Dommel (stripfiguur)

Dommel (Frans: Cubitus, Engels: Wowser) is een Belgische stripreeks rond een dikke witte hond, genaamd "Dommel". De strip werd in 1968 bedacht door de Belgische tekenaar Dupa. Dommel is ook de naam van de tekenfilmserie en de stripalbumreeks met als hoofdpersoon Dommel. Oorspronkelijk verscheen Dommel als gag in het weekblad Kuifje, maar hij ging snel een eigen leven leiden.

"Dommel"
"Cubitus"
Standbeeld van Dommel in Limal.
Land van oorsprong	België
Oorspronkelijke taal	Frans
Genre	humoristische strip, gagstrip, absurde strip
Creatieteam
Tekenaar(s)	Dupa
Publicatie
Uitgever	Le Lombard
Publicatie	Kuifje
Eerste publicatie	1968
Portaal    Strip

MStripmuur in Brussel.

De stripreeks

Dommel is een pratende luie hond die graag veel eet. Hij is heel corpulent en heeft dik, wit haar. Het huidige baasje van Dommel is Semafoor. Dommels oorspronkelijke baasje was Paultje, het jonge neefje van Semafoor. Semafoor werd pas geïntroduceerd in Gag 51 in 1969. Sindsdien wordt Paultje niet meer gezien in de strip. Aangezien er één gag is waarin Paultje Semafoor oom noemt, moeten we veronderstellen dat Paultje Semafoors neef was. Het beroep van Semafoor is uitvinder. Semafoor vindt veel uit, maar daar ziet Dommel niet altijd het nut van in. Bovendien moet Dommel vaak de door Semafoor uitgevonden zaken uittesten, waar hij vaak wantrouwend tegenover staat. Dommels buurman is Balthazar, een zwarte kater, met wie hij een ware haat-liefdeverhouding heeft. Hoewel ze veel intelligente conversaties houden, slaat Dommel Balthazar dikwijls in elkaar. Veel van de stripverhalen bestaan uit afzonderlijke gags van één pagina, maar er zijn er ook met een volledig scenario. De humor is vaak ironisch, doordat Dommel heel scrupuleus en snobistisch kan zijn, vooral wanneer het op eten aankomt. Soms draagt hij een bril of leest romans: zijn gedrag is heel on-honds. Semafoor is een oude zeebonk, die verzot is op oude, roestige rommel. Hij vertroetelt zijn krakkemikkige motorfiets, een oud wrak dat een hels kabaal maakt en giftige, zwarte dampen produceert en waar een geest in verblijft. Tot grote ergernis van Dommel, die gewoonlijk in het zijspan plaatsneemt, is Semafoor daarenboven een ware brokkenpiloot. Qua karakter is Dommel veel rationeler dan Semafoor, wat op zich ook een humoristisch gegeven is. In tegenstelling tot wat vaak wordt beweerd, is Semafoor niet de uitvinder van robotje Victor, dat alles weet maar onuitstaanbaar is omdat het zich goed bewust is van zijn kennis. Het robotje is uitgevonden door een geniaal jongetje, dat hem verloren heeft tijdens een verhuizing. Dommel verwisselde per ongeluk zijn boodschappen met het pakje waar Victor in zat. Uiteindelijk komt er een storing in de batterijen, en wordt Victor onder een glazen stolp geplaatst. Ze wekken hem sporadisch.

Na de dood van Dupa werd een verzamelalbum, genaamd Een hemel op aarde, met onbekende gags gepubliceerd, waarna de reeks vier jaar stillag. In 2005 verscheen ten slotte een nieuw album, Gas op de plank, in een nieuwe reeks: De nieuwe avonturen van Dommel. De scenario's worden door de Franse komiek Pierre Aucaigne geschreven, Michel Rodrigue verzorgt de tekeningen. Sinds album zeven is Erroc de scenarioschrijver. Elk jaar verschijnt er een nieuw album, maar alleen het eerste album werd in het Nederlands vertaald.

