe generatie kunstenaars van belang is geweest.

Gedurende zijn tijd in Nederland heeft hij meerdere keren geëxposeerd en is zijn werk aangekocht voor Nederlandse collecties.^[4] Werk uit die tijd dat tegenwoordig in Nederland op veilingen wordt aangeboden wordt meestal met zijn Amerikaanse naam "Francis De Erdely" of "Francis d'Erdely" aangeduid.

Exposities in Nederland

Tijdens zijn verblijf in Nederland heeft Erdely tenminste twee solo tentoonstellingen gehouden en aan gezamenlijke exposities deelgenomen:

28 januari^[12] - februari 1933, Esher Surrey, Den Haag, o.m. besproken door Jos de Gruyter^[13] en Cornelis Veth^[14]
14 april^[15] - 4 mei 1934^[16]^[17], Esher Surrey, Den Haag, besproken door Cornelis Veth^[18]. Deze tentoonstelling is o.m. bezocht door prins Hendrik^[19]
Naast bovenstaande solo tentoonstellingen is onder meer in galerie "Esher Surrey" ook werk getoond te midden van andere kunstenaars.^[20]^[21]^[22]

Externe verwijzingen

Francis de Erdely

Bronnen, noten en/of referenties

↑ een zeer fraai portret [..] naar een teekening van den bekenden Hongaarschen kunstschilder Erdély. VAN DE BOEKENPLANK. "Haagsche courant". 's-Gravenhage, 1936-06-03. Geraadpleegd op Delpher op 2022-10-14
↑ Studenten aan de Hongaarse Academie voor Beeldende Kunsten van 1871 tot heden
↑ ^a ^b De katholieke encyclopaedie "Joost van den Vondel", 1933-1939. Geraadpleegd op Delpher op 2022-10-12
↑ ^a ^b ^c ^d ^e Erdely, een betreurd kunstenaar, werkte ook in Den Haag "Het vaderland", 's-Gravenhage, 1960-12-28, p. 5. Geraadpleegd op Delpher op 2022-10-13
↑ "den thans naar Amsterdam vertrokken François Erdely" uit het artikel: F. J. BIEBE In den kunstkelder 't Center "Het Vaderland, 's-Gravenhage, 1935-09-28, p. 2. Geraadpleegd op Delpher op 2022-10-14
↑ Vrije Studio "Haagsche courant", 's-Gravenhage, 1933-09-15. Geraadpleegd op Delpher op 2022-10-13
↑ Advertentie "Het Vaderland, 's-Gravenhage, 1934-08-08, p. 4. Geraadpleegd op Delpher op 2022-10-14
↑ "Men meldt ons, dat, door het vertrek van den heer François Erdely, de Eerste Nederlandsche Vrije Studio, van 15 Sept. a.s. af onder leiding komt van de schilders Chris de Moor en Willem van den Berg, terwijl de heer Charles Bignell zakelijk leider blijft." Uit de rubriek: KUNST EN LETTEREN "Haagsche courant", 's-Gravenhage, pg. 3. 1935-09-04. Geraadpleegd op Delpher op 2022-10-14
↑ Ilse Leembruggen ([1] "Het Vaderland", 's-Gravenhage, 1935-07-31, p. 4. Geraadpleegd op Delpher op 2022-10-17)
↑ "Het Vaderland", 's-Gravenhage, 1936-12-12, p. 4. Geraadpleegd op Delpher op 2022-10-17
↑ Art’s history Christine Shade 8 april 1996, gearchiveerd 2016-02-04
↑ OPENING TENTOONSTELLING François Erdely bij Esher Surrey, "Het Vaderland", 's-Gravenhage, 1933-01-29, p. 2. Geraadpleegd op Delpher op 2022-10-14
↑ FRANÇOIS ERDELY Kunstzalen Esher Surrey "Het Vaderland", 's-Gravenhage, 1933-02-08, p. 1. Geraadpleegd op Delpher op 2022-10-14
↑ HONGAARSCHE PORTRETTEN EN FIGUURSTUKKEN iets zuiver, onopzettelijks in de wijze waarop François Erdely de dingen aankijkt, "De Telegraaf". Amsterdam, 1933-02-03, p. 7. Geraadpleegd op Delpher op 2022-10-14
↑ Opening tentooonstelling François Erdely "Het Vaderland, 's-Gravenhage, 1934-04-14, p. 1. Geraadpleegd op Delpher op 2022-10-14
↑ Advertentie "Het Vaderland", 's-Gravenhage, 1934-05-02, p. 4. Geraadpleegd op Delpher op 2022-10-14
↑ François Erdely "De Tĳd", 's-Hertogenbosch, 1934-04-14, p. 10. Geraadpleegd op Delpher op 2022-10-14
↑ SCHILDERIJEN VAN EEN HONGAAR Kleurig werk van François Erdely, "De Telegraaf", Amsterdam, 1934-04-30, p. 7. Geraadpleegd op Delpher op 2022-10-14
↑ KONINKLIJKE BELANGSTELLING "De avondpost", 's-Gravenhage, 1934-04-24, p. 3. Geraadpleegd op Delpher op 2022-10-14
↑ KUNSTHANDEL ESHER SURREY "De avondpost", 's-Gravenhage, 1933-07-20, p. 5. Geraadpleegd op Delpher op 2022-10-14
↑ Moderne Hongaarsche schilderen beeldhouwkunst "De Tĳd", 's-Hertogenbosch, 1934-12-08, p. 11. Geraadpleegd op Delpher op 2022-10-14. Van 26 januari - 10 februari 1935 ook te zien geweest in Pictura, Groningen: KUNST en WETENSCHAP Pictura Tentoonstelling van hedendaagsche Hongaarsche schilder- en beeldhouwkunst, "Nieuwsblad van het Noorden", Groningen, 1935-01-29, p. 5. Geraadpleegd op Delpher op 2022-10-14
↑ Tentoonstelling "Esher Surrey" KUNST EN LETTEREN "Haagsche courant", pg 2. 's-Gravenhage, 1935-06-05. Geraadpleegd op Delpher op 2022-10-14

