Wikipedia:De kroeg/Archief/20180327

Help Duitse bibliotheek met duiding van 87 foto's uit Nederland in 1965

Via Twitter vraag een Duitse bibliotheek om hulp bij het duiden van 87 foto's uit het jaar 1965 die gemaakt zijn tijdens een reis door Nederland.

Jack Metzger fuhr im Auftrag der Comet Photo AG im Jahr 1965 nach Holland. Er brachte eine ausführliche Reportage mit 398 Bildern mit. 87 Bilder haben wir digitalisiert und auf E-Pics Bildarchiv Online online gestellt. Wer weiss mehr? Wer erkennt einen Ort? Wer kann die Gebäude genauer verorten?

For all the 87 images, go to our Image #Archive Online: https://ba.e-pics.ethz.ch/ and search for "Com_L14-0648". In the information window of every image, there is a field for feedback.

De eerste foto is al geraden: Grote Markt, Groningen.

Wie weet er meer?

• https://doi.org/10.3932/ethz-a-000968235 : Schiphol? (luchthaven zo te zien aan de bagage?)
• Op https://doi.org/10.3932/ethz-a-000968204 staat in de achtergrond de plaatsnaam Rütenbrock, dit moet dus in de buurt van de Duitse grens zijn OlafJanssen (overleg) 16 mrt 2018 13:43 (CET)
  • De andere kant op worden Beilen en Assen aangewezen; in elk geval in Drenthe dus — bertux 16 mrt 2018 17:22 (CET) En ook Sleen. Dat is een dorp, zal dus in de buurt zijn. De foto zou best eens in Emmen genomen kunnen zijn; Coevorden is ook denkbaar. Wie kent die plaatsen? — bertux 16 mrt 2018 17:32 (CET)
    • Dat is de hoofdstraat in Emmen, zie hier dezelfde gevels aan de voorkant. –bdijkstra (overleg) 16 mrt 2018 17:50 (CET)
      • Na bwc: In Emmen was een kruidenier W. Middeldorp (zie uithangbord) met daarnaast Lunchroom Hekkert, zie historisch-emmen.nl. Het zal inderdaad de Hoofdstraat in Emmen moeten zijn — bertux 16 mrt 2018 17:53 (CET)
        • Zeker Emmen, was inmiddels ook tot die conclusie gekomen. Hoofdstraat iets ten zuiden van Stationsstraat, kijkend naar het noorden. Paul B (overleg) 16 mrt 2018 18:08 (CET)
• https://doi.org/10.3932/ethz-a-000968191 : Ja-knikker, mogelijk in de buurt van Schoonebeek.
  • Dit exemplaar stond bij Schoonebeek en is voor zover ik kan nagaan exact hetzelfde model: [1]. Maar jaknikkers zijn ook elders in Nederland wel gebruikt (Zuid-Holland, meen ik) dus een identificatie met 100% zekerheid is moeilijk, ook al omdat de jaknikkers bij Schoonebeek wel zo'n beetje verdwenen zijn. Paul B (overleg) 16 mrt 2018 20:00 (CET)
  • Landschap doet me aan Schoonebeek denken. Is geen veenweidegebied of polder met sloten zoals in Zuid Holland. De Geo (overleg) 16 mrt 2018 23:24 (CET)
• https://doi.org/10.3932/ethz-a-000968229 : Op de stuurhut staat 'Zwolle'. De kerktoren achter de woningen is de Peperbus van Zwolle.VanBuren (overleg) 16 mrt 2018 15:23 (CET)
  • Die toren lijkt niet op de Peperbus en ik zou ook zo de kade niet in Zwolle kunnen thuisbrengen. Streetview richting Peperbus. Lijkt me een kade in een provinciestad in Noord Nederland. De Geo (overleg) 16 mrt 2018 22:47 (CET)
    • Je hebt gelijk, dat was niet correct. VanBuren (overleg) 19 mrt 2018 20:10 (CET)
      • Het zou een watertoren kunnen zijn. Die van Deventer lijkt er wel wat op. Apdency (overleg) 19 mrt 2018 20:19 (CET)
