Gebruiker:Chescargot/Quintus Fulvius Lippinus
Quintus Fulvius Lippinus, ofwel Fulvius Lippinus (ook wel bekend als Fulvius Hirpinus) was een ondernemende Romeinse veehouder uit halverwege de eerste eeuw voor Christus. Hij leefde voornamelijk in de regio van Tarquinia, dat is waar nu het Italiaanse Toscane ligt.
Hij bezat een domein van veertig jugera in de nabijheid van Tarquinia[1], een grotere domein in Statona, en enkele domeinen nabij andere plaatsen. Daar zou Lippinus diverse boerderijen hebben waar hij specifieke methodes ontwikkelde voor het houden van wild zoals hazen, herten, en wilde schapen. Hij zou bovendien de eerste Romein zijn die wildparken ontwikkelde met onder meer wild zwijn en varken.
Maar het bekendste was Lippinus voor het houden en kweken van slakken in Tarquinia, waarvan hij de eerste parken bouwde, kort voordat de burgeroorlog tussen Pompeius en Cæsar uitbrak. Voor de slakken had hij omsloten parken, de zogenaamde cochlearia. Dat waren uitgedokterde parken omringd met een waterkanaal, opdat de slakken niet zouden ontsnappen, en voorzien van een irrigatiesysteem dat de voorloper was van de huidige landbouw-sprinkler installatie: waterpijpen werden met een roosvormige kop op zo'n manier tegen wanden geplaatst dat het water in een fijne nevel uiteenspatte en zodoende de slakken de benodigde vochtigheid bezorgde. Hij onderhield een park voor elke slakkensoort, die elk om hun specifieke kwaliteiten werden vermarkt: kleine witte slakken van nabij Reate, grote slakken uit Illyricum, middelgrote slakken uit Afrika, de hele grote slakken, eveneens uit Afrika, en genaamd Solitannae, die heel goed vermenigvuldigen.
Hij voerde de slakken met een eigen ontwikkeld voederformule gebaseerd op wijngist, (mais-)meel, en kruiden (met name laurier). De slakken zouden erg goed gedijen op dit dieet. Plinius suggereert dat sommige slakken zo groot werden dat hun huisjes wel 80 kwadranten zou kunnen bevatten.[2]
Lippinus bracht met zijn innovatieve ideeën voor de kook van de slakken de Romeinse gastronomie naar een hoger plan: ter voorbereiding van de kook zou hij de slakken eerst enkele dagen met melk, zout, en brood in een kruik met luchtgaten opsluiten, waarbij de melk dagelijks werd verschoond en ververst. Zodra de slakken zover waren opgezwollen dat ze zich niet meer in hun huisje konden terugtrekken, werden ze in de olie gebakken of op het vuur gegrild en met kruiden en sausjes opgediend.
Het consumeren van escargot was al populair onder de rijke Romeinen, maar Lippinus' methodes waren zo succesvol dat hij zijn slakken uit alle windstreken van het rijk moest invoeren om aan de vraag in Rome te kunnen voldoen. Hij moet een echte ondernemer geweest zijn, want hij zette zelfs een veerdienst op om met regelmaat vanuit Sardinie, Sicilie, Capri, de Spaanse en Noord Afrikaanse kusten te kunnen leveren. Hij was dermate succesvol in zijn ondernemingen dat andere bekende Romeinen, zoals Lucius Lucullus[3] and Quintus Hortensius, zijn voorbeeld zouden volgen. Het idee van verse slakken sloeg blijkbaar aan, want vele Romeinse burgers begonnen thuis slakken te kweken en de cochlerium werd een bekend beeld, niet alleen in Rome, maar in het hele Romeinse rijk.
- Marcus Terentius Varro (35 voor Chr.), Rerum rusticarum libri III, hoofstukken XII en XIV in het bijzonder. Zie Lloyd Storr-Best (1912), Varro on Farming, translated with introduction, commentary, and excursus, G. Bell and Sons, London.
- Plinius de Oudere (77 na Chr.), Naturalis Historia, boeken VIII en IX in het bijzonder.
Artikelen gebaseerd op deze bronnen
- Giuseppe Del Buono (24 februari 2015), The roman snail... and a secret recipe of Gourmet Italiano, Wall Street i-Magazine
- CooksInfo (30.8.2019), Fulvius Lippinus
- PassTheFlamingo (16 januari 2018), Ancient Recipe: Snails with Pepper and Cumin (Roman, ca. 5th century CE)
Voetnoten en referenties
- ↑ De jugerum is een Romeinse oppervlaktemaat vergelijkbaar met een kwart hectare. Veertig jugera komt derhalve overeen met ca. 10 ha.
- ↑ Er zijn meerdere interpretaties van wat de quadrant zou moeten zijn. Eén is de quadrant als zijnde een Romeinse volume-eenheid equivalent aan ca. 25.9 liter; ookwel amfora genoemd naar de gelijknamige griekse Amfora's. Elders wordt gesproken van een kwadrant als zijnde wederom een volume-eenheid, maar dan als zijnde ongeveer 0.75 lt. Geen van deze volume-eenheden vermenigvuldigd met 80 leidt tot een realistische beeld. Mogelijk had Plinius het over het Romeinse muntstuk quadrant, waarvan 80 stukken in een slakkenhuis zouden passen. Dat zou dan nog altijd een overdrijving zijn: het is praktisch onmogelijk, zelfs als het om Afrikaanse reuzenslakken zou gaan.
- ↑ Zie Lucius Lucullus op de Engelstalige Wikipedia