Wikipedia:De kroeg/Archief/20181115

Boektitels vertalen of niet?

Op Wikipedia:Nederlandstalige titels wordt vermeld dat boektitels zoveel mogelijk in het Nederlands vertaald worden. Is deze richtlijn nog actueel? Floortje Désirée (overleg) 31 okt 2018 17:56 (CET)

Als er al een bestaande Nederlandse vertaling van een boektitel is, wordt deze doorgaans gebruikt of er wordt goed beargumenteerd waarom dit niet wordt gedaan. Als deze er niet is, gaan we niet zelf vertalen, lijkt me. Carol (overleg) 31 okt 2018 17:59 (CET)

Ik zag vandaag Thomas Hardy, Jane Austen en Marcel Proust. Waarom gebeurt het daar dan niet? Floortje Désirée (overleg) 31 okt 2018 18:13 (CET)

Je komt natuurlijk in de problemen als een Franse titel van Proust twee maal vertaald is en onder twee verschillende Nederlandse titels is verschenen. Oorspronkelijke titels veranderen nooit. Paul Brussel (overleg) 31 okt 2018 18:33 (CET)

Dat is dus een goed argument om niet een bestaande vertaling van een boektitel te gebruiken, ja. De richtlijnen op Wikipedia:Nederlandstalige titels mogen wel aangescherpt worden. Carol (overleg) 31 okt 2018 18:37 (CET)

Maar ook bij op zoek naar de verloren tijd en vele andere pagina's gebeurt er niets. Floortje Désirée (overleg) 31 okt 2018 18:41 (CET)

De ideale richtlijn hiervoor lijkt me ook wel lastig: In mijn optiek zou men de meest gangbare titel op het Nederlandse taalgebied moeten hanteren, of dit nu een vertaling is of niet. Als dit zo geformuleerd zou worden, zou er ook een eenvoudige manier moeten worden beschreven waarop dit kan worden bepaald. Carol (overleg) 31 okt 2018 18:54 (CET)

Ik zou het geen goed idee vinden als we The Mill on the Floss gingen hernoemen in "De molen van Dorlcote". Dat was de Nederlandse vertaling van dat boek, maar die titel is niet erg ingeburgerd. Sijtze Reurich (overleg) 31 okt 2018 21:10 (CET)

Daarom heet de meest recente vertaling in Nederland dan ook De molen aan de Floss. In de jaren veertig/vijftig was er een vertaling onder de titel De molen aan de rivier. De molen van Dorlcote kent wel de meeste edities, maar die zijn allemaal van voor de Tweede Wereldoorlog. De molen aan de Floss zou dan ook prima kunnen als artikeltitel. Met vriendelijke groet, Gasthuis(overleg) 31 okt 2018 23:49 (CET).

Er zijn vertalingen van hetzelfde boek van Dostojevski, waarvan de ene "Schuld en boete" heet en de ander "Misdaad en straf". Maar voor een Russisch boek zal toch moeten worden gekozen, omdat je niet de Russische titel hier gebruikt. Momenteel wordt voor de werken van Shakespeare de titels van Courteaux gebruikt, omdat die alles heeft vertaald en je zo dus alle stukken kunt verankeren aan dezelfde integrale vertaling.MackyBeth (overleg) 31 okt 2018 22:39 (CET)

Vergeet ook het woordje "gangbare" niet in de richtlijn. Bv. Het Duitse verhaal/strip (voorloper) Max und Moritz verscheen in het Nederlands meestal als "Max en Maurits" (kijk maar eens op de KB). Echter is het als "Max und Moritz" gebruikelijker in Nederlandstalige bronnen. Aangezien die Nederlandse naam niet zo gangbaar is, heet het artikel dus "Max und Moritz" ondanks dat het in het Nederlands gewoonlijk wel onder die Nederlandse titel verscheen.Mvg, TheDragonhunter | Vragen? 1 nov 2018 03:05 (CET)

Ik kan me wel vinden in wat Carol (en volgens mij ook Sijtze Reurich en TheDragonhunter) hierboven oppert, nl. dat we de meest gangbare titel in het Nederlandse taalgebied zouden moeten hanteren, of dit nu een vertaling is of niet. Bij de meeste vertaalde boeken zal dit gewoon de Nederlandstalige titel zijn, maar van sommige romans, dichtbundels etc. is, ondanks die vertaling, de oorspronkelijke titel zo ingeburgerd in het Nederlands taalgebied dat het raar zou zijn om de titel van de vertaling te gebruiken. Hierboven werd À la recherche du temps perdu al genoemd, maar ook bijvoorbeeld Les Fleurs du mal is naar mijn idee vooral bekend onder die originele titel.

Ik zou niet met zekerheid durven zeggen waarom dit bij sommige titels het geval is, maar wellicht is het omdat het hier gaat om beroemde werken uit de wereldliteratuur die ondanks hun hoge status toch vrij lang op een integrale Nederlandse vertaling hebben moeten wachten, waardoor de originele titel alle tijd had om hier in te burgeren. Wat ook nog een rol zou kunnen spelen, bij boeken als Berlin Alexanderplatz en Brideshead Revisited, is het feit dat die romans hun bekendheid in onze Lage Landen vooral te danken hebben aan een verfilming met de originele titel, en dus met die onvertaalde titel in ons collectieve geheugen terecht zijn gekomen.

En soms is het ook gewoon een keus van de Nederlandse uitgever en/of vertaler om de oorspronkelijke titel te handhaven. De eerste Nederlandse vertaling, begin vorige eeuw, van Madame Bovary heette nog Mevrouw Bovary, maar in de loop der tijd heeft men toch voor de originele titel gekozen, en inmiddels zal de meesten hier "mevrouw Bovary" zelfs ietwat vreemd in de oren klinken. Matroos Vos (overleg) 8 nov 2018 07:24 (CET)