        • Het rijtje huizen langs de kade is hetzelfde rijtje als op deze foto, die in Groningen wordt gesitueerd: [2]. Lijkt inderdaad zo te zijn, en het "gestreepte" gebouw dat op die foto in het midden te zien is, bevindt zich dan aan de oostkant van de museumbrug. Dan is dat rijtje huizen dus aan de Sluiskade, maar daar is dan nu niets meer van over, en er staat een generiek jaren 80/90-appartementencomplex. De foto is dan van de Zuiderhaven (Groningen) en is ongeveer vanaf hier genomen: [3]. En warempel op ons artikel over de Zuiderhaven dus een foto van dat appartementencomplex in aanbouw. Paul B (overleg) 19 mrt 2018 20:31 (CET)
          • En warempel, Groningen heeft ook een watertoren. Wat een interactie. Apdency (overleg) 19 mrt 2018 20:36 (CET)
• https://doi.org/10.3932/ethz-a-000968253 - Langs een kanaal in Drenthe of Groningen? De Geo (overleg) 16 mrt 2018 22:47 (CET)
  • Een kanaal met scheepvaart heeft een ander soort wal. In dit plaatje zou een hevige golfslag de wal kapot maken. Lijkt me meer op bebouwing langs een vijver. VanBuren (overleg) 19 mrt 2018 20:14 (CET)
• https://doi.org/10.3932/ethz-a-000968258 - Bejaardenhuis met op achtergrond flats en laagbouw. Geen sloten etc, waarschijnlijk op droge (zand)grond. Ook Emmen? De Geo (overleg) 16 mrt 2018 22:47 (CET)
  • Wordt hieronder geïdentificeerd als Maria ten Hoorn. Apdency (overleg) 19 mrt 2018 20:32 (CET)
• https://doi.org/10.3932/ethz-a-000968235 : Bus met aanduiding Maarse Kroon. Maarse & Kroon was een streekvervoerder, gevestigd in Aalsmeer. — bertux 16 mrt 2018 17:34 (CET)
  • Ik denk dat dat, met die loopbrug en die bagagekarren, weleens Schiphol zou kunnen zijn. Paul B (overleg) 16 mrt 2018 17:37 (CET)
    • Holland-Reise-1965-08.jpg is volgens mij inderdaad Schiphol. Magere Hein (overleg) 16 mrt 2018 19:00 (CET)
• https://doi.org/10.3932/ethz-a-000968259 : Typisch Drents dorpsgezicht.
• https://doi.org/10.3932/ethz-a-000968259 : De bussen zijn van hetzelfde type en hebben dezelfde kleurstelling als in de foto hierboven. Vermoedelijk dus van Maarse & Kroon, streekvervoerder in Aalsmeer, werkzaam in Holland en Utrecht. Dat klopt met de bouwstijl van de huizen, maar ik twijfel. Rechts op de foto een zeer karakteristieke, gietijzeren lantaarnpaal. Wie heeft daar (jeugd)herinneringen aan? — bertux 16 mrt 2018 18:13 (CET)
  • Ik heb wat boerderijen bekeken en deze lijken me toch eerder Drents, in elk geval uit Noordoost-Nederland. Voor de bus blijf ik bij Maarse & Kroon uit Aalsmeer — bertux 16 mrt 2018 18:40 (CET)
    • Hunebedstraat in Borger (Drenthe): [4]. Was een beetje een gok omdat enkele foto's al in Borger waren geplaatst, maar dat pakte goed uit. Paul B (overleg) 16 mrt 2018 20:16 (CET)
      • De gok kan gewaardeerd worden, maar ik herken echt niets van de foto in het straatbeeld waar je naar linkt. Jij wel? VanBuren (overleg) 16 mrt 2018 20:50 (CET)
