André Hottenhuis

André Hottenhuis (Saasveld, 5 september 1936 – Zenderen, 13 maart 2008) was een deskundige op het gebied van de streektaal en -cultuur van Twente in het algemeen en de Twentse taal- en naamkunde in het bijzonder. Hij schreef, vertaalde, adviseerde, verrichtte onderzoek en was een veelgevraagd spreker.

Biografie bewerken

Na het voltooien van het seminarie en de kweekschool (de voorganger van de huidige PABO) werkte André Hottenhuis als onderwijzer op de Plechelmusschool in Hengelo. In de avonduren studeerde hij daarbij voor zijn MO-Nederlands. Na het behalen daarvan kwam hij als leraar Nederlands in dienst bij de toenmalige HTS-SLP in Hengelo, waar hij later decaan werd en ten slotte directielid. In 1992 behaalde hij zijn doctoraalexamen Nederlands met een afstudeerscriptie over veranderingen in het dialect van zijn geboorteplaats Saasveld en een scriptie over Twentismen.

André Hottenhuis was onder meer voorzitter van Heemkunde Weerselo, voorzitter van de dialectcommissie van het Van Deinse-instituut (nu onderdeel van TwentseWelle), bestuurslid van de Kreenk veur de Twentse Sproak en lid van de ondersteuningsgroep Twentse Bijbelvertaling. Daarnaast werkte hij mee aan symposia en hield hij in heel Twente, het hele jaar door en voor zeer diverse gezelschappen, lezingen over alle mogelijke regionale onderwerpen, zoals naamkunde, de bouw van de Twentse boerderij, eten, gebruiken rondom de kerkelijke feestdagen, ziekte en overlijden en over Twentismen. Eind jaren zestig trad hij samen met een vriend enkele jaren als Buutreedner op tijdens de carnaval. Hij was een van de opstellers en docent van De Twentse Lesriege: cursussen (voor beginners en gevorderden) voor mensen die geïnteresseerd zijn in het dialect en de cultuur van Twente.

Hij schreef twee verhalenbundels in het Twents, twee aanvullingen op het Twentse woordenboek Twents in woord en gebruik van G.J.H. Dijkhuis en leverde een groot aantal bijdragen aan tijdschriften en andere publicaties. Daarnaast stond hij veel mensen en organisaties die een beroep deden op zijn kennis van de streektaal en –cultuur, met raad en daad terzijde. In 2001 ontving hij de Twentse Taalprijs voor deze veelzijdige inzet.

In de Twentsche Courant en later De Twentsche Courant Tubantia schreef hij tussen 1986 en 2008 de wekelijkse rubriek Wat nog niet in Dijkhuis staat, columns die gebundeld werden in gelijknamige boeken. Het tweede deel had hij enkele weken voor zijn plotselinge overlijden afgerond. Museum TwentseWelle houdt de herinnering aan hem levend door het organiseren van een jaarlijkse André Hottenhuis-lezing.

Wat nog niet in Dijkhuis staat bewerken

De titel verwijst naar het standaardwerk Twents in woord en gebruik van G.J.H. Dijkhuis uit 1979. Op diens verzoek zette André Hottenhuis dit werk sinds 1986 voort, in de vorm van een rubriek in de Twentsche Courant (later De Twentsche Courant Tubantia), waarin hij de meest uiteenlopende woorden en zegswijzen beschreef. Dit resulteerde in 2001 in Wat (nog) niet in Dijkhuis staat. In het vervolg, Wat nog niet in Dijkhuis staat 2, verwerkte hij de bijdragen van 2001 tot 2005, met medeneming van feedback van lezers. Dit tweede deel verscheen in april 2008 en was een van de tien genomineerden voor Het beste boek van Overijssel, een initiatief van Stadsarchief en Atheneumbibliotheek (SAB), het Historisch Centrum Overijssel (HCO) en de Overijsselse Bibliotheek Dienst (OBD). Het kwam uit bij Uitgeverij TwentseWelle.