Wikipedia:De kroeg/Archief/20230109

Gelukkig nieuwjaar 2023 ! 😃

Ik wens iedereen een gezond en gelukkig 2023 toe! vr groet Saschaporsche (overleg) 1 jan 2023 00:42 (CET)

Gelukkig nieuw haar! Paolingstein (overleg) 1 jan 2023 00:48 (CET)

Gelukkig nieuwjaar! Natuur12 (overleg) 1 jan 2023 00:54 (CET)

Gelukkig en gezond nieuw jaar allemaal. Dat we allemaal gelukkig mogen worden van onze werkzaamheden hier en op andere projecten. Dqfn13 (overleg) 1 jan 2023 00:58 (CET)

Gelukkig 2023 :) Drummingman (overleg)‍ 1 jan 2023 01:03 (CET)

✨ ✨  →bertux 1 jan 2023 01:06 (CET)

Iedereen een fantastisch 2023 gewenst! Sneeuwvlakte (overleg) 1 jan 2023 01:10 (CET)

Het lijkt erop dat zowel de laatste voor als de eerste bewerking na de jaarwisseling prima bewerkingen waren. Volgens mij zijn het eerder weleens twee flutbewerkingen geweest. Sneeuwvlakte (overleg) 1 jan 2023 01:13 (CET)

Gelukkig nieuwjaar allemaal! Jamy2006 (overleg) 1 jan 2023 19:34 (CET)

Gelukkig, weer een gelukkig nieuw jaar. VanBuren (overleg) 1 jan 2023 09:20 (CET)

De beste wensen iedereen! Per vandaag heeft een aantal dorpen een nieuwe Friese naam gekregen, mocht iemand zich vervelen. B kimmel _overleg 1 jan 2023 09:34 (CET)

Iedereen de beste wensen! Wikiwerner (overleg) 1 jan 2023 11:31 (CET)

Ook namens mij een gelukkig nieuwjaar! Ennomien (overleg) 1 jan 2023 19:28 (CET)

De beste wensen, en ach ja, die Friezen, mvg HenriDuvent 1 jan 2023 14:17 (CET)

Deed me denken aan een uitspraak van Herman Finkers: Zo heb je 't over Friezen, zo heb je 't over dooien. vr groet Saschaporsche (overleg) 1 jan 2023 14:22 (CET)

Bij de Friese naamsveranderingen valt het wel mee; moet je eens voor de aardigheid door Ierland fietsen met een Engelstalige landkaart (ook daar zijn namen veranderd; heel leuk) 😃, HenriDuvent 1 jan 2023 14:37 (CET)

Nieuw in het publieke domein

Hoi beste wensen allen! Het is weer 1 januari, dus er zijn weer fotografen, illustratoren en kunstschilders wier werk vanaf nu in het publieke domein is. Gelegenheid om nieuwe illustraties aan artikelen toe te voegen, en misschien een gelegenheid om vergeten kunstenaars alsnog aan de vergetelheid te onttrekken door ze van een artikel te voorzien. Milliped (overleg) 1 jan 2023 02:26 (CET)

Moeten we daarvoor niet de geboortedatums in de gaten houden? Iemand die op 4 april 1953 is geboren valt nog steeds onder het "auteursrecht". Dat verloopt pas op de verjaardag zelf. Toch? Paolingstein (overleg) 1 jan 2023 02:31 (CET)

De overlijdensdatum telt. Zeventig kalenderjaren na de dood van de maker komt diens werk in het publieke domein. Van Paus Benedictus XVI, net voor de jaarwisseling overleden, komt het werk op 1 januari 2093 vrij. Van iemand die zo onelegant is om vandaag de laatste adem uit te blazen is dat op 1-1-2094  →bertux 1 jan 2023 07:45 (CET)

Op 3 januari is het in het Nationaal Archief in Den Haag weer Openbaarheidsdag. Archiefstukken die onder voorwaarden bewaard worden, worden dan openbaar. Het NA heeft al een klein deel daaruit geopenbaard. Bijvoorbeeld dat er gemarteld werd in door de Nederlandse overheid geleide interneringskampen in Nederlands-Indië. Dat lijkt mij vooralsnog het belangrijkste. Het is niet dat wij daaruit nu vrijelijk mogen plukken, maar je kan wel publicaties daarover in de gaten houden. En dan kan er wel over geschreven worden. Zie hier. Met ook een link naar een volledige lijst van de te openbaren archiefstukken. HT (overleg) 1 jan 2023 09:35 (CET)

Opmerking: Het bovengenoemde archief betreft naoorlogse Nederlandse interneringskampen in Nederland. JanB46 (overleg) 1 jan 2023 09:53 (CET)

