Citroën CX

automodel van Citroën
(Doorverwezen vanaf Citroën CX 2400)

De Citroën CX is een model van het Franse automerk Citroën dat werd verkocht tussen 1974 en 1991. In totaal werden er 1 042 460 CX-berlines geproduceerd. Vaak wordt de CX de 'laatste echte' Citroën genoemd, voordat Peugeot de controle over het bedrijf overnam in 1974. De CX werd verkozen tot auto van het jaar 1975.

Citroën CX
Citroën CX
Productiejaren 1974-1991
Productieaantal 1.042.460 (berline, verlengd & break)
Uitvoeringen
-
Voorganger Citroën ID/DS
Opvolger Citroën XM
Portaal  Portaalicoon   Auto

De CX was verkrijgbaar als 4-deurs 'Berline', als 'Break' en een verlengde berline-versie: de 'Prestige' in benzine-uitvoering en 'Limousine' in diesel-uitvoering. De CX is de opvolger van de ID/DS en beschikte opnieuw over Citroën's unieke hydropneumatische veersysteem.

Geschiedenis

bewerken

In 1967 had Pininfarina een ontwerp gemaakt op basis van de BMC 1800. Dit prototype was een aerodynamische hatchback met een gladde zijkant, hellende motorkap en een grote achterruit. Met dit ontwerp werd niets gedaan maar het inspireerde de Citroën chef-ontwerper Robert Opron tot 'Project L', de beoogde opvolger van de ID/DS. Hij voegde er nog enkele zaken aan toe, zoals een holle achterruit, koplampen in een vorm die nog niemand bedacht had, half bedekte achterwielen en de DIRAVI-besturing zoals op de Citroën SM en een gigantische voorruit die schoongehouden werd door slechts één wisser. Ook het interieur was bijzonder vormgegeven. Michel Harmand, de ontwerper van het dashboard, was gefascineerd door ergonomie en ontwierp vanuit de overtuiging dat de bestuurder te allen tijde met de toppen van zijn vingers elke functie in de wagen moest kunnen bedienen, en dat zonder zijn handen van het stuurwiel te halen. Dat resulteerde in een opmerkelijk dashboard waarbij de richtingaanwijzers, claxon, ruitenwissers en dimlichten aan- en uitgezet werden met knoppen aan weerszijden van het stuurwiel. De richtingaanwijzers schakelden zichzelf ook niet uit. In het dashboard bevonden zich twee 'lunules': een glazen oog waarachter de snelheid of het toerental op een rond kokertje draaide. Boven de lunules bevond zich een rijtje waarschuwingslampjes. Links van de lunules zat een klokje, centraal de kilometerstand en rechts het benzinepeil.

 
dashboard in het eerste model CX
 
Serie 2 facelift

In 1985 kreeg het hele gamma van de CX een facelift, met kunststof bumpers in de kleur van de carrosserie en een 'normaler' dashboard met klokken, dat wellicht ook 'non-citrofielen' zou aanspreken. Opvallend was dat na de facelift de radio zijdelings tussen de twee voorstoelen, naast de handrem gemonteerd werd. In de periode tussen de overgang van type 1 naar type 2 is een 'tussenmodel' gefabriceerd (enkel uitgevoerd met de GTI-turbomotor). Een mix van type 1 en type 2 met in de carrosseriekleur gespoten stalen bumpers en de nieuwe 'klokken' van het type 2-model. Ook de bekleding werd aangepast. De roestpreventie werd verbeterd, en de motoren werden opnieuw verbeterd en uitgebreid. Het topmodel werd de Citroën CX Prestige Turbo II, uitgerust met een intercooler-turbomotor van 168 pk en speciale Michelin TRX-banden, ontwikkeld voor hoge snelheden (later werd ook de TRD van een intercooler voorzien: de TRD Turbo 2 met een vermogen van 120 pk). Het uitrustingsniveau lag voor die dagen op uitzonderlijk hoog niveau met schijfremmen rondom, optionele ABS, automatische hoogteregeling, servostuurbekrachtiging (Diravi); elektrisch bediende ramen en (verwarmde) achteruitkijkspiegels (allemaal vanuit de bestuurdersstoel verstelbaar), airconditioning, optionele cruise control en centrale deurvergrendeling met afstandsbediening.

Uiteindelijk werden er meer dan één miljoen exemplaren van de CX geproduceerd, voordat hij in 1989 werd opgevolgd door de Citroën XM. De CX Break bleef nog tot 1991 leverbaar, om uiteindelijk te worden opgevolgd door de XM Break.

