Andrew van York
Andrew Albert Christian Edward, Hertog van York (officieel: HRH Prince Andrew, Duke of York) (Buckingham Palace, Londen, 19 februari 1960) is het derde kind en de tweede zoon uit het huwelijk van de Britse koningin Elizabeth II en prins Philip. Zijn officiële achternaam is Mountbatten-Windsor.
Andrew Mountbatten-Windsor | ||||
---|---|---|---|---|
1960 - heden | ||||
![]() | ||||
Andrew in 2007
| ||||
Prins van het Verenigd Koninkrijk | ||||
Periode | 1960-heden | |||
Hertog van York Graaf van Inverness Baron Killyleagh | ||||
Periode | 1986-heden | |||
Voorganger | Albert Windsor (tot 1936) | |||
Vader | Philip Mountbatten | |||
Moeder | Elizabeth II | |||
Dynastie | Windsor | |||
Broers/zussen | Charles III Anne Edward | |||
Kinderen | Beatrice Eugenie | |||
![]() Wapen van Andrew als hertog van York | ||||
|
Op 13 januari 2022 leverde hij zijn militaire titels en beschermheerschappen in naar aanleiding van een toen dreigende civiele procedure tegen hem wegens vermeend seksueel misbruik. Sindsdien maakt hij bij officiële gelegenheden geen gebruik meer van de aanspreektitel Zijne Koninklijke Hoogheid.[1][2]
FamilieBewerken
Andrew werd geboren op Buckingham Palace, de hoofdresidentie van zijn ouders in Londen. Van geboorte is hij prins. Hij is vernoemd naar zijn grootvader, prins Andreas van Griekenland. Andrew heeft twee broers (Charles en Edward) en een zus (Anne).
CarrièreBewerken
Andrew zag na zijn schooltijd af van een universitaire studie en trad in 1979 in dienst van de Royal Navy (de Britse koninklijke marine), waar hij werd opgeleid tot helikopterpiloot. Respect binnen de Britse krijgsmacht dwong hij onder andere af door in 1980 een commando-opleiding bij de Royal Marines (het Korps Mariniers) te volgen.
Toen in 1982 de Falklandoorlog uitbrak, wilde hij deelnemen als piloot. Zijn moeder wilde dat echter niet. Uiteindelijk besloot hij toch te gaan en werd als piloot ingezet.
HuwelijkBewerken
Andrew trouwde op 23 juli 1986 met de niet-adellijke Sarah Ferguson. Andrew kreeg toen van koningin Elizabeth de titels Hertog van York, Graaf van Inverness, Baron Killyleagh.
Het paar heeft twee dochters:
Andrew en Ferguson scheidden in 1996.
Aantijgingen seksueel misbruikBewerken
Andrews naam kwam bij herhaling naar voren rond het schandaal dat zich in 2019 begon te ontvouwen naar aanleiding van vermeend seksueel misbruik dat zou zijn gefaciliteerd door de Amerikaanse multimiljonair Jeffrey Epstein, een financier en een in 2008 veroordeelde zedendelinquent, die in 2019 kort na nieuwe aantijgingen dood werd aangetroffen in zijn cel. Andrew zou rond de eeuwwisseling tot de kring van hooggeplaatste en/of gefortuneerde mannen hebben behoord die profiteerde van de door Epstein georganiseerde seksuele diensten van minderjarige meisjes. De beschuldigingen aan zijn adres zijn door zowel Andrew als Buckingham Palace meermalen ontkend.[3][4][5]
Virginia Roberts Giuffre stelde dat hij haar in 2001 drie keer seksueel misbruikte tijdens evenveel gelegenheden in Londen, New York en op het privé-eiland van Epstein in de Amerikaanse Maagdeneilanden. Ze beweert toen zeventien jaar oud te zijn geweest.
Op 16 november 2019 gaf Andrew BBC-journaliste Emily Maitlis in Buckingham Palace een drie kwartier durend tv-interview. In dat gesprek zei de prins dat hij niet kan zweten, waarmee hij Giuffres bewering dat hij in een nachtclub in Londen "zwetend en al om haar heen hing" probeerde te ontkrachten. Ook zei hij zich niet te herinneren haar ooit ontmoet te hebben, maar er is een foto waarop ze gearmd staan, evenals een waarop hij naar haar zwaait. Het lukte Andrew niet zijn reputatie met het interview te herstellen.[6][7][8]
Op 20 november 2019 kondigde hij aan dat hij zijn publieke taken voor onbepaalde tijd per direct neerlegde.[9] Een voorgenomen benoeming tot admiraal op zijn zestigste verjaardag in 2020 ging niet door.[10] Ook wordt er niet meer gevlagd bij zijn verjaardag.