@JanB46: Inderdaad, in Nederland. Bedankt voor de correctie. HT (overleg) 1 jan 2023 13:56 (CET)

De nationaliteit kan ook een rol spelen. Bij een Amerikaanse fotograaf is er een langere periode (95 jaar) voor het PD in de VS. In Europa zijn de werken wel in het PD. Maar ja een Amerikaanse rechter houdt daar geen rekening mee. Verder schuift voor de anonieme werken (vooral briefkaarten) of collectieve werken (niet gesigneerde krantenartikelen en bijvoorbeeld landkaarten (Michelin)) de PD jaardatum (70 jaar) nu ook op. Alles van 1952 en ouder is vrij.Smiley.toerist (overleg) 1 jan 2023 13:15 (CET)

En hoe zat dat ook alweer met die termijn van 100 jaar? Maker 70 jaar dood of object 100 jaar oud? Of is het en, en? Paolingstein (overleg) 1 jan 2023 16:06 (CET)

Nee, dat er een standaard termijn van 100 jaar zou zijn is een misvatting. Encycloon (overleg) 1 jan 2023 16:36 (CET)

En in het geval van bijvoorbeeld de Beatles? Michael Jackson heeft jaren later de rechten van veel van hun albums aangekocht. Geldt dat de publicatiedatum/overlijdensdatum van elk van de Beatles? Of die van Michael Jackson? Lastige vragen, ik weet het. Paolingstein (overleg) 1 jan 2023 16:42 (CET)

Wie de rechten op dit moment in handen heeft is enkel van invloed op wie er op dit moment aan verdient. Auteursrecht verloopt grofweg op basis van de (dood van de laatst levende) maker, publicatie plaats en publicatie datum. Maar er zijn nog heel veel meer regeltjes, afhankelijk van het gebied waar je het 'consumeert', waar de maker en/of zijn erven en/of rechthoudende op dit moment resideren, of het in opdracht van een bedrijf gemaakt is etc etc.

In principe kan je zeggen dat het godsonmogelijk is om tegenwoordig nog een einddatum vast te stellen voor een minder bekend werk, waar je ook daadwerkelijk iets mee kan. Daarom zegt men ook dat als je commercieel iets met auteursrecht materiaal wilt doen, je het beste een bureau kan inschakelen om vast te stellen wat de rechtenstatus van zoiets is "voor jou".

In de praktijk betekent dit vaak dat mensen gewoon een licentie afnemen en betalen of ze hem nu nodig hebben of niet en of die licentie nog daadwerkelijk wel extra rechten geeft of niet. Dan ben je tenminste van het gezeur af, en het is goedkoper dan een mogelijke jarenlange rechtszaak om te bewijzen dat je inderdaad een PD werk gebruikt. Een geval als die Beatles is echter zo groot, dat het vrij snel na het verlopen van het auteursrecht wel duidelijk gaat zijn. Er is altijd wel iemand die het probeert en als die niet aangeklaagd wordt volgt de rest vanzelf. TheDJ (overleg) 2 jan 2023 17:03 (CET)

Er zijn wel Amerikaanse grenzen van 95 en 120 jaar die voor ons relevant zijn. Dat is omdat in Nederland na 70 jaar na 1e publicatie het auteursrecht verloopt voor bedrijfsmatig werk, maar in Amerika is dat 95 jaar (of 120 na creatie) en onze servers staan in Amerika. Beide jurisdicties hebben dus andere regels en dan wordt het behoorlijk ingewikkeld op het gebied van internationaal recht, en ook op het gebied van of we het dan kunnen gebruiken op onze servers. Dus hoewel er geen 100 jaar staat voor gebruik van een Nederlands werk in Nederland, kan dat potentieel anders zitten voor bv het werk van een Nederlander die geboren is de USSR, en toen in Nederland een werk gemaakt heeft, gepubliceerd door een Noors bedrijf in America en dat nu staat op een Amerikaanse server, waar een Sri Lankaanse wikipediaan het wil downloaden om er een commercieel boek mee te maken. :) TheDJ (overleg) 2 jan 2023 17:12 (CET)

Ieder jaar worden op Commons de bestanden waarvan het auteursrecht verlopen is teruggeplaatst. Ik speur dagelijks het verwijderlogboek na op terugplaatsingen en voeg vanwege PDD teruggeplaatste bestanden toe aan:

c:Commons:Public Domain Day/2023

Tot ongeveer 10 januari hou ik dit bij en verschijnen er dagelijks nieuwe afbeeldingen op deze pagina die teruggeplaatst zijn. Romaine (overleg) 1 jan 2023 16:38 (CET)