Gebruiker:Chescargot/''Life of a King''

Life of a King is een Amerikaanse dramafilm uit 2013, gebaseerd op het levensverhaal van Eugene Brown. Het gaat over een ex-gedetineerde die de zwarte jeugd die in de binnenstad van Washington aan de criminaliteit ten onder lijkt te gaan, met het schaakspel als allegorie van het leven op het juiste pad probeert te krijgen.

Life of a King
Producent	Jake Goldberger
Scenario	Jake Goldberger, David Scott, Dan Wetzel
Hoofdrollen	Cuba Gooding Jr.
Première	2013
Genre	Schaakfilm
Speelduur	1 u 40 min
Taal	Engels
Land	Verenigde Staten
(en) IMDb-profiel
MovieMeter-profiel
Portaal    Film

Verhaallijn

Eugene Brown (Cuba Gooding Jr.) heeft voor een bankoverval 18 jaar in de cel van de Trenton State Penitentiary in New Jersey gezeten. In die tijd heeft hij het schaakspel geleerd van een medegevangene (Searcy, gespeeld door Dennis Haysbert). Wanneer Brown vrijgelaten wordt, geeft deze medegevangene hem als cadeautje een eigengemaakte koning-schaakstuk mee, met de woorden “Take care of the king. Everything else follows.”

Brown doet zijn best, maar heeft moeite weer deel uit te maken van de samenleving: zijn kinderen voelen zich door hem verwaarloosd en willen geen band met hem opbouwen. Zijn voormalige protegé, Perry (Richard T. Jones), die nu met zijn bende de straten controleert, probeert hem weer de criminele scene in te lokken. Brown weigert en vindt pas werk als schoonmaker op een school in binnenstad van Washington nadat hij tijdens de sollicitatie verhult dat hij in de gevangenis gezeten heeft.

Daar wordt hij gevraagd om bij een klas in te vallen wanneer een docente plots vertrekt door intimidatie in deze klas. Deze klas, dat bestaat uit Afro-Amerikaanse jongeren die ten onder lijken te gaan aan drugs en criminaliteit van de binnenstad, is een zootje ongeregeld. Onder hen bevindt zich Clifton (Carlton Byrd), een gewiekste drugsdealer die voor Perry werkt, de getroebleerde Tahime (Malcolm Mays), wiens moeder (gespeeld door Paula Jai Parker) een drugsverslaafde is en de onnozele Peanut (Kevin Hendricks), die ongewild in de misdaden van zijn vrienden meegesleept wordt. Met een staaltje intimidatie van zijn kant uit, houdt Brown de leerlingen onder controle. Onder de indruk laat het schoolhoofd (Sheila King, gespeeld door LisaGay Hamilton) hem die klas nu permanent surveilleren gedurende de nu lege uren van de vertrokken docente.

Als invaller dwingt Brown vervolgens langzaam aan enige respect af, door de klas te overbluffen in datgene waar zij dachten goed te zijn: hij speelt balletje-balletje, met als voorwaarde dat als zijn tegenstander wint, de klas de rest van de les mag doen wat ze wil, maar als ze verliezen, een nieuw spel - schaken - leren. Ze spelen enkele keren en Brown wint elke keer met de woorden "Make sure to know where the truth is".

Brown vertelt zijn studenten dat het terrein van het bendeleven dat zij bezetten als een schaakbord is: ze zijn allemaal pionnen, die samenwerken om hun koning te beschermen en bereid zijn zich op te offeren voor andere, betere spelers. "Eén fout en je leven kan je afgenomen worden". Hij krijgt de klas langzaam mee en leert hen "Think before you move", alsook andere allegorische aforismen almaar verwijzend naar de problemen waarvan hij weet dat ze op straat hebben.

Wanneer het schoolhoofd ontdekt dat hij zijn criminele verleden verzwegen heeft, ziet zij geen alternatief dan Brown te ontslaan. Deze tegenslag weerhoudt hem er echter niet van elders in de stad een oud pand ("a mansion of possibilities") op te knappen om er de Big Chair Chess Club op te richten.

Van de klas krijgt hij Peanut mee als geïnteresseerde en Brown neemt hem onder zijn hoede, geeft hem zelfs het koningsschaakstuk dat hij bij het verlaten van de gevangenis van Searcy gekregen had. Brown kan echter niet verhinderen dat Clifton en Tahime Peanut bij een overval betrekken. Peanut wordt tijdens deze overval doodgeschoten. Tahime, een getalenteerde, maar aanvankelijk gedesinteresseerde schaker, is diep bedroeft om het verlies van Peanut en begint te realiseren dat Browns voorstel helemaal zo gek niet is. Hij begint de schaakclub te frequenteren en wordt Browns nieuwe protegé.