Giuffre begon in augustus 2021 in de Verenigde Staten van Amerika een civiele procedure tegen Andrew, waarin ze financiële genoegdoening eiste.[11] Andrew betwistte niet alleen de beschuldiging, maar stelde ook dat in een gerelateerde zaak van Giuffre tegen Epstein een schikking was getroffen waardoor ook Andrew in Giuffres zaak tegen hem sowieso gevrijwaard zou zijn van enige verplichting tot betaling van een schadevergoeding.[12] Dit document[13] werd op 4 januari 2022 gepubliceerd. Giuffre bleek $500.000 te hebben ontvangen om Epstein en "potentieel in beschuldiging gestelden" te vrijwaren van een schadeclaim.[10] De rechter wees het verzoek van Andrew af om op basis van deze schikking de zaak niet in behandeling te nemen. Volgens hem was de omschrijving in het document te vaag om te kunnen beoordelen of ook Andrew gevrijwaard zou zijn.[8]
De rechtbank in New York bepaalde op 12 januari 2022 dat Giuffre voldoende grond had een civiele rechtszaak tegen Andrew te starten.[14] Naar aanleiding van deze ontwikkelingen legde Andrew op een dag later al zijn militaire titels neer en beëindigde hij zijn beschermheerschappen en andere koninklijke patronages.[1][2] Sindsdien gebruikt hij zijn aanspreektitel Zijne Koninklijke Hoogheid niet meer bij officiële gelegenheden.[2]
Op 15 februari 2022 werd bekend dat Andrew een schikking getroffen heeft met Giuffre, waarbij Andrew tevens een "substantiële donatie" doet aan Giuffres liefdadigheidsinstelling voor slachtoffers van misbruik.[15][16] In een verklaring stelde Andrew dat het nooit zijn bedoeling was geweest "kwaad te spreken over mevrouw Giuffres persoonlijkheid, en hij aanvaardt dat ze heeft geleden als een slachtoffer van vastgesteld misbruik, en van oneerlijke openbare aanvallen", maar hij gaf geen enkele van de beschuldigingen van Giuffre tegen hem toe.[17]
In april 2022 ontnam de stad York hem het ereburgerschap.[18]
Koninklijke patronagesBewerken
Alle patronages legde Andrew neer in januari 2022.
BeschermheerBewerken
- Alderney Maritime Trust
- Army Officers' Golfing Society
- Army Rifle Association
- Attend (National Association of Hospital and Community Friends)
- University of Cambridge Judge Business School
- Yorkshire Society
- British-Kazakh Society (ere-beschermheer)
- Commonwealth Golfing Society
- Constructionarium
- Fire Service Sports and Athletics Association
- Fly Navy Heritage Trust
- Foundation for Liver Research
- The Friends of Lakefield College School
- Friends of the Staffordshire Regiment (The Prince of Wales's)
- Greenwich Hospital
- Hunstanton Golf Club
- Interfaith Explorers
- Killyleagh Yacht Club (gedeeld beschermheerschap)
- Lucifer Golfing Society
- Maimonides Interfaith Foundation
- Maple Bay Yacht Club
- Morayvia Aerospace Centre
- Port of Dartmouth Royal Regatta
- Robert T. Jones, Jr. Scholarship Foundation
- Royal Aero Club Trust
- Royal Air Force Golfing Society
- Royal Artillery Golfing Society
- Royal Ascot Golf Club
- Royal Belfast Golf Club
- Royal Blackheath Golf Club
- Royal Cinque Ports Golf Club
- Royal County Down Golf Club
- Royal Free Charity
- Royal Free London NHS Foundation Trust
- Royal Jersey Golf Club
- Royal Liverpool Golf Club
- Royal Montrose Golf Club
- Royal National Orthopaedic Hospital
- Royal Navy Golf Association
- Royal Navy Golfing Society
- Royal Norwich Golf Club
- Royal Perth Golfing Society and Country and City Club
- Royal Portrush Golf Club
- Royal St David's Golf Club
- Royal Victoria Yacht Club, British Columbia
- Royal Winchester Golf Club
- Ryedale Festival
- SickKids Foundation
- Sound Seekers
- St Helena National Trust