Technische gegevens

bewerken
CX '76-'82
CX '82-'89
CX Prestige / Limousine '76-'82
CX Prestige / Limousine '82-'89
CX Break '76-'82
CX Break '82-'91
Breedte 1750 mm 1770 mm 1750 mm 1770 mm 1750 mm 1770 mm
Lengte 4666 mm 4657 mm 4907 mm 4907 mm 4952 mm 4952 mm
Hoogte 1360 mm 1360 mm 1375 mm 1375 mm 1465 mm 1465 mm
Wielbasis 2845 mm 2840 mm 3095 mm 3090 mm 3090 mm 3090 mm
sporing voor 1474 mm 1520 mm 1474 mm 1520 mm 1474 mm 1520 mm
sporing achter 1360 mm 1370 mm 1360 mm 1370 mm 1390 mm 1390 mm

Geleverde motoren

bewerken

Gegevens van de basismodellen:

Benzinemotoren

bewerken
CX
Type Motor Vermogen Koppel Overbrenging 0–100 km/h Topsnelheid Jaartal
Inhoud Cilinders Kleppen
2000 1.985 cm³ 4-in-lijn 8V 102 pk 152 Nm 4-bak 13,3 s 167 km/h 1974 - 1979
2000 1.995 cm³ 4-in-lijn 8V 106 pk 163 Nm 4-bak 11,3 s 176 km/h 1979 - 1982
20 1.995 cm³ 4-in-lijn 8V 106 pk 163 Nm 4-bak 12,1 s 176 km/h 1982 - 1985
20 1.995 cm³ 4-in-lijn 8V 102 pk 159 Nm 5-bak 12,4 s 175 km/h 1985 - 1989
2200 2.175 cm³ 4-in-lijn 8V 112 pk 167 Nm 4-bak 11,7 s 186 km/h 1974 - 1978
22 2.175 cm³ 4-in-lijn 8V 116 pk 177 Nm 5-bak 10,6 s 186 km/h 1985 - 1989
2400 2.347 cm³ 4-in-lijn 8V 115 pk 176 Nm 5-bak 11,0 s 181 km/h 1976 - 1981
2400 injection 2.347 cm³ 4-in-lijn 8V 128 pk 193 Nm 5-bak 10,3 s 191 km/h 1977 - 1982
24 2.347 cm³ 4-in-lijn 8V 128 pk 193 Nm 5-bak 10,6 s 192 km/h 1982 - 1983
25 2.500 cm³ 4-in-lijn 8V 138 pk 206 Nm 5-bak 9,7 s 200 km/h 1983 - 1985
25 2.500 cm³ 4-in-lijn 8V 137 pk 206 Nm 5-bak 9,7 s 202 km/h 1985 - 1989
25 Turbo 2.500 cm³ 4-in-lijn 8V 168 pk 290 Nm 5-bak 8,0 s 217 km/h 1985 - 1985
25 Turbo 2.500 cm³ 4-in-lijn 8V 169 pk 294 Nm 5-bak 8,0 s 220 km/h 1985 - 1987
25 Turbo 2 2.500 cm³ 4-in-lijn 8V 169 pk 294 Nm 5-bak 7,8 s 223 km/h 1987 - 1989
CX Prestige
2400 injection 2.347 cm³ 4-in-lijn 8V 128 pk 193 Nm 5-bak 10,9 s 191 km/h 1977 - 1982
24 2.347 cm³ 4-in-lijn 8V 128 pk 193 Nm 5-bak 10,9 s 191 km/h 1982 - 1983
25 2.500 cm³ 4-in-lijn 8V 138 pk 206 Nm 5-bak 10,0 s 200 km/h 1983 - 1985
25 2.500 cm³ 4-in-lijn 8V 137 pk 206 Nm 3-traps automaat 12,3 s 195 km/h 1985 - 1989
25 Turbo 2.500 cm³ 4-in-lijn 8V 169 pk 294 Nm 5-bak 8,0 s 220 km/h 1986 - 1987
25 Turbo 2 2.500 cm³ 4-in-lijn 8V 169 pk 294 Nm 5-bak 8,0 s 223 km/h 1987 - 1989
CX Break
2000 1.985 cm³ 4-in-lijn 8V 106 pk 163 Nm 4-bak 14,7 s 171 km/h 1979 - 1982
20 1.995 cm³ 4-in-lijn 8V 106 pk 163 Nm 4-bak 14,1 s 168 km/h 1982 - 1985
20 1.995 cm³ 4-in-lijn 8V 102 pk 159 Nm 5-bak 14,1 s 169 km/h 1985 - 1987
22 2.165 cm³ 4-in-lijn 8V 116 pk 177 Nm 5-bak 13,0 s 180 km/h 1987 - 1989
20 1.995 cm³ 4-in-lijn 8V 106 pk 163 Nm 5-bak 14,1 s 168 km/h 1989 - 1991
2400 2.347 cm³ 4-in-lijn 8V 115 pk 176 Nm 5-bak 12,4 s 174 km/h 1976 - 1981
2400 injection 2.347 cm³ 4-in-lijn 8V 128 pk 193 Nm 5-bak 10,5 s 185 km/h 1982 - 1982
24 2.347 cm³ 4-in-lijn 8V 128 pk 193 Nm 5-bak 10,8 s 186 km/h 1982 - 1983
25 2.500 cm³ 4-in-lijn 8V 138 pk 206 Nm 5-bak 10,2 s 194 km/h 1983 - 1985
25 2.500 cm³ 4-in-lijn 8V 137 pk 206 Nm 5-bak 10,2 s 195 km/h 1985 - 1989
25 2.500 cm³ 4-in-lijn 8V 121 pk 191 Nm 3-traps automaat 12,5 s 182 km/h 1989 - 1991

