Boerenboom en Oude Gouwsboom

twee stadspoorten in Enkhuizen, Nederland

De Boerenboom en de Oude Gouwsboom zijn twee waterpoorten in de Nederlandse plaats Enkhuizen. Deze poorten, die met een houten schot werden gesloten en zo ook als sluis konden fungeren, zijn gebouwd in 1593, toen bij een grote stadsuitbreiding de huidige vestingwal werd aangelegd. De Boerenboom komt aan de stadszijde uit op de Noorder Boerenvaart, in de zogeheten Boerenhoek, en de Oude Gouwsboom komt buiten de stad uit op de Oude Gouw.

Boerenboom
Boerenboom aan de stadszijde
Locatie
Coördinaten 52° 42′ NB, 5° 17′ OL
Status en tijdlijn
Oorspr. functie waterpoort
Bouw gereed 1593
Erkenning
Monumentstatus rijksmonument
Monumentnummer 464799 464871
Detailkaart
Boerenboom en Oude Gouwsboom (Enkhuizen-centrum)
Boerenboom en Oude Gouwsboom
Portaal  Portaalicoon   Civiele techniek en bouwkunde
Oude Gouwsboom
Oude Gouwsboom aan de landzijde
Locatie
Coördinaten 52° 42′ NB, 5° 17′ OL
Status en tijdlijn
Oorspr. functie waterpoort
Bouw gereed 1593
Erkenning
Monumentstatus rijksmonument
Monumentnummer 464799 464875
Detailkaart
Boerenboom en Oude Gouwsboom (Enkhuizen-centrum)
Boerenboom en Oude Gouwsboom
Portaal  Portaalicoon   Civiele techniek en bouwkunde

Ketenboom bewerken

Naast deze twee "sluitbomen" was er nog een derde, de Ketenboom bij de voormalige (nieuwe) Ketenpoort aan de Zuiderdijk.[1] Deze Ketenboom bevond op het terrein waar nu het bedrijf Renolit is gevestigd op industrieterrein Ketenwaal. De Ketenboom, en de restanten van de landpoort, zijn eind 19e eeuw gesloopt ten behoeve van de aanleg van de spoorweg Zaandam-Enkhuizen. In augustus 2017 zijn de restanten van de Ketenboom blootgelegd door archeologen in verband met de nieuwbouwplannen die Renolit heeft.[2]

Alle drie de waterpoorten hadden een ongeveer gelijke constructie.

De beide nog bestaande bomen zijn nog uit voorzorg gesloten in 1945, aan het einde van de Tweede Wereldoorlog, toen de Duitse bezetter de Wieringermeer had laten onderlopen.