Spin-off: Dommeltje

In 2011 kreeg Dommel een spin-off: Dommeltje. Deze reeks gaat over Dommels neefje, Dommeltje, die ook al een rol speelde in de laatste albums van Dommel. Ook deze reeks wordt getekend door Michel Rodrigue.

Tekenfilmserie

De tekenfilmserie Dommel is bij de televisiezenders BRT, VARA en Kindernet te zien geweest in 1989 en in de jaren 90. Het was vanaf mei 2011 ook weer te zien op Kindernet. Sinds 2015 is Dommel te zien op Pebble TV. De oorsprong van de tekenfilmserie ligt deels in België en Nederland, alsook in Japan. De tekenfilm is namelijk geregisseerd door de Japanner Hiroshi Sasagawa, geproduceerd door TV Tokyo (Nakamura Keishin), met hulp van Telescreen (Kazuo Tabata), en uitvoerend producent was Nakahara Maki. In 1988 werd de tekenfilm voor het eerst uitgezonden, in Japan door TV Tokyo. Later verschenen nagesynchroniseerde versies ook in de Benelux en de Verenigde Staten.

Naast Dommel en Semafoor zijn er andere personages die in de tekenfilm een rol spelen. Hieronder staan de belangrijkste personages op een rij met tussen haakjes de naam van de betreffende stemacteur in de Nederlandstalige versie.

• Dommel (Hans Hoekman)
• Semafoor (Jan Anne Drenth)
• Mevrouw Beatrix (Maria Lindes): De voornaam van mevrouw Beatrix is onbekend (hoewel het ook niet bekend is of Beatrix als voor- of achternaam bedoeld is, aangezien Beatrix ook een voornaam is). Mevrouw Beatrix is de buurvrouw van Semafoor en Dommel. Zo woont mevrouw Beatrix rechts van het huis waar Semafoor en Dommel wonen; Cherry en Bobby wonen in het huis links van hem. In de tekenfilmserie is mevrouw Beatrix vaak verliefd op Semafoor, maar dat is niet wederzijds. Semafoor valt namelijk als een blok voor de veel jongere Cherry, die weer op de lokale politieagent verliefd is.
• Balthazar (Jan Anne Drenth) de zwarte kat die de buurt onveilig maakt. Balthazar heeft een haast sadistische smaak als het op grappen aankomt en ziet maar al te graag dat zijn plannetjes veel problemen veroorzaken. Al is hij meestal zelf slachtoffer van de gevolgen en andere uitval. Hij laat ook vaak de uitvindingen van Semafoor mislukken door er stiekem iets aan te veranderen of door ze te snel te laten draaien.
• Cherry (Beatrijs Sluijter) is het buurmeisje van Semafoor en Dommel. Beiden zijn verkikkerd op het mooie meisje, maar dat is niet wederzijds. Ze helpen Cherry altijd als ze het heel lief vraagt.
• Bobby (Trudy Libosan) is de buurjongen van Semafoor en Dommel. Hij is het kleine broertje van Cherry en trekt weleens met Dommel op. Hij lijkt een beetje op Paultje, het neefje van Semafoor en Dommels vroegere baasje in de stripverhalen.
• Politieagent (deze fluit alleen maar op zijn fluitje)

Van Dommel is een standbeeld opgericht in Waver, waar Dupa woonde. Hij is in België relatief populair; geregeld duikt de stripfiguur als promotiecampagne op voor koffiekoppen en dergelijke, vergelijkbaar met de Smurfen. Daar de reeks oorspronkelijk in het Frans was, is Dommel (onder de naam Cubitus) ook in Frankrijk bekend.

Lijst met afleveringen

• De Verjonger
• Darzan de Junglekoning
• De Verplaatser
• Superdom
• Dommels Verjaardag
• Een Motorritje
• Circus in de Stad
• De Tijdmachine
• De Snoeischaar
• Luchtkasteel

Albums

Dommel

Alle onderstaande albums zijn geschreven en getekend door Dupa.

