Dommel (strip)

Dommel (Frans: Cubitus, Engels: Wowser) is een Belgische stripreeks rond een dikke witte hond, genaamd Dommel. De strip werd in 1968 bedacht door de Belgische tekenaar Dupa. Het is ook de naam van de tekenfilmserie die gebaseerd is op de stripreeks.

Dommel
Cubitus
Standbeeld van Dommel in Limal.
Land van oorsprong	België
Oorspronkelijke taal	Frans
Genre	humoristische strip, gagstrip, absurde strip
Creatieteam
Schrijver(s)	Dupa Pierre Aucaigne en Michel Rodrigue (De nieuwe avonturen van Cubitus)
Tekenaar(s)	Dupa Michel Rodrigue (De nieuwe avonturen van Cubitus)
Publicatie
Uitgever	Le Lombard
Publicatie	Kuifje
Eerste publicatie	1968
Portaal    Strip

Stripmuur in Brussel.

Oorspronkelijk verscheen de strip als gag in het stripweekblad Kuifje, maar het personage en de strip gingen al snel een heel eigen leven leiden.

Stripreeks

Vaste verhaallijnen en hoofdpersonages

Dommel is een pratende, luie en erg dikke hond die graag veel eet. Hij heeft dik, wit haar. Onduidelijk is tot welk hondenras Dommel behoort (volgens sommigen is hij een bobtail).

Zijn baasje is in de meeste verhalen Semafoor, een wat ouder mannetje. Semafoor is uitvinder van beroep. Dommels oorspronkelijke baasje was Paultje. Semafoor werd zelf pas geïntroduceerd in gag 51 in 1969. Sindsdien wordt Paultje niet meer gezien in de strip. Omdat er één gag is waarin Paultje Semafoor "oom" noemt, lijkt het erop dat Paultje Semafoors neef is. Dommel ziet niet altijd het nut in van Semafoors uitvindingen. Bovendien moet Dommel vaak tegen zijn zin de door Semafoor uitgevonden zaken uittesten. Semafoor heeft daarnaast nog een passie voor oude, roestige spullen, zoals zijn krakkemikkige motorfiets. Qua karakter lijkt Dommel vaak juist veel rationeler dan Semafoor.

In het huis naast Dommel en Semafoor woont Balthazar, een zwarte kater met wie Dommel soms goed overweg kan en soms juist flinke ruzie heeft.

Veel van de stripverhalen bestaan uit afzonderlijke gags van één pagina, maar er zijn er ook met een volledig scenario. De humor is vaak ironisch, doordat Dommel heel scrupuleus en snobistisch kan zijn, vooral wanneer het op eten aankomt. Soms draagt hij een bril of leest romans: zijn gedrag is dus nogal menselijk.

Albums

Hoofdreeks Dommel

Alle onderstaande albums zijn geschreven en getekend door Dupa.

Nummer	Titel	Uitgever(s)
1	Dommel uit het beste vat	Uitgeverij Helmond, Le Lombard
2	Dommel en alle beroemde Dommels	Uitgeverij Helmond, Le Lombard
3	Een kluif voor Dommel	Uitgeverij Helmond, Le Lombard
4	De corrida van de gehelmde nijlpaarden	Le Lombard
5	Dommel doet weer dol	Le Lombard
6	Gelukkig, hij, die als Dommel	Le Lombard
7	Vertel me 'ns, Dommel	Le Lombard
8	Dommel, doe je het erom of wat?!?	Le Lombard
9	De pij maakt de pater niet	Le Lombard
10	Dommel en het pratende blik	Le Lombard
11	Zonnig-zorgeloos	Uitgeverij Helmond, Le Lombard
12	Dommel bakt ze bruin	Le Lombard
13	Lobbes van me	Le Lombard
14	Wat een zootje	Le Lombard
15	Meen je dit nou?	Le Lombard
16	Daar komt de pedalosaurus	Uitgeverij Helmond, Le Lombard
17	Je bent onweerstaanbaar	Le Lombard
18	Veel liefs voor Dommel	Uitgeverij Helmond, Le Lombard
19	Dommel zet zijn beste pootje voor	Le Lombard
20	Steeds met twee klontjes	Le Lombard
21	De verdwaalde geest	Le Lombard
22	De avonturen van inspecteur Dommel	Le Lombard
23	Opzitten en pootjes geven	Le Lombard
24	Allemaal kouwe drukte	Le Lombard
25	Dommel, hond zonder zorgen	Le Lombard
26	Dommel maakt een uitstapje	Le Lombard
27	Een vriend voor het leven	Le Lombard
28	Door dik en dun	Le Lombard
29	Helemaal het heertje	Le Lombard
30	Op de huid gezeten	Le Lombard
31	Dommel en de cumulus van Romulus	Le Lombard
32	Hond van alledag	Le Lombard
33	Een gemengd boeket voor Dommel	Le Lombard
34	Trouwe viervoeter	Le Lombard
35	De erfenis van de Pastaga	Le Lombard
36	Dommel bijt nooit	Le Lombard
37	Wat je ver haalt is lekker	Le Lombard
38	Dommel, je bent me er eentje!	Le Lombard
39	Een hemel op aarde	Le Lombard