Brown neemt de leden van de inmiddels gegroeide schaakvereniging mee naar een schaaktoernooi, waar Tahime bij gebrek aan een geboortecertificaat zonder medeweten van Brown knoeit met de ouderlijke handtekening en zo toegelaten wordt. Het team presteert redelijk en Tahime wordt zelfs winnaar van het toernooi. Wanneer echter de toernooidirecteur (Jerry Simpson, gespeeld door Joe Howard) van het geknoei lucht krijgt, wordt Tahime gediskwalificeerd. Ondanks de realiteit dat de kansarme jongeren vaak geen geboortecertificaat hebben, of toestemming krijgen van hun ouders om aan een schaaktoernooi deel te nemen, erkent de rechtlijnige Brown dat dit volgens zijn mantra "play by the rules" niet kan en krijgt daarmee met name zijn protegé tegen zich.

...

Met een groot toernooi in het vooruitzicht neemt Brown Tahime mee op gevangenenbezoek bij zijn oud-celmaat en levenslang opgesloten Searcy, die de jonge speler vertelt: "Mijn geest komt buiten de muren elke keer als ik het schaakbord voor me heb en elke keer als ik een Bijbel open."

De film sluit af met een groot toernooi, waarin Tahime het goed doet en in de finale tegen ene J. Thomas Gaines (gespeeld door Blake Cooper Griffin), de kampioen op moet nemen. Hij verliest na een zinderende partij, maar krijgt een staande ovatie.

De diverse metaforen en allegorieën

Het terrein van het bendeleven dat jullie bezetten is als een schaakbord: jullie zijn pionnen, die samenwerken om jullie koning te beschermen en bereid zijn zich op te offeren voor andere, betere spelers. Eén fout en je leven kan je afgenomen worden.

— Eugene Brown in Life of a King

Dan Wetzel, scenarioschrijver van de film, die de echte Eugene Brown een decennium voor de film leerde kennen, zegt dat schaken je leert te concentreren: het leert je op te focussen en te groeien: "Think before you move, always protect the king, and don’t make rushed decisions." Wijsheden die in de film terugkomen. Het schaakspel wordt in de film gebruikt als een metafoor van het leven. Alle wijsheden die Brown middels het schaakspel op zijn studenten probeert over te brengen, worden prompt door gebeurtenissen in het echt geïllustreerd.

Think before you move

Protect your king

Envision the endgame

Play conform the rules

This is the king. The king is your life. One mistake and it can be taken.

De toegesproken scholieren zijn pionnen, die samenwerken om hun koning te beschermen en bereid zijn zich op te offeren voor andere, betere spelers. "Eén fout en je leven kan je afgenomen worden"

Fictie en werkelijkheid

De film is gebaseerd op een werkelijke gebeurtenis, maar heeft zich artistieke vrijheden gepermitteerd voor cinematische doeleinden en om behaalde boodschappen beter over te brengen. Zo speelt Tahime aan het eind van de film een beslissingspartij met op de achtergrond een uitzinnig publiek. Het is niet alleen onwaarschijnlijk dat een speler met weinig ervaring meerdere sterke spelers in een toernooi verslaat, schaken is ook geen toeschouwerssport. Schaaktechnisch zou er echter weinig fouten te bespeuren zijn. Onder andere Internationale schaakmeester Daniel Rensch, bekend van chess.com, en David Pruess, waren ingehuurd als technische adviseur. Zij leerden de acteurs hoe zich als schaakspelers te gedragen.

Enkele partijen die in de film te zien zijn, zijn afkomstig van echte grootmeesterpartijen. Zo werd voor een partij in Tahime's eerste toernooi in de film de partij David Pruess - Melikset Khachiyan (een Armeens-Amerikaanse grootmeester) gespeeld in 2011 te Reno, Nevada, als basis gebruikt. Vanaf de stelling in het linker diagram ging de partij in het echt door met 29 ... Dh1 30 Pc1 Pa2 31 Da2 Ta8 32 b3. Pruess (wit) speelde niet de in de film door Tahime's tegenstander gedane zet 32 Db3, want Pruess had gezien dat de stelling dan hopeloos zou zijn na 32 ... Ta1 33 Ka1 Dc1 34 Ka2 Ta8 35 Da3 Ta3 36 Ka3 Dd2.

	David Pruess - Melikset Khachiyan (2011, Reno (Nevada)
8
7
6
5
4
3
2
1
	a	b	c	d	e	f	g	h
	Stelling na 29 Kb1

	David Pruess - Dmitry Gurevich (2001, Chicago Open)
8
7
6
5
4
3
2
1
	a	b	c	d	e	f	g	h
	Stelling na 25 Kh1

Hoewel niet te zien in de scene, zou de beslissingspartij aan het eind van de film gebaseerd zijn op een partij van Pruess tegen Dmitry Gurevich (een in Chicago wonende grootmeester), gespeeld gedurende de Chicago Open in 2001. Het partij in het echt ging na de stelling in het rechter diagram door met 25 ... Pe3 26 Le3 Te3 27 Df5 Dh4, en Gurevich gaf op. In de film zou de partij nog even doorgaan met 28 Kg1 Dd4 29 Dc8 Te8 voordat Tahime opgeeft.