        • Uiteraard wel, anders had ik het hier niet gemeld. De eerste drie boerderijen aan de linkerkant zijn dezelfde, al zijn de kozijnen soms anders, zijn deuren vaak vervangen door ramen en zijn de daken dikker gedekt (met ook nog een nieuwe dakkapel bij de voorste boerderij). Let vooral ook op de indeling van ramen en deuren, en de vorm van het dak, bij de tweede boerderij. De slinger in de weg is identiek, en ook de boerderij met de kleine stalraampjes aan de rechterzijde van de weg na de bocht. De stal/schuur vóór de bocht lijkt een stuk historiserende nieuwbouw te zijn, als is het mogelijk dat-ie er in de oude foto nét niet opstaat. Bij mij bestaat geen enkele twijfel dat dit de locatie is (en dat het straatbeeld er eerlijk gezegd niet beter op geworden is met de moderniseringen van de huizen). Rechtstreekse link naar de foto voor als de DOI-link niet goed werkt: [5]. Paul B (overleg) 16 mrt 2018 21:51 (CET)
          • P.S.: Hier zijn de bomen nog kaal, dat helpt wellicht ook iets: [6]. Paul B (overleg) 16 mrt 2018 21:53 (CET)
          • P.P.S. De bedoeling is dat de links je in oostelijke richting laten kijken. Paul B (overleg) 16 mrt 2018 22:06 (CET)
            • Ja, ik zie het nu aan een aantal details. De eerste woning links is echter zo anders dat het wel lijkt of het als nieuw is opgebouwd. Maar het topje van het gebouw erachter en gebouw verderop rechts overtuigen me. Goed werk. VanBuren (overleg) 16 mrt 2018 22:15 (CET)
              • Knap werk Paul, Japiot (overleg) 16 mrt 2018 22:17 (CET)
                • De boerderijen doen Drents aan. Bermen langs de weg zijn zandig. De bussen hoorden waarschijnlijk bij het gezelschap dat door Nederland toerde. Ze lijken ook op die op foto bij Schiphol De Geo (overleg) 16 mrt 2018 22:47 (CET)
• https://doi.org/10.3932/ethz-a-000968260 : Gaat over chemiebedrijven, mogelijk deze DMT: dimethyltereftalaat
• https://doi.org/10.3932/ethz-a-000968260 : Dit was een lastige, en ik weet niet of de locatie van de foto met zekerheid te bepalen is. Wat ik nu wel weet is dat de plattegrond onderaan het bord overeenkomt met deze luchtfoto via de beeldbank van het NA: [7]. Het complex iets boven het midden heeft dezelfde 'layout' als die foto, en het gaat om een dan nieuw complex van de AKU (zie ook de bovenste 'consumer' op het bord met afnemers van DMT) in Delfzijl (later AKZO). Vooral kenmerkend is de configuratie van de cilindrische silo's/gashouders/reactors linksboven op het kaartje, die we ook nu nog terug kunnen vinden op Google Maps, maar ook duidelijk te zien is op https://topotijdreis.nl op de kaart van 1974. Aanvankelijk werd ik op het verkeerde been gezet door deze pagina, die een foto laat zien met dezelfde drie 'rondjes' rechtsboven en die dat in de Botlek situeert: [8]. Maar dat is onjuist, ook die foto toont het complex in Delfzijl, in een later jaar waarin het al veel uitgebreider is. Wetende dat het Delfzijl is, zijn andere foto's makkelijk te vinden, bijvoorbeeld op de beeldbank Groningen, uit a960, met het complex in aanbouw: [9]. Mijn gok zou zijn, gezien de locaties van veel andere foto's, dat het afgebeelde zaaltje zich bij een AKU/AKZO-vestiging in Noord-Nederland bevindt, en dan zou het zeker Delfzijl zelf kunnen zijn, maar eventueel ook Emmen. Paul B (overleg) 16 mrt 2018 19:32 (CET)

