Wikipedia:De kroeg/Archief/20181019


Hortusplantsoen bewerken

 

Deze briefkaart is zeker van voor de Tweede Wereldoorlog, maar ik vermoed zelf van voor de Eerste Wereldoorlog. Er wordt een 2 1/2 cent postzegel gebruikt.Smiley.toerist (overleg) 10 okt 2018 13:40 (CEST)[reageren]

Zou kunnen. Brug 232 is al uit 1877. - ArjanHoverleg 10 okt 2018 13:47 (CEST)[reageren]
Maar ergens na 1899 werd het hek geplaatst. –bdijkstra (overleg) 10 okt 2018 13:49 (CEST)[reageren]
Check, ik las het ook net. De hamvraag is dus: wanneer werd dat toeganshek geplaatst? Het is trouwens ook nog verplaatst in de loop der jaren, want het staat tegenwoordig niet op precies dezelfde plek als op de prent. - ArjanHoverleg 10 okt 2018 13:49 (CEST)[reageren]
Is op Commons de vermelde uitgever juist? Volgens deze advertentie op Ebay is het een kaart van Dr. Trenkler Co., Leipzig, en wel uit 1906. Roofdrukje van Weenenk en Snel, of vice versa, of zijn gewoon de rechten verkocht? Jürgen Eissink (overleg) 10 okt 2018 14:28 (CEST).[reageren]
Ik heb letterlijk overgenomen wat er op de achterkant is gedrukt.Smiley.toerist (overleg) 10 okt 2018 14:34 (CEST)[reageren]
De afbeeldingen zijn in elk geval identiek. Jürgen Eissink (overleg) 10 okt 2018 14:36 (CEST).[reageren]
Aha, Weenenk & Snel distribueerden de kaarten van Bruno Trenkler in Nederland. Legale druk, dus. Jürgen Eissink (overleg) 10 okt 2018 14:40 (CEST).[reageren]

Waar haal je het jaartal 1906 uit de Ebay advertensie? Uit de koppeling Weenenk en Trenkler haal ik de uiterste beginjaartal van 1904. De achterkant van de Weenenk versie is recenter en heeft een postzegel van 2 1/2 cent. Mijn vermoeden is dat het een veel oudere herdruk van de Ebay versie. Ik zal de achterkant scannen en uploaden.Smiley.toerist (overleg) 11 okt 2018 01:09 (CEST)[reageren]

 
De achterkant
Er staan twee afbeelding in die Ebay-advertentie – onder de hoofdafbeelding staan twee thumbs: klik op de rechter en hoover vervolgens om in te zoomen en lees daar "Dr. Trenkler Co., Leipzig.   1906.    Ams. 143". Jürgen Eissink (overleg) 11 okt 2018 02:24 (CEST).[reageren]
De stempel kan ik niet ontcijferen. De 2,5 cent zegel kom ik alleen in 1924 tegen. File:Postzegel 1924-27 z w 1-10 cent.jpg Smiley.toerist (overleg) 11 okt 2018 01:35 (CEST)]][reageren]
De postzegel is uitgegeven in 1899. Die van 1924 is een ander type. Sijtze Reurich (overleg) 11 okt 2018 08:37 (CEST)[reageren]

Mijn conclusie is dat het beeld in 1906 is genomen of vlak daarvoor. Hoe de fotograaf de kleur nauwkeurig inbracht is mij een raadsel. Het is niet handmatig ingekleurd. Met kleurfilters werken gaat niet, er is teveel beweging in het beeld. Zie golven in het water. De briefkaart van Weenenk en Snel kan best van een veel latere datum zijn. De postzegel die in 1899 uitgegeven zegt op zich weinig, daar die geldig was tot in 1935. De enige beperking is dat de afbeelding 'recent' moest uitzien. Aan historische nostalgie briefkaarten deden ze toen niet. Veel briefverzenders hadden een voorraadje postzegels. Een Belgische toerist zal die zegel op het moment zelf kopen, maar dat is allemaal speculatie.Smiley.toerist (overleg) 11 okt 2018 12:38 (CEST)[reageren]