Kritische ontvangst

Hoewel het verhaal gebaseerd is op de werkelijkheid, wordt het door diverse recensenten afgeserveerd als het zoveelste "inspirerende" doch voorspelbare middelbare school drama in de trant van 'Stand and Deliver' en 'inspirational-teacher-movie", omdat geen poging ondernomen zou zijn het anderszins inspirerende verhaal die extra cachet te geven dat het zich van het cliché onderscheidt. Het is een "fontein van het 'schaakspel is een blauwdruk voor het leven' -truïsmen".

De zwakke punten van de film waarmee veel recensenten een loopje nemen is volgens een recensie in The Washington Post ondergeschikt aan de effectiviteit van het hartverwarmende verhaal van een mans toewijding aan het idee dat spelen volgens de regels belangrijker is dan winnen. Ook in The New York Times wordt meer naar de bedoelingen van de film gekeken en de film positiever beoordeeld.

De man in het echt: Eugene Brown

Het oorspronkelijke pand van Big Chair Chess Club in Washington D.C., met de motto Always Think B4U Move!

De echte Eugene Brown (Washington D.C., ca. 1956) ging naar openbare scholen in de binnenstad van Washington. Daar werd hij gediagnosticeerd als iemand die sociale aanpassingscursussen nodig had. Zijn antisociaal gedrag leidde al vroeg tot confrontaties met de jeugdrechtbanken, wat leidde tot opsluiting in jeugdgevangenissen als tiener en gevangenisstraffen als volwassene.

Op twintigjarige leeftijd was de Brown betrokken in een bankoverval, waarvoor hij vervolgens 18 jaar in de gevangenis zat. In deze periode kwam hij tot inkeer en maakte het zijn doe om kansarme jongeren te helpen uit de problemen van de stad te houden.

In 2002 begon hij Big Chair Chess Club, een schaakvereniging om tieners middels het schaakspel van de straat te houden. In de loop van de tijd is hij behalve aan kansarme jongeren ook aan reguliere middelbare scholieren het schaakspel gaan doceren. In 2014 opende hij een tweede schaaklocatie in Charlotte in North Carolina. Big Chair Chess Club leert schaken niet alleen als een bordspel, maar ook als een toepassing om iemands concentratie en zelfdiscipline te verbeteren, en ter verwerving van levensvaardigheden.

Anno 2013 woont Brown met zijn vrouw Francis in North Carolina.

Hij is ook betrokken bij een schaakclub van terdoodveroordeelden en droomt anno 2015 ook een jeugdschaakcompetitie in zijn omgeving op te richten.

Gedachtegoed

Op basis van zijn ervaring en inzicht is Brown bewust van de impact die de stedelijke subcultuur heeft op het leven van jongeren. Hij deelt zijn ervaringen, inzichten en mogelijke oplossingen om het gedrag van jongeren aan te pakken, en de beperkte keuzes waarmee velen van hen worden geconfronteerd. Volgens Brown hoeft er ondanks een beperkte keuzevrijheid geen slechte keuzes gemaakt te worden. Hij gaat hiervoor in op zaken als verantwoordelijkheid en zelfrespect, welke het volgens hem veel jongeren in de huidige maatschappij aan ontbreekt.

Varia

• De echte Eugene Brown maakt een cameo-optreden als organisator van het laatste toernooi in de film. Hij neemt daar Tahime's geboortecertificaat en inschrijfformulier in ontvangst van de gespeelde Brown.
• Naar aanleiding van Big Chair Chess Clubs winst van vijf stadstitels op vier nationale kampioenschappen heeft de burgemeester van Washington D.C. 15 juni uitgeroepen tot The Big Chair Chess Club Day.

Zie ook

• Lijst van schaakfilms en -romans

Externe links

• (en) De film Life of a King op Youtube
• (en) Websites van Big Chair Chess Club en van Eugene Brown zelf
• (en) Daaim Shabazz, Ted Talk with Eugene Brown… Life of a King. The Chess Drum (2 januari 2021). Met hierin (en) The Parallels of Life and Chess, TED talk van Eugene Brown (2016).
• (en) Teaching life lessons through the game of chess. WBFO. Radio-uitzending van WBFO npr (24 februari 2016).
• (en) Leslie Green, "MPTD Interview with Life of a King’s Eugene Brown", District of Columbia Film Office, 15 januari 2014.
• (en) Miriam Bale, "It’s His Move, This Time on the Right Side of the Law", The Washington Post, 16 januari 2014.

Bronnen, noten en/of referenties

Categorie: Schaakfilm Categorie:Film uit 2013 Categorie:Amerikaanse film