Bestand:COLLECTIE TROPENMUSEUM Werpmes praalwapen en statussymbool TMnr 5633-55.jpg
COLLECTIE_TROPENMUSEUM_Werpmes_praalwapen_en_statussymbool_TMnr_5633-55.jpg (700 × 531 pixels, bestandsgrootte: 181 kB, MIME-type: image/jpeg)
Dit is een bestand van Wikimedia Commons. Onderstaande beschrijving komt van de beschrijving van het bestand daar. |
Beschrijving
Nederlands: WerpwapenNederlands: Werpmes, praalwapen en statussymboolLocal name: Kpinga | |
---|---|
Titel |
Nederlands: Werpwapen Nederlands: Werpmes, praalwapen en statussymbool Local name: Kpinga |
Beschrijving |
Nederlands: Werpmessen als deze hebben een hoge waarde en werden ook als ruilmiddel gebruikt in de tijd voor de introductie van muntgeld door kolonisten.
Het werpmes in Centraal Afrika werd voornamelijk gebruikt als aanvalswapen in strijd en oorlog en pas in tweede instantie als wapen bij de jacht. Het mes heeft door zijn vorm meer snijvlakken dan een 'gewoon' mes zodat het bij een juiste worp meerdere diepe wonden kon toebrengen. De speciale vleugels zorgden er voor dat het mes tijdens de worp een geluid maakte als van een snorrebot (bull-roarer, soort slingerinstrument van hout) en het zonlicht weerkaatste als bij een bliksemschicht. Dit zou volgens Felix (1991:31) een enorm psychologische impact hebben gehad op de vijand. Het werpmes zou volgens sommige historici de Zande zelfs zo'n grote technologische voorsprong hebben gegeven op de omliggende bevolkingsgroepen dat de messen tezamen met de strikte organisatie hebben bijgedragen tot de snelle expansie van de Zande in het noorden van Congo (Felix, 1991:31). De meeste werpmessen worden rechtshandig geworpen, zo ook dit exemplaar, linkshandige exemplaren zijn zeldzaam. Zie voor de wijze waarop dit type mes geworpen wordt Felix, pagina 8, 32 en 33 en Westerdijk (1988), pagina 21. Een goed werpmes kan een afstand van 50 meter met gemak overbruggen, de optimale precisie ligt ergens tussen de 10 en 20 meter en redelijk precies blijft hij tot de 30 meter. De greep is omwikkeld met een stuk touw om de grip van de gebruiker te vergroten. Het mes wordt over de schouder gedragen, al dan niet in een beschermhoes, of bevestigd aan de binnenzijde van een schild. Meestal had men meerdere messen bij zich, volgens Felix (1991: 32) droegen Zande en Nzakara krijgers zo'n vier tot vijf exemplaren ondersteboven aan de handgreep van hun schild (binnenzijde). Omdat het werpmes duur en moeilijk te vervangen was werd het niet in elke strijd gebruikt, maar afhankelijk van de situatie en kansen van terugvinden. In man tot man gevechten werden de werpmessen als slag- en steekwapen gebruikt. Naast de functie als wapen verleende een mooi werpmes de bezitter ook een bepaalde status binnen de maatschappij. IJzer was immers een zeldzaam en duur materiaal dat alleen de hoger geplaatsten zich konden veroorloven. Dus hoe spectaculairder en verfijnder (versierd), hoe kostbaarder het mes en hoe hoger de rang van de eigenaar. Dus sommige werpmessen zijn nooit als wapen bedoeld geweest en fungeerden alleen als statussymbool en teken van rijkdom. Ook kon een mes na de dood van zijn eigenaar tot ritueel en heilig object verheven worden. Eenvoudige werpmessen werden ook wel gebruikt voor: het slachten van dieren, het snijden van gewassen, het kappen van kleine bomen en hout, rituele offers, dansaccessoire en bij initiatie ceremonies. Miniaturen en imitaties werden speciaal gemaakt voor vrouwen om te gebruiken in agrarische dansen (Felix 1991: 39). Felix deelt dit type mes in bij de Z-vormige messen en stijlprovincie VIII(1991: 15 en 96-107) dat de diverse Zande groepen omvat. Door de vorm en technische perfectie van hun messen worden deze wel de koning van de werpmessen genoemd (inheemse naam: kpinga, kipinga, pinga of variaties daarop). Dit exemplaar heeft alle kenmerken van voorbeeld E, afkomstig van de Nzakara. Het werpmes valt volgens P. Westerdijk in categorie S.P. VIII-5 (1988: 203-224). |
Datum |
voor 1930 date QS:P571,+1930-00-00T00:00:00Z/7,P1326,+1930-00-00T00:00:00Z/9 |
Afmetingen | circa 50,5 x 46cm (19 7/8 x 18 1/8in.) |
Inventarisnummer |
5633-55 |
Opmerkingen |
Nederlands: Culturele Herkomst: Nsakkara, Nzakara, Sakara Functionele categorie: projectiles, firearms and accessories, status-, rang- en waardigheidstekenen, identificatiemiddelen, status, rank and other insignia, strijdwapens, weapons of war, werpwapens, projectielen, vuurwapens en accessoires Geografische Herkomst: Uele- Noordwest Materiaal - hoofd: ijzer Materiaal - overig: plantaardig vezel Objecttrefwoord: werpmessen Techniek: Gesmeed, Gevlochten |
Bron/fotograaf | Collectie Stichting Nationaal Museum van Wereldculturen |
Licentie
Dit bestand is gedoneerd aan Wikimedia Commons door de Stichting Nationaal Museum van Wereldculturen als onderdeel van een samenwerkingsproject. De Stichting, een samenvoeging van de collecties van het Tropenmuseum, Afrika Museum en Museum Volkenkunde, levert uitsluitend materiaal aan dat gemaakt is door de eigen medewerkers, of waarvan de rechten vervallen zijn doordat de fotograaf meer dan 70 jaar geleden overleden is.
