Gebruiker:Haaftjlv/ArnoldDouwes

Arnold Douwes, ( Laag-Keppel 1906 - 1999) was een Nederlands verzetsstrijder tijdens de Tweede Wereldoorlog. In 1942 ontmoette hij in het dorp Nieuwlande (Drenthe), de legendarische verzetsstrijder Johannes Post. Douwes verzetsactiviteiten aldaar spitsen zich in 1943-1944 toe op het met succes op assertieve wijze bij geestverwante bewoners arrangeren van onderduikadressen voor honderden Joodse medeburgers.

Afkomst, jeugd en opleiding

bewerken

Douwes groeide op in een domineesgezin van Gereformeerde huize. Al vroeg ontpopte hij zich als een eigenzinnige en onaangepaste persoonlijkheid. Tweemaal werd hij van de lagere school gestuurd. Hij zag af van voortgezet onderwijs en het het zoeken van een baan. Tien jaar lang leed hij een zwervend bestaan in de Verenigde Staten en Canada. Na repatriering was hij werkzaam als hovenier in Boskoop.

Bezetting en verzet

bewerken

De Duitse inval op 10 mei 1940 bleek voor de dwarse en gedreven Douwes een uitgelezen kans om zijn leven zin te geven. Binnen korte tijd werd hij actief in het verzet: o.a. verspreiding van illegale bladen, saboteren Duitse zoeklichten, enz. Toen de bezetter hem op het spoor kwam, zwierf hij louter met zijn fiets door de noordelijke provincies. Eind 1943 sloot hij zich in Nieuwlande aan bij de verzetsgroep van Johannes Post, waar hij samen met de Joodse verzetsman Max Leons een assertieve en effectieve campagne voerde om Joodse onderduikers bij weifelende bewoners onder te brengen.

Als gevolg van zijn intensieve verzetsactiviteiten werd Douwes eind 1944 gearresteerd door de Gestapo. In strijd met de codes van het "Verzet" hield hij hiervan notities bij, die hij in jampotten stopte en begroef in de tuin. Kort na de bevrijding werkte hij de aantekeningen uit tot een verhaal in dagboekvorm, dat lange tijd geen aandacht in de media kreeg. Aangezien er van geen enkele Europese Jodenredder een dagboek bekend is, werd van de zijde van het NIOD in 2018 de betekenis van Douwes' dagboek op op één lijn gesteld met de dagboeken van Anne Frank en Etty Hillesum.[1].

Onderscheiding(en)

bewerken

Na de oorlog werd Douwes de Yad Vashem-onderscheiding van de staat Israël, die hij pas aanvaarddw nadat het Yad-Vashem-comité tegemoet kwam aanzijn eis dat alle lokale onderduikverleners ook een medaille kregen. In 1985 kreeg het Drentse dorp Nieuwlande als eerste gemeenschap ter wereld tot "Rechtvaardige onder de Volkeren"werd uitgeroepen.. Ruim 250 inwoners hadden tijdens de bezettingstijd Joden verborgen. [2]. [3].

Na de oorlog trouwde met een van zijn onderduiksters. Het werd een ongelukkig huwelijk, waaruit drie dochters werden geboren. Het gezin emigreerde naar Zuid-Afrika, keerde in 1956 weer terug, waarna een emigratie naar Israel eveneens mislukte. In 1966 werd een breuk met zijn vrouw en dochters een feit.

Bibliografie

bewerken
  • Het geheime dagboek van Arnold Douwes, Jodenredder, Joh. Houwink te Cate & Bob Moore, Boom Uitgevers, A'dam, 2018
  • Wat maak een verzetsheld?, De Correspondent, 2021


  1. https://www.volkskrant.nl/cultuur-media/de-doodlinke-notities-die-jodenredder-arnold-douwes-bijhield-in-de-tweede-wereldoorlog~b0c58d8a/
  2. https://www.niod.nl/nl/het-geheime-dagboek-van-arnold-douwes-jodenredder
  3. https://www.trouw.nl/nieuws/arnold-douwes-1906-1999~b1ed02a1/