Nog eens kijkend dacht ik, vanwege het geringe aantal kleuren, dat het wellicht een zeefdruk betreft, of althans een voorloper daarvan. De Duitse Wikipedia schrijft: "Der in Frankreich bekannte Begriff „Pochoir“ bezeichnet ebenfalls keine Siebdruckschablonen, sondern aus Papier, Kunststofffolie oder Blech geschnittene Schablonen. Pochoirs dienten seit Mitte des 19. Jahrhunderts zur einfachen Kolorierung von im Buchdruck gedruckten Bildern. In der Zeit des Art déco erlebte die Pochoir-Technik ihren kunsthandwerklichen Höhepunkt." Zou dat een mogelijkheid zijn, inkleuring via sjablonen? Als ik goed tel, dan is voor de kaart gebruik gemaakt van 5 kleuren. Jürgen Eissink (overleg) 11 okt 2018 13:03 (CEST).[reageren]
Nu ik het nader bekijk is het handmatige inkleuring maar met zeer grote precisie. Dat zie je op de groene inkleuring bij de eerste pilaar en bij de eerste bolhoed waar de inkleuring met dezelfde kleur als de plant er boven wel opvalt. In de realiteit zal er wel een ander soort licht op de bolhoed vallen dan van de struik. Het is wel heel goed gedaan. Bij veel ingekleurde briefkaarten is de inkleuring veel slechter, als er maar wat kleur op staat. Mensen konden in die tijd de inkleuringen niet vergelijken met 'echte' kleurenfoto's.Smiley.toerist (overleg) 11 okt 2018 14:29 (CEST)[reageren]
Ik zie nu ook dat er meer dan vijf kleuren zijn gebruikt, zeker acht denk ik. Maar betekende handmatige inkleuring dat elke druk, elk kaartje afzonderlijk werd ingekleurd, of is dat een domme vraag? En hoe deden ze dat, ik bedoel er waren toen nog geen viltstiften, of wel? Jürgen Eissink (overleg) 11 okt 2018 14:55 (CEST).[reageren]
Het afdrukken met kleuren was al in de 19de eeuw al gemeengoed. Er zijn veel kaarten, reclame en ander drukwerk in kleur. Het inkleuren is niet veel anders dan precisieschilderen. Kijk maar naar de zeer fijne details van veel schilderkustwerken. Je moet al met een vergrootglas kijken om de penseelstroken te zien. Dit zal wel veel tijd kosten, maar als het werk eenmaal is uitgevoerd is het massaproductie. Als een zwart-wit patroon al bestaat hoeft alleen een kleur toegevoegd te worden. Een donder gebied wordt bijvoorbeeld donkerbruin en een licht gebied wordt lichtbruin. Ik ben geen expert in oude technieken, maar ik vermoed dat er geprint werd met drie afdrukken met verschillende kleuren.Smiley.toerist (overleg) 11 okt 2018 22:43 (CEST)[reageren]
Dat brengt me tot een vraag die niet over deze briefkaart gaat, maar wel over druktechnieken van een eeuw geleden. Hoe werden dit soort kaarten gedrukt? De afbeelding ziet er uit als een gerasterde zwart-wit-foto die handmatig is ingekleurd. Hoe werden die kleuren aan de afdruk toegevoegd? Ik kan me vergissen, maar dit ziet er niet als offsetdruk uit. Groet, Magere Hein (overleg) 11 okt 2018 23:04 (CEST)[reageren]

De liefhebber van zoekplaatjes kan zijn hart ophalen in dit NRC-artikel van vandaag: 'Blik terug in de tijd op oudste foto’s van Nederlandse steden'. Er wordt nog informatie gezocht via https://www.zoekplaatjes.nl/; de gevonden informatie is te vinden op http://foundphotography.nl/. Jürgen Eissink (overleg) 10 okt 2018 17:35 (CEST).[reageren]

Als ik postzegel en stempel in de foto van de achterkant roteer en sterk vergroot, kom ik op 6.X.13.4-5N, dus 6 oktober 1913 tussen 4 en 5 uur in de namiddag. De 6 is misschien een 8 en de 3 en de N zijn niet al te duidelijk, maar kunnen niets anders zijn. Sijtze Reurich (overleg) 12 okt 2018 07:34 (CEST)[reageren]