Nummer	Titel	Uitgever(s)
1	Dommel uit het beste vat	Uitgeverij Helmond, Le Lombard
2	Dommel en alle beroemde Dommels	Uitgeverij Helmond, Le Lombard
3	Een kluif voor Dommel	Uitgeverij Helmond, Le Lombard
4	De corrida van de gehelmde nijlpaarden	Le Lombard
5	Dommel doet weer dol	Le Lombard
6	Gelukkig, hij, die als Dommel	Le Lombard
7	Vertel me 'ns, Dommel	Le Lombard
8	Dommel, doe je het erom of wat?!?	Le Lombard
9	De pij maakt de pater niet	Le Lombard
10	Dommel en het pratende blik	Le Lombard
11	Zonnig-zorgeloos	Uitgeverij Helmond, Le Lombard
12	Dommel bakt ze bruin	Le Lombard
13	Lobbes van me	Le Lombard
14	Wat een zootje	Le Lombard
15	Meen je dit nou?	Le Lombard
16	Daar komt de pedalosaurus	Uitgeverij Helmond, Le Lombard
17	Je bent onweerstaanbaar	Le Lombard
18	Veel liefs voor Dommel	Uitgeverij Helmond, Le Lombard
19	Dommel zet zijn beste pootje voor	Le Lombard
20	Steeds met twee klontjes	Le Lombard
21	De verdwaalde geest	Le Lombard
22	De avonturen van inspecteur Dommel	Le Lombard
23	Opzitten en pootjes geven	Le Lombard
24	Allemaal kouwe drukte	Le Lombard
25	Dommel, hond zonder zorgen	Le Lombard
26	Dommel maakt een uitstapje	Le Lombard
27	Een vriend voor het leven	Le Lombard
28	Door dik en dun	Le Lombard
29	Helemaal het heertje	Le Lombard
30	Op de huid gezeten	Le Lombard
31	Dommel en de cumulus van Romulus	Le Lombard
32	Hond van alledag	Le Lombard
33	Een gemengd boeket voor Dommel	Le Lombard
34	Trouwe viervoeter	Le Lombard
35	De erfenis van de Pastage	Le Lombard
36	Dommel bijt nooit	Le Lombard
37	Wat je ver haalt is lekker	Le Lombard
38	Dommel, je bent me er eentje!	Le Lombard
39	Een hemel op aarde	Le Lombard

De nieuwe avonturen van Dommel

Michel Rodrigue signeert Dommel (2013)

Na Dupa's dood nam Michel Rodrigue de reeks over. Het eerste album verscheen zowel in het Frans als het Nederlands; vanaf album twee wordt geen Nederlandse vertaling meer gemaakt.

Nummer	Titel	Auteurs
1	Gas op de plank	Pierre Aucaigne, Michel Rodrigue
2	Un chien peut en cacher un autre	Pierre Aucaigne, Michel Rodrigue
3	En haut de la vague !	Pierre Aucaigne, Michel Rodrigue
4	Tous des héros !	Pierre Aucaigne, Michel Rodrigue
5	La Truffe dans le Guidon !	Pierre Aucaigne, Michel Rodrigue
6	Mon chien à moi !	Pierre Aucaigne, Michel Rodrigue
7	Le chat du radin	Erroc
8	La guerre des boulons	Erroc
9	L'école des chiens	Michel Rodrigue, Erroc, Marcy
10	Cubitus a tout inventé!	Michel Rodrigue, Erroc
11	Super-héros!	Michel Rodrigue, Erroc
12	Vu à la Télé!	Michel Rodrigue, Erroc
13	À la poursuite du crayon fétiche	Michel Rodrigue, Erroc

Buiten reeks

• Cubitus fait son cinéma (Pierre Aucaigne, Michel Rodrigue; niet in het Nederlands verschenen)

Standbeeld

Sinds 2002 staat er in Limal een standbeeld van Dommel. In die plaats woonde Dupa meerdere jaren.

Externe link

• (en)  Dommel in de Internet Movie Database

Bronnen, noten en/of referenties