[1] een zeer fraai portret [..] naar een teekening van den bekenden Hongaarschen kunstschilder Erdély. VAN DE BOEKENPLANK. "Haagsche courant". 's-Gravenhage, 1936-06-03. Geraadpleegd op Delpher op 2022-10-14

[2] Studenten aan de Hongaarse Academie voor Beeldende Kunsten van 1871 tot heden

[katholieke-3] De katholieke encyclopaedie "Joost van den Vondel", 1933-1939. Geraadpleegd op Delpher op 2022-10-12

[inmemoriam-4] Erdely, een betreurd kunstenaar, werkte ook in Den Haag "Het vaderland", 's-Gravenhage, 1960-12-28, p. 5. Geraadpleegd op Delpher op 2022-10-13

[5] "den thans naar Amsterdam vertrokken François Erdely" uit het artikel: F. J. BIEBE In den kunstkelder 't Center "Het Vaderland, 's-Gravenhage, 1935-09-28, p. 2. Geraadpleegd op Delpher op 2022-10-14

[6] Vrije Studio "Haagsche courant", 's-Gravenhage, 1933-09-15. Geraadpleegd op Delpher op 2022-10-13

[7] Advertentie "Het Vaderland, 's-Gravenhage, 1934-08-08, p. 4. Geraadpleegd op Delpher op 2022-10-14

[8] "Men meldt ons, dat, door het vertrek van den heer François Erdely, de Eerste Nederlandsche Vrije Studio, van 15 Sept. a.s. af onder leiding komt van de schilders Chris de Moor en Willem van den Berg, terwijl de heer Charles Bignell zakelijk leider blijft." Uit de rubriek: KUNST EN LETTEREN "Haagsche courant", 's-Gravenhage, pg. 3. 1935-09-04. Geraadpleegd op Delpher op 2022-10-14

[9] Ilse Leembruggen ([1] "Het Vaderland", 's-Gravenhage, 1935-07-31, p. 4. Geraadpleegd op Delpher op 2022-10-17)

[10] "Het Vaderland", 's-Gravenhage, 1936-12-12, p. 4. Geraadpleegd op Delpher op 2022-10-17

[11] Art’s history Christine Shade 8 april 1996, gearchiveerd 2016-02-04

[12] OPENING TENTOONSTELLING François Erdely bij Esher Surrey, "Het Vaderland", 's-Gravenhage, 1933-01-29, p. 2. Geraadpleegd op Delpher op 2022-10-14

[13] FRANÇOIS ERDELY Kunstzalen Esher Surrey "Het Vaderland", 's-Gravenhage, 1933-02-08, p. 1. Geraadpleegd op Delpher op 2022-10-14

[14] HONGAARSCHE PORTRETTEN EN FIGUURSTUKKEN iets zuiver, onopzettelijks in de wijze waarop François Erdely de dingen aankijkt, "De Telegraaf". Amsterdam, 1933-02-03, p. 7. Geraadpleegd op Delpher op 2022-10-14

[15] Opening tentooonstelling François Erdely "Het Vaderland, 's-Gravenhage, 1934-04-14, p. 1. Geraadpleegd op Delpher op 2022-10-14

[16] Advertentie "Het Vaderland", 's-Gravenhage, 1934-05-02, p. 4. Geraadpleegd op Delpher op 2022-10-14

[17] François Erdely "De Tĳd", 's-Hertogenbosch, 1934-04-14, p. 10. Geraadpleegd op Delpher op 2022-10-14

[18] SCHILDERIJEN VAN EEN HONGAAR Kleurig werk van François Erdely, "De Telegraaf", Amsterdam, 1934-04-30, p. 7. Geraadpleegd op Delpher op 2022-10-14

[19] KONINKLIJKE BELANGSTELLING "De avondpost", 's-Gravenhage, 1934-04-24, p. 3. Geraadpleegd op Delpher op 2022-10-14

[20] KUNSTHANDEL ESHER SURREY "De avondpost", 's-Gravenhage, 1933-07-20, p. 5. Geraadpleegd op Delpher op 2022-10-14

[21] Moderne Hongaarsche schilderen beeldhouwkunst "De Tĳd", 's-Hertogenbosch, 1934-12-08, p. 11. Geraadpleegd op Delpher op 2022-10-14. Van 26 januari - 10 februari 1935 ook te zien geweest in Pictura, Groningen: KUNST en WETENSCHAP Pictura Tentoonstelling van hedendaagsche Hongaarsche schilder- en beeldhouwkunst, "Nieuwsblad van het Noorden", Groningen, 1935-01-29, p. 5. Geraadpleegd op Delpher op 2022-10-14

[22] Tentoonstelling "Esher Surrey" KUNST EN LETTEREN "Haagsche courant", pg 2. 's-Gravenhage, 1935-06-05. Geraadpleegd op Delpher op 2022-10-14

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

[16]

[17]

[18]

[19]

[20]

[21]

[22]