De nieuwe avonturen van Dommel

Michel Rodrigue signeert Dommel (2013)

Na Dupa's dood nam Michel Rodrigue de reeks over. Het eerste album verscheen zowel in het Frans als het Nederlands; vanaf album twee wordt geen Nederlandse vertaling meer gemaakt.

Nummer	Titel	Auteurs
1	Gas op de plank	Pierre Aucaigne, Michel Rodrigue
2	Un chien peut en cacher un autre	Pierre Aucaigne, Michel Rodrigue
3	En haut de la vague !	Pierre Aucaigne, Michel Rodrigue
4	Tous des héros !	Pierre Aucaigne, Michel Rodrigue
5	La Truffe dans le Guidon !	Pierre Aucaigne, Michel Rodrigue
6	Mon chien à moi !	Pierre Aucaigne, Michel Rodrigue
7	Le chat du radin	Erroc
8	La guerre des boulons	Erroc
9	L'école des chiens	Michel Rodrigue, Erroc, Marcy
10	Cubitus a tout inventé!	Michel Rodrigue, Erroc
11	Super-héros!	Michel Rodrigue, Erroc
12	Vu à la Télé!	Michel Rodrigue, Erroc
13	À la poursuite du crayon fétiche	Michel Rodrigue, Erroc

Verzamelalbum

Na de dood van Dupa werd er een verzamelalbum gepubliceerd, Een hemel op aarde, met dan toe onbekende gags. De reeks lag hierna vier jaar stil. In 2005 verscheen ten slotte een nieuw album, Gas op de plank, tevens als onderdeel van een nieuwe reeks: De nieuwe avonturen van Dommel. De scenario's werden nu door de Franse komiek Pierre Aucaigne geschreven, Michel Rodrigue verzorgde de tekeningen. Sinds album zeven is Erroc de scenarioschrijver. Tot in 2018 verscheen er jaarlijks een nieuw album, waarvan alleen het eerste album in het Nederlands werd vertaald.

Spin-off: Dommeltje

In 2011 kreeg de hoofdreeks een spin-off: Dommeltje. Hierin staat Dommels neefje centraal, die ook al voorkwam in de laatste albums van de hoofdreeks. Ook deze reeks werd getekend door Rodrigue.

Buiten reeks

• Cubitus fait son cinéma (Pierre Aucaigne, Michel Rodrigue; niet in het Nederlands verschenen)

Tekenfilmserie

Zie Dommel (televisieserie) voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

De gelijknamige tekenfilmserie is bij de televisiezenders BRT, VARA en Kindernet te zien geweest in 1989 en in de jaren 90. De serie was vanaf mei 2011 ook weer te zien op Kindernet. Sinds 2015 is Dommel te zien op Pebble TV.

Culturele uitingen

Sinds 2002 staat er in Limal (een deelgemeente van Waver) een standbeeld van Dommel. In die plaats woonde Dupa meerdere jaren.

Ook wordt de figuur van Dommel vooral in België gebruikt voor de merchandise; zo duikt hij geregeld op als onderdeel van een promotiecampagne op voor koffiekoppen en dergelijke, vergelijkbaar met de Smurfen. Daar de reeks oorspronkelijk in het Frans was, is Dommel (onder de naam Cubitus) ook in Frankrijk bekend.

Bronnen, noten en/of referenties