Bahasa Indonesia ∙ dansk ∙ Deutsch ∙ English ∙ español ∙ français ∙ italiano ∙ magyar ∙ Nederlands ∙ Plattdüütsch ∙ polski ∙ português ∙ sicilianu ∙ Tiếng Việt ∙ македонски ∙ русский ∙ മലയാളം ∙ +/− |
- De gebruiker mag:
- Delen – het werk kopiëren, verspreiden en doorgeven
- Remixen – afgeleide werken maken
- Onder de volgende voorwaarden:
- naamsvermelding – U moet op een gepaste manier aan naamsvermelding doen, een link naar de licentie geven, en aangeven of er wijzigingen in het werk zijn aangebracht. U mag dit op elke redelijke manier doen, maar niet zodanig dat de indruk wordt gewekt dat de licentiegever instemt met uw werk of uw gebruik van zijn werk.
- Gelijk delen – Als u het werk heeft geremixt, veranderd, of erop heeft voortgebouwd, moet u het gewijzigde materiaal verspreiden onder dezelfde licentie als het oorspronkelijke werk, of een daarmee compatibele licentie.
This file by Tropenmuseum was uploaded as part of the Share Your Knowledge project developed within WikiAfrica. |
Items getoond in dit bestand
beeldt af
image/jpeg
d3f388d0bc4ff6d7894ea4bc2444ca0d3f65effb
185.480 byte
531 pixel
700 pixel
Bestandsgeschiedenis
Klik op een datum/tijd om het bestand te zien zoals het destijds was.
Datum/tijd | Miniatuur | Afmetingen | Gebruiker | Opmerking | |
---|---|---|---|---|---|
huidige versie | 21 jul 2012 17:38 | 700 × 531 (181 kB) | M.casanova |
Bestandsgebruik
Dit bestand wordt op de volgende pagina gebruikt:
Globaal bestandsgebruik
De volgende andere wiki's gebruiken dit bestand:
- Gebruikt op ca.wikipedia.org
- Gebruikt op de.wikipedia.org
- Gebruikt op en.wikipedia.org
- Gebruikt op eo.wikipedia.org
- Gebruikt op es.wikipedia.org
- Gebruikt op fi.wikipedia.org
- Gebruikt op it.wikipedia.org
- Gebruikt op nl.wiktionary.org
- Gebruikt op www.wikidata.org
Metadata
Dit bestand bevat metadata met EXIF-informatie, die door een fotocamera, scanner of fotobewerkingsprogramma toegevoegd kan zijn.
Cameramodel | NIKON D700 |
---|---|
Gebruikte software | Adobe Photoshop CS3 Windows |
Belichtingstijd | 1/60 sec (0,016666666666667) |
F-getal | f/16 |
Tijdstip gegevensaanmaak | 2 mrt 2011 09:21 |
Sluitersnelheid in APEX | 5,906891 |
Brandpuntsafstand | 48 mm |
Merk camera | NIKON CORPORATION |
Oriëntatie | Normaal |
Horizontale resolutie | 300 dpi |
Verticale resolutie | 300 dpi |
Tijdstip laatste bestandswijziging | 30 aug 2011 11:04 |
Belichtingsprogramma | Handmatig |
ISO-waarde | 100 |
Exif-versie | 2.21 |
Tijdstip digitalisering | 2 mrt 2011 09:21 |
Diafragma | 8 |
Belichtingscompensatie | 0 |
Maximale diafragmawaarde van lens | 3 APEX (f/2,83) |
Methode lichtmeting | Multi-segment (patroon) |
Lichtbron | Onbekend |
Flitser | Flits is niet afgegaan |
Subseconden tijdstip datageneratie | 25 |
Subseconden tijdstip digitalisatie | 25 |
Kleurruimte | sRGB |
Meetmethode | Eén-chip-kleursensor |
Bestandsbron | Digitale fotocamera |
Scènetype | Een direct gefotografeerde afbeelding |
Aangepaste beeldverwerking | Normale verwerking |
Belichtingsinstelling | Handmatige belichting |
Witbalans | Automatische witbalans |
Digitale zoomfactor | 1 |
Brandpuntsafstand (35mm-equivalent) | 48 mm |
Soort opname | Standaard |
Piekbeheersing | Geen |
Contrast | Normaal |
Verzadiging | Normaal |
Scherpte | Normaal |
Afstandscategorie | Onbekend |