  De foto's van fabriekshallen met draadspoelen zijn genomen bij de AKU in Emmen, zie bijv. hier (let op de draagconstructie van het dak). Dan moet ik aannemen dat de presentatie ook in Emmen is gegeven. Paul B (overleg) 16 mrt 2018 19:45 (CET)

  • Lijkt me ook Emmen. Landschap buiten bij presentatie lijkt me op zandgrond, niet op Groningse klei. Emmen had in die tijd een sterke groei en kreeg veel nieuwe industrie, zoals de Algemene Kunstzijde Unie. Zie b.v. ook [10] (Werk in overvloed, prachtige woonwijken en internationale belangstelling. Emmen in de jaren ’50 en ’60 bloeide en groeide, men sprak over ‘het wonder Emmen’)De Geo (overleg) 16 mrt 2018 22:47 (CET)

Ook een gevonden:

• https://doi.org/10.3932/ethz-a-000968216 - Groningen, op de bus staat gr.markt, en het torentje is in Groningen. Een verkeersongeluk tussen fietsers en een auto? Er zijn meer op deze locatie genomen.

Elly_overlegLet's bridge the gendergap together 16 mrt 2018 19:34 (CET)

• Lijkt me een reisje vanaf Schiphol (vandaar de bussen uit Aalsmeer) naar de nieuwe naoorlogse ontwikkelingen in Noord Nederland (Emmen, Delfzijl, Groningen) De Geo (overleg) 16 mrt 2018 22:47 (CET)
• https://doi.org/10.3932/ethz-a-000968193 - Emmen, Hoofdstraat met Hema (naast Noorderdierenpark)
• https://doi.org/10.3932/ethz-a-000968239 - Emmen, bij ingang Noorderdierenpark
• https://doi.org/10.3932/ethz-a-000968180 - als deze foto zou volgens bijschrift in Almere gemaakt zijn, inpoldering Zuid-Flevoland is nog niet voltooid, dan zou https://doi.org/10.3932/ethz-a-000968179 de Oostvaardersdijk kunnen zijn.
  • Het lijkt me inderdaad Gemaal De Blocq van Kuffeler in de Oostvaardersdijk bij Almere te zijn. HenkvD (overleg) 18 mrt 2018 18:34 (CET)
• https://doi.org/10.3932/ethz-a-000968181 - lijkt op de Noordoostpolder
  • Inderdaad Noordoostpolder. Volgens mij is de weg die we zien het Wrakkenpad en kijken we vaaf de Wrakkenweg (nou ja, vanaf ergens daarboven) naar het noordwesten. De vorm van de erven is nog vrijwel hetzelfde als in 1965. Het voorste cluster van vier erven is het tweede gerekend vanaf de Wrakkenweg. Paul B (overleg) 19 mrt 2018 22:00 (CET)
• https://doi.org/10.3932/ethz-a-000968183 - Delfzijl? op foto staat naam van een garage die anno 2018 in Farmsum bij Delfzijl zit; er is een molen zichtbaar en de bus van Maarse & Kroon
  • De molen is de Aeolus in Farmsum op de oorspronkelijke locatie, zie Bestand:Korenmolen "Acolus", (1811), aanzicht - Farmsum - 20073268 - RCE.jpg. De foto moet genomen zijn vanaf de Oosterveldweg, ongeveer ter hoogte van de Visserijweg, maar mogelijk met een telelens, want het is allemaal behoorlijk vertekend t.o.v. Google Street View. De garage zat destijds aan de Duurswoldlaan. Op de foto is uiterst links een appartementengebouw te zien dat volgens mij de "Damflat" is aan de Nieuweweg. Maar er zit nu te veel hoogbouw tussen om dat nog goed te kunnen zien vanaf de Oosterveldweg. Paul B (overleg) 19 mrt 2018 21:52 (CET)
• veel foto's van fabriekshallen met draadspoelen zijn genomen bij de AKU in Emmen
• veel stadsfoto's lijken me uit Groningen te komen. Zag ook bedrading van de trolleybus. De Groningse trolleybus reed in 1965 nog. De Geo (overleg) 17 mrt 2018 17:49 (CET)
• https://doi.org/10.3932/ethz-a-000968258 - Is volgens mij bejaardentehuis Maria ten Hoorn aan de Boerhavelaan in Groningen. Vergelijk met https://nl.pinterest.com/pin/358528820320266822/ . Ik vermoed dat dat gebouw inmiddels gesloopt is, want ik kan het in Google maps niet vinden - Magere Hein (overleg) 17 mrt 2018 18:36 (CET)
  • Lijkt mij ook Maria ten Hoorn. The Banner Overleg 17 mrt 2018 22:45 (CET)

• https://doi.org/10.3932/ethz-a-000968222 - In de achtergrond staat de Der Aa-kerk, Groningen. (En een aantal fraaie exemplaren van oude auto's op de kade, vooral die aan de linkerkant.) VanBuren (overleg) 18 mrt 2018 21:56 (CET)

Zohee, ik ben enigszins overweldigd door deze grote respons, fantastisch! Ik heb de ETH-Bibliothek er via Twitter op geattendeerd. Met vriendelijke groet, OlafJanssen (overleg) 19 mrt 2018 14:55 (CET)

Bedankje van de bibliotheek: That's fantastic - thanks! We'll make sure to check all the information and integrate it into our database. OlafJanssen (overleg) 19 mrt 2018 15:23 (CET)