7,5 cm Pak 40

pantserafweerkanon

Het 7,5 cm Pak 40 (7,5 Panzerabwehrkanone 40) was een 75 mm antitankkanon dat door Duitsland werd gebruikt in de Tweede Wereldoorlog en werd ontworpen en geproduceerd door Rheinmetall.[1] Het Pak 40 vormde de ruggengraat van de Duitse tankafweer tijdens de latere jaren van de Tweede Wereldoorlog.

7,5 cm Pak 40
Een Pak 40 bij het Worthington Tank Museum (Ontario, Canada)
Type Antitankkanon
Land van oorsprong Duitsland
Dienstgeschiedenis
In dienst 1942-1945
Gebruikt door Nazi-Duitsland
Finland
Oorlogen Tweede Wereldoorlog
Productiegeschiedenis
Ontwerper Rheinmetall
Ontworpen 1939-1941
Producent Rheinmetall
Geproduceerd 1941-1945
Aantal gebouwd circa 23.500
Specificaties
Massa 1.425 kg
Lengte 6,2 m
Breedte 2 m
Hoogte 1,25 m
Patroon 75x714 mm
Kaliber 75 mm
Vuursnelheid 14 schoten per minuut
Effectief bereik 1.800 m (gericht schot)
Maximum bereik 7.678 m
Duitse soldaten herladen een Pak 40 in Italië

Ontwikkelingsgeschiedenis bewerken

De ontwikkeling van het Pak 40 begon in 1939 door het bedrijf Rheinmetall, nu nog steeds een wapenproducent. Aanvankelijk had het plan om een kanon met een kaliber van 7,5 cm te produceren geen prioriteit. Dit veranderde toen het Duitse leger tijdens de inval in de Sovjet-Unie veel verzet ondervond van onverwacht sterke tanks als de T-34 en de KV-1. Reeds beschikbare antitankkanonnen als het Pak 38 en het Pak 39 konden niet genoeg schade toebrengen aan de sterk gepantserde Sovjettanks.

De eerste prototypen van het Pak 40 werden geproduceerd in november 1941. De uiteindelijke modellen werden in begin 1942 in productie genomen en de fabricage liep verder tot aan het einde van de oorlog.

Gebruik bewerken

Het Pak 40 werd voor het grootste deel gebruikt door de Wehrmacht. Het was met een doorslagvermogen van 97 mm pantserstaal op 1000 meter afstand[1] een effectief wapen, maar door materieeltekorten waren er meestal maar negen van beschikbaar per infanteriedivisie, toegevoegd aan het antitankbataljon daarvan. Ook leverde Duitsland grote aantallen aan hun bondgenoten. Toch werden ook enkele achtergelaten kanonnen overgenomen door bijvoorbeeld het Rode Leger. Na het einde van de oorlog werd er nog Pak 40 geschut in gebruik genomen door Europese landen als Bulgarije, Finland, Hongarije en Noorwegen.

Er zijn in totaal ongeveer 23.500 Pak 40's geproduceerd als antitankkanon en meer dan 6.000 werden er gemaakt om tankjagers te bewapenen. Het produceren van één stuk 75 mm Pak 40 kostte ongeveer 12.000 rijksmark.

Overgebleven exemplaren in Nederland en België bewerken

Er zijn enkele Pak 40's in Nederland en België overgebleven in musea of op openbare plaatsen.

Land Plaats Locatie
Nederland Overloon Oorlogsmuseum Overloon
Nederland Hoek van Holland Atlantikwall-museum
Nederland Zandoerle Dorpscentrum
Nederland Groesbeek Nationaal Bevrijdingsmuseum 1944-1945
Nederland Valkenburg (Limburg) Dorpscentrum
België Raversijde (Oostende) Openluchtmuseum Atlantikwall
Nederland Beek Oorlogsmuseum Eyewitness
Zie de categorie PaK 40 van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.