Billardfabriek Wilhelmina

Billardfabriek Wilhelmina is een van de oudste biljartfabrieken in Nederland en dateert uit de vroege 20e eeuw.

"Wilhelmina"
De fabriek, januari 2016
Oprichting 1898[1]
Oprichter(s) Izak Barend Salomon
Eigenaar Van Oosterhout
Land Nederland
Hoofdkantoor Stadhouderskade 127, Amsterdam
Werknemers 20
Producten Biljarttafels, Tafelvoetbaltafels
Industrie biljart
Website www.wilhelmina-billards.nl
Portaal  Portaalicoon   Economie

Stichter van het bedrijf was stoffenhandelaar en biljarter Izak Barend Salomon (1863-1945), die achtereenvolgens handel voerde vanuit een aantal adressen. Salomon noemde het bedrijf naar zijn vrouw Wilhelmina Bloemgarten (1874-1962), maar zeker meegespeeld heeft dat koningin Wilhelmina der Nederlanden toen staatshoofd was. Salomon en Bloemgarten verloofden zich in 1904 en trouwden in 1905.

De naam Billardfabriek Wilhelmina duikt voor het eerste op als ze nog gevestigd is aan de Stadhouderskade 5 (dat is nabij de Overtoom); het is dan 1902.[2] Bij de nieuwjaarswens voor 1910 is het bedrijf daar nog gevestigd, medio 1911 zit het bedrijf op het huidige adres Stadhouderskade 127. Een staking van meubelmakers tart het bedrijf in 1923. In 1929 vierde het bedrijf zijn vijfentwintigjarig jubileum met een uitgave "Een prins’lijk wapen dekt een koninklijk fabricaat"[3]. In 1932 ontslaat het bedrijf vanwege de crisis Jan Mens, die er dan tien jaar heeft gewerkt; hij begon een schrijverscarrière.

Gedurende de bezetting door Nazi-Duitsland mocht niet meer gerefereerd worden aan koningin Wilhelmina en de firma werd omgedoopt tot Billardfabriek J. Slot. De toenmalige eigenaar en stichter werd in die Tweede Wereldoorlog gedeporteerd en kwam om het leven in Theresienstadt. Na de oorlog kreeg de fabriek haar oorspronkelijke naam terug en werd het bedrijf voortgezet door Jacques Salomon. Hij is de dan nog enige neef van Izak Barend Salomon, doordat hij ondergedoken heeft gezeten in Enkhuizen. In 1963 werd hij opgevolgd door Cees van Oosterhout, die zelf biljarter was. In de vroege 21e eeuw namen zijn twee zoons de leiding over.

Het bedrijf is vanaf 1910 hofleverancier. Hendrik van Mecklenburg-Schwerin, man van koningin Wilhelmina bestelde er zijn biljartattributen. Zijn lijfspreuk 'Per aspera ad astra' hangt in een schild boven de toegang. Bernhard van Lippe-Biesterfeld volgde hem daarin als biljarter op.