Fort bij Kudelstaart
Het Fort bij Kudelstaart is een fort van de Stelling van Amsterdam. Het fort is gelegen nabij Kudelstaart in Noord-Holland, vlak bij de buurtschap Vrouwentroost.
| Fort bij Kudelstaart | ||
|---|---|---|
| ||
De achterzijde van het fort met schepen in de jachthaven
| ||
| Locatie | Kudelstaart (Aalsmeer) | |
| Algemeen | ||
| Bouwmateriaal | beton | |
| Eigenaar | gemeente Aalsmeer | |
| Huidige functie | jachthaven | |
| Gebouwd in | grondwerkzaamheden: 1890 bouw fort: 1905-1906 | |
| Monumentale status | rijksmonument | |
| Monumentnummer | 6843 | |
| Website | http://www.fortkudelstaart.nl | |
| ||
Fort bij Kudelstaart, Vrouwentroost
| ||
Functie bewerken
Het Fort Kudelstaart is van het model A. De functie was de toegang van de Kudelstaartseweg en de bevaarbare Westeinderplassen af te grendelen.[1] Achter het fort lag een brug, maar deze is na de Tweede Wereldoorlog vervangen door een dam, zodat voertuigen vracht konden brengen en halen bij het fort. Aan de keelzijde lag een sluis voor de inundatie van de Zuidelijke Legmeerpolder, deze sluis is in 2007 gerestaureerd.[1]
Bouw bewerken
De eerste grondwerkzaamheden voor het fort vonden in 1890 plaats. In 1905-1906 is het fort zelf gebouwd. Het fort ligt enigszins voor de vuurlinie, hierdoor had het fort een vrij schootsveld en werd het niet gehinderd door reeds bestaande bebouwing.
In de frontwal van het fort liggen twee dubbele geschutsemplacementen met betonnen wachtruimten voor de bemanning.[1] Dit is uniek en komt niet voor bij de andere forten van de stelling.
Gebruik bewerken
Vafamil bewerken
De Stichting Vafamil (Vakantie Faciliteiten Militairen) werd in 1963 opgericht. Vafamil verleent faciliteiten op het vlak van vakantie- en vrijetijdsbesteding aan het defensiepersoneel. De stichting mocht van Defensie gratis terreinen gebruiken als kampeerterreinen en jachthavens. Vanaf 1972 werd het fortterrein door Vafamil gebruikt als jachthaven voor vakantievierende militairen. In 2009 is besloten dat de terreinen die de stichting gebruikt, worden afgestoten.[2] Vafamil moest per 1 januari 2015 de terreinen ontruimen en teruggeven aan Defensie.[2]
Gemeente Aalsmeer koopt fort bewerken
In oktober 2014 kwam het fort te koop.[3] Het fort moet ingrijpend gerestaureerd worden wat ongeveer 2 miljoen euro zal kosten.[3] De provincie Noord-Holland heeft hiervoor geld beschikbaar met het doel een duurzaam behoud van het fort en dit toegankelijk te maken voor recreatie en toerisme.[3] Begin 2015 maakte de gemeente Aalsmeer bekend het fort te kopen.[4] Met de aankoop is een bedrag van 270.000 euro gemoeid.[4] Na het vertrek van Vafamil is het beheer in handen van ESA, een organisatie die binnensportaccommodaties in de gemeente beheert. De gemeente was vanaf begin 2016 op zoek naar kandidaten die het fort willen gebruiken. De tender is gewonnen door Sebalt International BV dat er een watersportfort van wil maken met een hotel, congreszalen, restaurant, maritiem café, jachthaven en evenementenlocatie.[5] Het fort wordt uitgebreid met extra hotel en congres capaciteit en een ondergrondse parkeergarage. Dit bleek veel te grootschalig: Unesco keurde dit plan af, de Raad van State vernietigde het bestemmingsplan en de financiële partij van de tenderwinnaar verdween. Dankzij de jarenlange inspanningen van een door bewoners opgerichte stichting, besefte de gemeente Aalsmeer dat dit plan onrealistisch en onhaalbaar was en stopte in 2023 met deze herontwikkeling.[6]
Tijdlijn bewerken
Hieronder een historisch overzicht van het fort:[1]
1890: aardwerk
1893: aanleg sluis
1894: verdedigbaar aardwerk
1897: vestingwerk van de eerste klasse (Koninklijk besluit (KB): 14 augustus 1897, Staatsblad 197)
1906-1907: bouw van de bomvrije gebouwen
1924: fort in gebruik voor de opslag van munitie en materieel
1926: vestingwerk van de derde klasse (KB: 28 mei 1926, Stbl. 156)
1944-1945: onderdeel Duitse Vordere Wasserstellung
1951: vestingwerk van geene klasse (KB: 25 januari 1951, Stbl. 461)
1958-1960: opslagplaats voor diverse diensten
1959: opheffing als vestingwerk (KB: 19 februari 1959, Stbl. 39)
1960: vredesfunctie jachthaven
1 januari 2015: einde beheer door Vafamil
2016: Aalsmeer start tender voor nieuwe beheerder
2018: Nieuwe beheerder aangesteld Zeilfort Kudelstaart bv
December 2020: Nieuwe bestemming vastgesteld door de gemeenteraad Aalsmeer op basis van Masterplan Zeilfort Kudelstaart.[7]
December 2022: Bestemmingsplan vernietigd door de Raad van State[8]
December 2023: Aalsmeer stopt samenwerking met Zeilfort Kudelstaart bv. Einde Zeilfort plan.[9]
Externe links bewerken
Referenties bewerken
- ↑ a b c d Fort Kudelstaart, een cultuurhistorische verkenning, bunkerQ, Utrecht, 25 juni 2013
- ↑ a b Kamerstuk Afstoten defensieterreinen, 7 november 2013, geraadpleegd op 10 januari 2015. Gearchiveerd op 10 juli 2023.
- ↑ a b c Dichtbij Fort bij Kudelstaart staat te koop, 9 oktober 2014, geraadpleegd op 28 januari 2015
- ↑ a b Dichtbij: Amstelland Aalsmeer wil Fort Kudelstaart kopen, 3 maart 2015, geraadpleegd op 23 april 2016
- ↑ Informatieboekje herontwikkeling Fort Kudelstaart. Gearchiveerd op 26 april 2022. Geraadpleegd op 27 maart 2021.
- ↑ Ontwikkeling Zeilfort Kudelstaart gestaakt. www.aalsmeer.nl. Geraadpleegd op 23 december 2023.
- ↑ Aalsmeer Fort Kudelstaart wordt icoon voor de watersport, 8 december 2020, geraadpleegd op 2 juni 2021
- ↑ State, Raad van, 202101238/1/R1. Raad van State. Gearchiveerd op 27 januari 2023. Geraadpleegd op 27 januari 2023.
- ↑ Aalsmeer zet definitief streep door plannen Fort Kudelstaart, uitbater krijgt tonnen mee. partnerapps.nhnieuws.nl. Geraadpleegd op 22 december 2023.