Dieselmotoren

bewerken
CX
Type Motor Vermogen Koppel Overbrenging 0–100 km/h Topsnelheid Jaartal
Inhoud Cilinders Kleppen
2200 D 2.175 cm³ 4-in-lijn 8V 66 pk 126 Nm 4-bak 20,1 s 146 km/h 1975 - 1978
2500 D 2.500 cm³ 4-in-lijn 8V 75 pk 147 Nm 5-bak 17,1 s 156 km/h 1977 - 1982
25 D 2.500 cm³ 4-in-lijn 8V 75 pk 147 Nm 4-bak 17,8 s 147 km/h 1982 - 1985
25 D 2.500 cm³ 4-in-lijn 8V 75 pk 149 Nm 5-bak 16,8 s 158 km/h 1985 - 1989
2500 D Turbo 2.500 cm³ 4-in-lijn 8V 95 pk 216 Nm 5-bak 13,3 s 176 km/h 1983 - 1985
2500 D Turbo 2.500 cm³ 4-in-lijn 8V 95 pk 216 Nm 5-bak 13,3 s 176 km/h 1985 - 1987
2500 D Turbo 2 2.500 cm³ 4-in-lijn 8V 120 pk 258 Nm 5-bak 10,5 s 195 km/h 1987 - 1989
CX Limousine
2500 D 2.500 cm³ 4-in-lijn 8V 75 pk 147 Nm 5-bak 17,1 s 156 km/h 1978 - 1982
2500 D Turbo 2.500 cm³ 4-in-lijn 8V 95 pk 216 Nm 5-bak 13,7 s 174 km/h 1983 - 1985
2500 D Turbo 2.500 cm³ 4-in-lijn 8V 95 pk 216 Nm 5-bak 13,3 s 174 km/h 1985 - 1987
2500 D Turbo 2 2.500 cm³ 4-in-lijn 8V 120 pk 258 Nm 5-bak 10,5 s 195 km/h 1987 - 1989
CX Break
2200 D 2.175 cm³ 4-in-lijn 8V 66 pk 126 Nm 4-bak 22,7 s 144 km/h 1976 - 1978
2500 D 2.500 cm³ 4-in-lijn 8V 75 pk 147 Nm 5-bak 19,8 s 145 km/h 1978 - 1982
25 D 2.500 cm³ 4-in-lijn 8V 75 pk 147 Nm 4-bak 19,8 s 145 km/h 1982 - 1985
25 D 2.500 cm³ 4-in-lijn 8V 75 pk 149 Nm 5-bak 17,8 s 153 km/h 1985 - 1989
2500 D Turbo 2.500 cm³ 4-in-lijn 8V 95 pk 216 Nm 5-bak 13,9 s 170 km/h 1983 - 1985
2500 D Turbo 2.500 cm³ 4-in-lijn 8V 95 pk 216 Nm 5-bak 13,9 s 171 km/h 1985 - 1987
2500 D Turbo 2 2.500 cm³ 4-in-lijn 8V 120 pk 258 Nm 5-bak 12,6 s 188 km/h 1987 - 1991

Literatuur

bewerken
  • L’usine Citroën à Aulnay-sous-Bois - L'histoire et les secrets du berceau de la Citroën CX (uitgeverij Citrovisie), door Julius Goldmann. ISBN 978-90-832960-5-0
  • De Originele Citroën CX (uitgeverij Citrovisie) door Michael Buurma. ISBN 978-9081520829
  • La Citroën CX de Mon Père door Marc-Antoine Colin. ISBN 978-2726884294
  • Une ligneé Prestigieuse door Dominique Pagneux. ISBN 978-2726887202
bewerken
Zie de categorie Citroën CX van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.