- Staffordshire Regiment Trust
- STFC Harwell and Daresbury Science and Innovation Campus (koninklijke beschermheer)
- Sunningdale Ladies Golf Club
- The Duke of York Young Champions' Trophy
- The Duke of York's Community Initiative
- The Entrepreneurship Centre, Cambridge Judge Business School
- The Honourable Artillery Company
- The Institution of Civil Engineers
- The Ladder Foundation
- The Northern Meeting
- The Omani Britain Friendship Association (OBFA) (gedeeld ere-beschermheer)
- The Returned & Services League of Australia Limited
- The Royal Fine Art Commission Trust
- University of Cambridge Judge Business School
- Yorkshire Society
GrootpresidentBewerken
- The Royal Commonwealth Ex-Services League
PresidentBewerken
- Royal Aero Club of the United Kingdom
- The Royal Household Golf Club
- Wellington Academy
Ere-presidentBewerken
- H.M.S. Duke of York Association
- Inverness Golf Club
Koninklijke vice-presidentBewerken
- Royal Windsor Horse Show
VoorzitterBewerken
- Quad-Centenary Club
ErevoorzitterBewerken
- Lakefield College School
GrootmeesterBewerken
- The Honourable Company of Air Pilots
Koninklijke magistraatBewerken
- The Honourable Society of Lincoln's Inn
ErelidBewerken
- Berkshire County Cricket Club
- Royal Guild of St Sebastian (Royal Guild of Archers of St. Sebastian - Bruges)
- The Helicopter Club of Great Britain
- The Royal Air Squadron
- The Royal & Ancient Golf Club of St Andrews[19]
Lid voor het levenBewerken
- Royal Alberta United Services Institute
- Royal British Legion Scotland, Inverness Branch
LidBewerken
- The Association of Royal Navy Officers
- The Fleet Air Arm Officers' Association
- The Gordonstoun Association
- The South Atlantic Medal Association (SAMA 82)
Lid adviesraadBewerken
- Royal United Services Institute for Defence and Security Studies
ErevakgenootBewerken
- The Royal Institute of Navigation
VakgenootBewerken
- The Royal Society
CommodoreBewerken
- The Royal Thames Yacht Club
Oudere broerBewerken
- The Corporation of Trinity House
FreemanBewerken
- The Worshipful Company of Shipwrights
BezoekerBewerken
- Horris Hill School
- Wellington College International Tianjin
- Westminster Academy[20]
Militaire functiesBewerken
- Vice-admiraal van de Britse marine (per 19 februari 2015)[21]
- Grenadier Guards, kolonel (functie neergelegd in januari 2022)
- Queen's York Rangers, colonel-in-chief (functie neergelegd in januari 2022)
- Royal Air Force Lossiemouth, ereluchtmachtcommodore (functie neergelegd in januari 2022)
- The Royal Highland Fusiliers Of Canada, colonel-in-chief (functie neergelegd in januari 2022)
- Royal Irish Regiment (27th (Inniskilling), 83rd and 87th and The Ulster Defence Regiment), colonel-in-chief (functie neergelegd in januari 2022)
- Royal New Zealand Army Logistic egiment, colonel-in-chief (zijn eigen) (functie neergelegd in januari 2022)
- Small Arms School Corps, colonel-in-chief (functie neergelegd in januari 2022)
- The Colonel's Fund (Grenadier Guards), colonel-in-chief (functie neergelegd in januari 2022)
- The Fleet Air Arm, commodore-in-chief (functie neergelegd in januari 2022)
- The Princess Louise Fusiliers, colonel-in-chief (functie neergelegd in januari 2022)
- The Royal Highland Fusiliers, 2nd Battalion, koninklijke kolonel (functie neergelegd in januari 2022)
- The Royal Lancers (van koningin Elizabeth II), colonel-in-chief (functie neergelegd in januari 2022)
- The Royal Regiment of Scotland, koninklijke kolonel, tweede Bn (functie neergelegd in januari 2022)[20]
Voorganger: Lilibet van Sussex |
Lijn van de Britse troonopvolging 8 |
Opvolger: Beatrice van York |